دیپلماسی ترکیه نسبت به جنگ 2022 روسیه علیه اوکراین

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 اسفند 1403

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2025.91447.1516

نویسنده

حمید درج^*

دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه گیلان

چکیده

روسیه پس از ضمیمه کردن شبه‌جزیره کریمه در سال 2014 و تسهیل جدایی دونتسک و لوهانسک از اوکراین، در فوریه 2022 تهاجم نظامی گسترده‌ای را به اوکراین آغاز کرد تا از پیوستن این کشور به ناتو و اتحادیه اروپا جلوگیری کند. ترکیه از جمله کشورهایی است که از آغاز این درگیری، تلاش‌های دیپلماتیک گسترده‌ای را برای کاهش تنش‌ها و برقراری صلح میان روسیه و اوکراین انجام داده است. آنکارا ضمن نپیوستن به تحریم‌های غرب علیه مسکو، به عنوان یک قطب سوم و میانجی بین اردوگاه‌های متخاصم ظاهر شده است. جستجوی پرستیژ و وجهه بین‌المللی و ایجاد موقعیتی به‌عنوان یک بازیگر اصلی دیپلماتیک از جمله انگیزه‌های سیاست خارجی ترکیه برای ایفای نقش میانجی‌گری میان مسکو و کی‌یف بوده است. این رفتار عقلایی آنکارا در قبال تحولات اوکراین در عین کاهش زیان‌ها و چالش‌های ناشی از این تحولات می‌تواند فرصت‌ها و سود حداکثری را برای مقامات ترک به ارمغان آورد. بدین ترتیب، سؤال اصلی پژوهش این است که ترکیه در قبال جنگ 2022 روسیه علیه اوکراین چه سیاستی را در پیش گرفته است؟ فرضیه مقاله این است که با تهاجم روسیه به اوکراین، مقامات آنکارا برای کسب منافع حداکثری خود از میان گزینه‌های ممکن سیاست میانجی‌گری و پادرمیانی را جهت کاهش درگیری‌ها و تنش‌ها میان مسکو و کی‌یف در پیش گرفته‌اند. ترکیه با حفظ جایگاه خود به عنوان یک میانجی‌گر روابط خود را همزمان با کی‌یف و مسکو حفظ کرده و ضمن باز نگه داشتن کانال‌های دیپلماتیک با روسیه، همکاری‌های تجاری و نظامی را نیز با اوکراین حفظ و توسعه داده است که این امر ضمن ارتقای پرستیژ و جایگاه دیپلماتیک آنکارا در عرصه بین‌الملل، می‌تواند به کاهش درگیری‌ها و ایجاد تعادل قدرت در منطقه دریای سیاه کمک شایانی بخشد.

کلیدواژه‌ها

روسیه؛ اوکراین؛ ترکیه؛ میانجی‌گری؛ گزینش عقلایی