کارآیی مدیریت شیمیایی علف‌های‌هرز پهن‌برگ نخود (Cicer arietinum L.) پاییزه

پژوهش‌های حبوبات ایران

مقاله 5، دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 31، خرداد 1404، صفحه 71-93   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.2024.89397.1097

نویسندگان

مژگان ویسی^{* 1}؛ مهدی مین باشی معینی²؛ سپیده حاتمی³؛ محمد صالح منصوری⁴

¹بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران

²مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

³بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران

⁴بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران

چکیده

این آزمایش با هدف بررسی علف‌کش‌های جدید برای مهار علف‌های‌هرز پهن‌برگ نخود پاییزه، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در استان‌های کرمانشاه، آذربایجان‌غربی و همدان طی سال زراعی 1401-1400 اجرا شد. تیمارها شامل کاربرد پیش‌رویشی علف‌کش‌های آکلونیفن (نوآگپ600 SC ) به‌میزان یک،‌ دو، سه و چهار لیتر در هکتار، فلومیوکسازین (کلین‌شیت EC 50%) 100 گرم در هکتار، اکسی‌فلورفن (گل EC 24%) 7/0 لیتر در هکتار، کاربرد پس‌رویشی آکلونیفن به‌ میزان‌های‌ 1، 5/1، 2 و 5/۲ لیتر در هکتار، ترکیب اکسی‌فلورفن پیش‌رویشی 7/0 لیتر در هکتار + آکلونیفن پس‌رویشی 5/1 لیتر در هکتار و شاهد وجین‌دستی بودند. نتایج ارزیابی چشمی نشان داد که بیشترین کاهش‌های تراکم علف‌های‌هرز (87 تا 90 درصد) در کرمانشاه به تیمارهای آکلونیفن پیش‌رویشی دو، سه و چهار لیتر در هکتار و فلومیوکسازین، در همدان (95 درصد) به آکلونیفن پیش‌رویشی دو، سه و چهار لیتر در هکتار، فلومیوکسازین و اکسی‌فلورفن + آکلونیفن و در آذربایجان‌غربی (84 تا 86 درصد) به آکلونیفن پیش‌رویشی سه و چهار لیتر در هکتار و پس‌رویشی 5/۲ لیتر در هکتار تعلق گرفتند. بیشترین میزان عملکرد دانه نخود در بین تیمارهای علف‌کشی (5/590 تا 609 کیلوگرم در هکتار) در کرمانشاه به آکلونیفن دو و سه لیتر در هکتار و فلومیوکسازین، در همدان (309 تا 322 کیلوگرم در هکتار)، به آکلونیفن پیش‌رویشی دو لیتر در هکتار و فلومیوکسازین و در آذربایجان‌غربی (1251 تا 1254 کیلوگرم در هکتار) به آکلونیفن 3 لیتر در هکتار و فلومیوکسازین اختصاص یافت. بنابراین، کاربرد پیش‌رویشی آکلونیفن به‌میزان دو تا سه لیتر و فلومیوکسازین به‌میزان 100 گرم در هکتار برای مهار علف‌های‌هرز پهن‌برگ در مزارع نخود پاییزه توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

اکسی‌فلورفن؛ آکلونیفن؛ تراکم؛ علف‌کش؛ عملکرد دانه؛ فلومیوکسازین

مراجع

Ahmadi, G. (1998). Critical period of weed control in chickpea. M.Sc. Thesis, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran. (In Persian with English Abstract).

Amarnameh. (2023). Agricultural statistics 2021, crops. Vice President of Statistics, Information and Communication Technology Center. Vol 1. 99 pp.

Americanos, P. G., & Droushiotis, D. N. (1998). Chemical Control of Weeds in Forage Legumes. Technical Bulletin, 8 pp.

Antar, S., & Salim, A. (2017). Effect of spraying of new herbicide challenge in different concenteration on growth and yield of Cicer arietinum L. and accompanying weeds in north of iraq. Mesopotamia Journal of Agriculture, 5(4), 215-234.

Anonymous. (2009). Flumioxazin Herbicide, Technical Brochure. Valent U.S.A. Corporation.

Babaei, S., Lahooni, S., Mousavi, S. K., Tahmasebi, I., Sabeti, P., & Abdulahi, A. (2022). Efficiency of herbicides for weed control in chickpea and effect of their residues on wheat growth. Agronomía Colombiana, 40(2), 249-257.

Barros, J., Calado, J., Carvalho, M., & Duarte, I. (2018). Effect of different doses and spray volumes of the herbicide aclonifen for pre-emergence weed control in chickpea crop. Revista de CiênciasAgrárias (Portugal), 41(2), 432-442. https://doi.org/10.19084/RCA17224

Bayer Crop Science) .2009(. http://www.bayercropscience.com/bcsweb/cropprotection. nsf/id/aclonifen.

Chalechale, Y., Minbashi Moeni, M., & Shiranirad, A. H. (2014). Weed mapping in chickpea (Cicer arietinum L.) fields and prediction of their presence in agricultural lands of Kermanshah province using geographic information system. Journal of Weed Ecology, 2, 95–112. (In Persian with English Abstract).

Covarelli, L., & Tosi, L. )2006(. Presence of sunflower downy mildew in an integrated weed control field trial, Journal of Phytopathology, 154, 281–285. https://doi.org/10.1111/j.1439-0434.2006.01094.x

Delchev, G. (2022). Efficacy of herbicides, herbicide combinations and herbicide tank mixtures on lentil (Lens culinaris Medik.). Agricultural Science and Technology, 14(3), 40-48. https://doi.org/10.15547/ast.2022.03.035

Delchev, G. (2021). Efficacy of herbicides, herbicide combinations and herbicide tank mixture on chickpea (Cicer arietinum L.). Agronomy, 64(1), 283-290.

Devine, M. D. & Shukla, A. (2000). Altered target sites as a mechanism of herbicide resistance, Crop Protection, 19, 881–889. https://doi.org/10.1016/S0261-2194(00)00123-X

European Food Safety Authority. (2008). Conclusion regarding the peer review of the pesticide risk assessment of the active substance aclonifen. EFSA Journal, 149, 1-80.

Fallah, S., & PezeshkPour, P. (2009). Effect of plant density and time of weeding on quantitative characteristics of autumn chickpea (Cicer arietinum L.) in Lorestan region. Iranian Journal of Field Crop Science, 40(2), 67-74. (In Persian with English Abstract).  

FAOSTAT. (2022). Online database. https://www.fao.org/faostat/en/# data/QCL. (Verified 15 Sept 2022).

Fathi, E., Tahmasebi, I., & Teimoori, N. (2016). The effects of sowing dates on weed populations and identification of dominant species in chickpea field. Agroecology Journal, 12(1), 59-67. (In Persian with English Abstract).

Gore, A. K., Gobade, S. M. & Patil, P. V. (2015). Effect of pre and post emergence herbicides on yield and economics of chickpea (Cicer arietinum L.). International Journal of Tropical Agriculture, 33(2), 909-912.

Harker, K. N. & O'Donovan, J. T. (2013). Recent weed control, weed management, and integrated weed management. Weed Technology, 27, 1-11. https://doi.org/10.1614/WT-D-12-00109.1

Heap, I. (2020). The International Herbicide-Resistant Weed Database. Online. Monday, June 8, 2020. Available at www.weedscience.org

Jha, P., & Kumar, V. (2017). Pulse crop tolerance and weed control with fall‐applied soil‐residual herbicides. Agronomy Journal, 109(6), 2828-2838. https://doi.org/10.2134/agronj2017.06.0320

Kahlau, S., Schröder, F., Freigang, J., Laber, B., Lange, G., Passon, D., Kleeßen, S., Lohse, M., Schulz, A., von Koskull‐Döring, P., & Klie, S. (2020). Aclonifen targets solanesyl diphosphate synthase, representing a novel mode of action for herbicides. Pest Management Science, 76(10), 3377-3388. https://doi.org/10.1002/ps.5781

Kanatas, P. J. & Gazoulis, I. (2022). The integration of increased seeding rates, mechanical weed control and herbicide application for weed management in chickpea (Cicer arietinum L.). Phytoparasitica, 50(1), 255-267. https://doi.org/10.1007/s12600-021-00955-3

Kaya, M., Sener, A., Karaman, R., Atak, M. & Kan, A. (2018). Effect of reduced and increased herbicides doses on weed control strategies in chickpea (Cicer arietinum L.). Fresenius Environmental Bulletin, 27(5A), 3846-3853.

Kilinc, O. (2011). Aclonifen: The identikit of a widely used herbicide. African Journal of Agricultural Research, 6(10), 2411-2419.

Kousta, A., Katsis, C., Tsekoura, A., & Chachalis, D. (2024). Effectiveness and selectivity of pre-and post-emergence herbicides for weed control in grain legumes. Plants, 13(2), 211. https://doi.org/10.3390/plants13020211

Latif, A., Jilani, M. S., Baloch, M. S., Hashim, M. M., Khakwani, A. A., Khan, Q. U., Saeed, A., & Mamoonur-Rashid, M. (2021). Evaluation of critical period for weed crop competition in growing broccoli crop. Scientia Horticulturae, 287, 110270. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2021.110270

Lee, H., Duke, M., & Duke, S. (1993). Cellular localization of protoporphyrinogen-oxidizing activities of etiolated barley (Hordeum vulgare) leaves. Plant Physiology, 102, 881–889. https://doi.org/10.1104/pp.102.3.881

Mahoney, K. J., Shropshire, C., & Sikkema, P. H. (2014). Weed management in conventional-and no-till soybean using flumioxazin/pyroxasulfone. Weed Technology, 28(2), 298-306. https://doi.org/10.1614/WT-D-13-00128.1

Mansourian, S., Izadidarbandi, E., Rashed Mohassel, M. H., Rastgo, M., & Kanouni, H. (2021). weed mapping for dryland chickpea (Cicer arietinum L.) fields in Kurdistan province using geographic information system. Iranian Plant Protection, 35(1), 69-89. https://jpp.um.ac.ir/index.php/jpp/issue/article_39791.html

Mohammadi, G., Javanshir A., Rahimzadeh-khooie, F., Mohammadi, A., & Zehtab-Salmasi, S. (2005). Critical period of weed interference in chickpea. Journal of Weed Research, 45(1), 57-63. https://doi.org/10.1111/j.1365-3180.2004.00431.x

Mousavi, S. K. (2010). Chemical weed control in autumn sowing of chickpea (Cicer arietinum L.) at Lorestan province. Iranian Journal of Pulses Research, 1(2), 131-142. (In Persian with English Abstract). https://doi.org/10.22067/ijpr.v1i2.9223

Mousavi, S. K., Pezeshkpour, P., & Shahverdi, M. (2007). Weed population response to chickpea (Cicer arietinum L.) variety and planting date. Science and Technology of Agricultural and Natural Resources, 11, 167–177. (In Persian with English Abstract). http://dorl.net/dor/20.1001.1.24763594.1386.11.40.14.4

Norsworthy, J. K., Ward, S. M., Shaw, D. R., Llewellyn, R. S., Nichols, R. L., Webster, T. M., Bradley, K. W., Frisvold, G., Powles, S. B., Burgos, N. R., Witt, W. W. & Barrett, M. (2012). Reducing the risks of herbicide resistance: best management practices and recommendations. Weed Science, 60(1), 31-62. https://doi.org/10.1614/WS-D-11-00155.1

Pannacci, E., & Bartolini, S. (2018). Evaluation of chemical weed control strategies in biomass sorghum. Journal of Plant Protection Research, 58(4), 404-412. http://dx.doi.org/10.24425/jppr.2018.125881

Pannacci, E., Graziani, F., & Covarelli, G. (2007). Use of herbicide mixtures for pre and post-emergence weed control in sunflower (Helianthus annuus). Crop Protection, 26(8), 1150-1157. https://doi.org/10.1016/j.cropro.2006.10.008

Ramakrishna, A., Rupels, O. P., Reddy, S. L. N., & Sivaramacrishna, C. (1992) Promising herbicides for weed control in chickpeas. Tropical Pest Management, 38(4), 398-399. https://doi.org/10.1080/09670879209371735

Rasal, S. J., Ingole, P. G., Pagar P. C., & Chimote, A. N. (2015). Weed management in kabuli chickpea. 25Asian-Pacific Weed Science Society Conference on Weed Science for Sustainable Agriculture, Environment and Biodiversity Hyderabad, India during 13-16 October.

Sandral, G., Dear, B., Pratley, J., & Cullis B. (1997). Herbicide dose rate response curves in subterranean clover determined by a bioassay. Australian Journal of Experimental Agriculture, 37, 67-74.

Sasnauskas, A., Kavaliauskaitė, D., Karklelienė, R., & Bobinas, C. (2010). Weed control by herbicides and their combination in carrot crop. In XXVIII International Horticultural Congress on Science and Horticulture for People (IHC2010): International Symposium on 936. pp. 295-298.

Saxena, N. P., Saxena, M. C., & Johansen, C. N. (1996). Adaptation of chickpea in the West Asia and North Africa Region. ICARDA, pp. 181-188.

Soltani, N., Shropshire, C., & Sikkema, P. H. (2016). Winter wheat (Triticum aestivum) response to flumioxazin soil residues from preceding dry bean (Phaseolus vulgaris) desiccation. Canadian Journal of Plant Science, 96(5), 790-795. https://doi.org/10.1139/cjps-2015-0390

Takil, E., & Kayan, N. (2021). The effects of some weed control methods on yield and yield components in chickpea (Cicer arietinum L.) under Eskişehir conditions. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2, 205-213. https://doi.org/10.25308/aduziraat.911860

Veisi, M., Jahedi Turk, A., & Mansouri, M. S. (2024). Influence of herbicides-based weed management in chickpea. Journal of Food Legume, 37(3), 297-304.

Veisi, M., Jahedi, Turk, A., & Hatami, S. (2023). Investigation on the effect of aclonifen (600 SC) on weed control in rain-fed autumn sown chickpea and residual effects of herbicides on wheat in rotationin rainfed system. Final Report of Plant Protection Institute, p. 38. (In Persian with English Abstract). https://doi.org/10.59797/jfl.v37.i3.210

Veisi, M., Moeini, M. M., Jahedi, A., Mansoori, M. S., & Sabeti, P. (2022). Weed control efficacy: Response of chickpea to pre and post-emergence herbicides. Gesunde Pflanzen, 74(2), 447-456. https://doi.org/10.1007/s10343-022-00621-6

Veisi, M. (2021). Weeds of chickpea. Introduction and management of important pests, diseases and weeds in chickpea. F. Shafaqi, S. Ashtari, K. Tahnabi, N. Shahraain, & M. Veisi. In The handbook of the Iranian Research Institute of Plant Protection. pp. 61-92. (In Persian with English Abstract).         

Veisi, M., Zand, E., Moeini, M. M. & Bassiri, K. (2019). Review of research on weed management of chickpea in Iran: challenges, strategies and perspectives. Journal of Plant Protection Research, 60(2), 113-125. https://doi.org/10.24425/jppr.2020.132212

Yenish, J. P. (2009). Garbanzo beans (chickpeas). In: E. Peachey, D. Ball, R. Parker, J. Yenish, D. Moroshita, P. Hutchinson, (eds). Pacific Northwest Weed Management Hand Book. Pullman (WA): Extension Publishing and Printing. p. 204–206

Yilar, M., Sozen, O., & Karadavut, U. (2020). The effects of weed density and different weed control applications on yield and yield components of chickpea cultivars. Legume Research-An International Journal, 43(1),117-121. http://dx.doi.org/10.18805/LR-480