| تعداد نشریات | 56 |
| تعداد شماره‌ها | 2,161 |
| تعداد مقالات | 22,517 |
| تعداد مشاهده مقاله | 106,927,767 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 50,857,198 |
ناهمسازی روایات تحریف‌نما در کتاب «البرهان فی تفسیر القرآن» | ||
| علوم قرآن و حدیث | ||
| دوره 56، شماره 2 - شماره پیاپی 113، بهمن 1403، صفحه 215-242 اصل مقاله (929.03 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jquran.2024.86024.1647 | ||
| نویسندگان | ||
| سید مهدی نقیبی1؛ سید مهدی سیدی* 2 | ||
| 1استادیار گروه فقه و اصول، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری گروه علوم قرآنی و حدیث، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران | ||
| چکیده | ||
| پس از نزول قرآن کریم، دیدگاه‌های متفاوتی نسبت به تحریف آن از جانب متفکران مطرح شد. دیدگاه مشهور در میان فرق اسلامی عدم تحریف به معنای نقص یا زیاده در قرآن کریم است اما عده‌ای به مراتبی از تحریف قائل شده‌اند. یکی از کتاب‌هایی که بسیار مورد استفاده محققان است و از طرفی در معرض این نسبت قرار گرفته که شامل مطالب دالّ بر تحریف است کتاب گران‌سنگ «البرهان فی تفسیر القرآن» است که این نسبت به جهت وجود برخی روایات تحریف‌نما در این کتاب به آن داده شده است. روایات این کتاب گونه‌های مختلفی را شامل می‌شود که هر کدام در جای خود قابل بررسی می‌باشد. در این نوشتار به دسته‌ای از این روایات شریفه در این کتاب پرداخته‌ایم که اگرچه در نگاه اول مشعر به تغییر در متن قرآن است اما با تأمل بیشتر و نگاه مجموعی به سایر روایات مرتبط، معلوم می‌شود بین همان روایاتی که اشاره به نزول متفاوت قرآن کریم دارد، اختلاف و تضادی وجود دارد که نشان می‌دهد اینگونه روایات ظاهرا به مطلبی غیر از تحریف متن قرآن کریم اشاره دارند و با وجود چنین تخالف و تضادی میان این روایات شریفه نمی‌توان دلالت آنها بر چگونگی نزول وحی قرآنی را پذیرفت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تحریف"؛ البرهان فی تفسیر القرآن"؛ "؛ تضاد روایات تحریف‌نما | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ترجمهٔ حسین انصاریان.
ابن‌بابویه، محمدبن‌علی. فضایل الشیعة. تهران: اعلمی، چاپ‌اول، بی‌تا.
ابن‌بطریق، یحیى‌بن‌حسن. ال‍ع‍م‍دة فی ع‍ی‍ون ص‍ح‍اح الاخ‍ب‍ار فی مناقب ام‍ام الاب‍رار. قم: مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ‌اول، 1407ق.
ابن‌درید، محمدبن‌حسن. جمهرة اللغة. بیروت: دار العلم للملایین، چاپ‌اول، 1988م.
ابن‌شهر آشوب، محمدبن‌علی. مناقب آل ابی‌طالب. قم: علامه، چاپ‌اول، 1379ق.
ابن‌طاووس، على‌بن‌موسى. سعد السعود للنفوس منضود. قم: دار الذخائر، چاپ‌اول، بی‌تا.
ابن‌طاووس، على‌بن‌موسى. مهج الدعوات و منهج العبادات. قم: دار الذخائر، چاپ‌اول، 1411ق.
ابن‌غضائری، احمدبن‌حسین. کتاب الضعفاء. قم: مؤسسهٔ علمى‌فرهنگى دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، چاپ‌اول، 1422ق.
ابن‌منظور، محمدبن‌مکرم. لسان العرب. بیروت: دار الصادر، چاپ‌سوم، 1414ق.
استرآبادی، علی. تأویل الآیات الظاهرة فی فضائل العترة الطاهرة. قم: مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ‌اول، 1409ق.
استرآبادی، محمدبن‌علی. منهج المقال فی تحقیق أحوال الرجال. قم: آل‌البیت(ع)، چاپ‌اول، 1422ق.
بحرانی، سیدهاشم. البرهان فی تفسیر قرآن. قم: البعثة، چاپ‌اول، 1415ق.
بلاغى، محمدجواد. آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن. قم: وجدانی، چاپ‌اول، بی‌تا.
تفرشی، مصطفی‌بن‌حسین. نقد الرجال. قم: آل‌البیت(ع)، چاپ‌اول، 1377.
ثعلبى، احمدبن‌محمد. الکشف و البیان المعروف تفسیر الثعلبی. بیروت: دار إحیاء التراث العربی، چاپ‌اول، 1422ق.
حیدری، کمال. اصول التفسیر و التأویل. قم: دار فراقد، 1427ق.
خویی، ابوالقاسم. البیان فی تفسیر القرآن. قم: مؤسسة احیاء آثار الامام الخوئی، چاپ اول، 1430ق.
خویی، ابوالقاسم. معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة. بی‌جا: بی‌نا، چاپ‌پنجم، 1413ق.
راغب اصفهانى، حسین‌بن‌محمد. المفردات فی غریب القرآن. بیروت: دار القلم، چاپ‌اول، 1412ق.
شهیدی، روح‌الله. «گونه‌شناسی روایات القرائات سیاری». علوم حدیث. ش61(پاییز1390): 70-86.
شیخ بهایی، محمدبن‌حسین. الوجیزة فی علم الدرایة. قم: بصیرتی، چاپ‌اول، 1390ق.
صفار، محمدبن‌حسن. بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد صلى الله علیهم. قم: مکتبة آیة‌الله المرعشی النجفی، چاپ‌دوم، 1404ق.
طریحى، فخرالدین‌بن‌محمد. مجمع البحرین. تهران: مرتضوی، چاپ‌سوم، 1375.
طوسی، محمدبن‌حسن. رجال الطوسی. قم: مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ‌سوم، 1373.
طوسی، محمدبن‌حسن. فهرست کتب الشیعة و اصولهم و اسماء المصنفین و اصحاب الأصول. قم: مکتبة المحقق الطباطبائی، چاپ‌اول، 1420ق.
عسکری، مرتضی. القرآن الکریم و روایات المدرستین. ایران: المجمع الإسلامی، 1416ق.
علامه حلی، حسن‌بن‌یوسف. ترتیب خلاصة الاقوال فی معرفة الرجال. مشهد: آستان قدس رضوى، بنیاد پژوهش‌هاى اسلامى، چاپ‌اول، 1381.
عیاشی، محمدبن‌مسعود. تفسیر العیاشی. تهران: المطبعة العلمیة، چاپ‌اول، 1380ق.
کلینی، محمدبن‌یعقوب. الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیة، چاپ‌چهارم، 1407ق.
کشى، محمدبن‌عمر. اختیار معرفة الرجال. مشهد: مؤسسهٔ نشر دانشگاه مشهد، چاپ‌اول، 1409ق.
مامقانی، عبدالله. تنقیح المقال فی علم الرجال. قم: آل‌البیت(ع)، چاپ‌اول، 1431ق.
مجلسی، محمدباقربن‌محمدتقی. بحار الأنوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار. بیروت: دار احیاء التراث العربی، چاپ‌دوم، 1403ق.
مجلسی، محمدباقربن‌محمدتقی. مرآة العقول فی شرح اخبار آل الرسول. تهران: دار الکتب الإسلامیة، چاپ‌دوم، 1404ق.
مجلسی، محمدباقربن‌محمدتقی. ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار. قم: کتابخانهٔ آیت‌الله مرعشی نجفی، چاپ‌اول، 1406ق.
مدیر شانه‌چی، کاظم. درایة الحدیث. قم: مؤسسة النشر الإسلامی، 1378.
مرتضی زبیدی، محمدبن‌محمد. تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: دار الفکر، چاپ‌اول، 1414ق.
مظاهری، حسین. الثقات الأخیار من رواة الأخبار. قم: مؤسسة الزهراء(ع) الثقافیة الدراسیة، چاپ‌اول، 1428ق.
مفید، محمدبن‌محمد. الإختصاص. قم: المؤتمر العالمى لالفیة الشیخ المفید، چاپ‌اول، 1413ق.
موسوی دارابی، علی. النص الخالد لم و لن یحرف ابدا. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی، چاپ‌اول، 1433ق.
نجاشی، احمدبن‌علی. رجال النجاشی. قم: مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ‌ششم، 1365.
نصیری، علی. آشنایی با تاریخ ومنابع حدیثی. قم: مرکز جهانی علوم اسلامی، چاپ‌اول، 1385. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,118 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,046 |
||