تبیین رابطه ویژگی های فضای اجتماع پذیر و امنیت مجتمع‌های مسکونی در شهر کرمانشاه

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 اسفند 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2025.91747.1524

نویسندگان

زهره خاموشی¹؛ سارا جلالیان^{* 2}؛ محمد مهدی سروش²

¹دانشجوی دکتری تخصصی، گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

²استادیار گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

چکیده

توجه به رابطه دو سویه تعاملات اجتماعی و امنیت محیطی خصوصا در یک بستر فرهنگی خاص می‌تواند دیدی نوین و توسعه ای از مطالعات پیشین باشد. هدف این پژوهش تدوین مدلی مفهومی از رابطه ی بین شاخص های فضاهای اجتماع پذیر و امنیت در مجتمع های مسکونی می‌باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر نوع و ماهیت، در زمره تحقیقات توصیفی – تحلیلی است. اطلاعات موردنیاز این پژوهش به دو روش کتابخانه‌ای و میدانی جمع‌آوری گردیده‌است. در بخش کیفی مصاحبه بصورت سوالات باز از گروه متخصصان و خبرگان این حوزه به تعداد سی نفر تهیه گردید. پس از جمع آوری داده ها، پاسخ ها کدگذاری شده و در نرم‌افزار MAXQDA 2020 وارد شده و در نهایت شاخص های مورد پژوهش بدست آمده‌است. پس از آن، در روش میدانی، جمع‌آوری داده‌های اولیه با توجه به پرسش‌های پژوهش از طریق طراحی پرسش‌نامه طیف لیکرت 5 مقیاسی انجام ‌شده‌است. جامعه آماری پژوهش را شهروندان ساکن مجتمع‌های مسکونی کسری، آزادی، رضوان، راهان، هشت بهشت و زیتون در شهر کرمانشاه که مشتمل بر 6588 نفر تشکیل می‌داد و حجم نمونه با فرمول کوکران 364 نفر برآورد گردید. تحلیل داده‌ها نشان داده‌است که در مجتمع‌های مسکونی، عوامل کالبدی و ویژگی‌های آن‌ها که منجر به نظارت طبیعی می‌شوند مواردی از قبیل فرم فضا، خوانایی، پیوستگی، نفوذپذیری، مقیاس، نور و روشنایی می‌باشد. در این موارد، شرط لازم برای نظارت نور و روشنایی بوده‌است. از دیدگاه پاسخگویان متغیر اصلی «ویژگی‌های فضاهای اجتماع پذیر» با متغیر وابسته «امنیت اجتماعی مجتمع های مسکونی کرمانشاه» رابطه مثبت داشته است.

کلیدواژه‌ها

فضای اجتماع پذیر؛ امنیت؛ تعاملات اجتماعی؛ مجتمع های مسکونی؛ کرمانشاه