طراحی مدل تحلیلی میدان آموزشِ کارآمد در ایران بر اساس رویکرد ساختارگرایی تکوینی پیر بوردیو

پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت

مقاله 4، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27، شهریور 1403، صفحه 77-98   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/fedu.2025.89696.1365

نویسندگان

فردین محمدی^{* 1}؛ محسن نوغانی²

¹استادیار گروه آموزشی علوم اجتماعی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

²دانشیار گروه آموزشی علوم اجتماعی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

هدف اساسی تحقیق حاضر طراحی مدل میدان آموزش کارآمد در ایران بر اساس رویکرد ساختارگرایی تکوینی است.  در راستای دستیابی به این هدف نظریه­های آموزش و آموزش و توسعه با استفاده از روش مرور نظام­مند بررسی و مورد استنباط نظری قرار گرفتند. در نهایت بر اساس ویژگی­های استنباط شده، مدل میدان آموزش کارآمد طراحی شد. بر اساس این مدل، میدان آموزش در ایران  به لحاظ فرامیدانی، میدانی است که با سایر میدان­ها درهم­تنیدگی و ارتباط هماهنگ دارد و دارای استقلال نسبی است (به ویژه از میدان قدرت). به لحاظ درون میدانی نیز، میدانی است که از «تاریخ متمایزی» برخوردار است که این تاریخ بر شکل­گیری منطق میدان، عادتواره و سرمایه­ی کارگزاران آن اثرگذار بوده است. هدف میدان آموزش ارتقای سرمایه فرهنگی تجسم­یافته است و عادتواره نهادی عاملان اجتماعی میدان آموزش نیز، عادتواره آموزشی است. «معلمان» و «دانش­آموزان» کارگزاران اصلی میدان آموزش محسوب می­شوند. به طوری که معلمان در «میدان تولید» و دانش­آموزان در «میدان مصرف» حضور دارند و بر اساس و عادتواره، سرمایه و منطق خاص میدان آموزش در راستای دستیابی به میدان که همان کسب و ارتقای سرمایه فرهنگی تجسم­یافته به رقابت می­پردازند.

کلیدواژه‌ها

بوردیو؛ رویکرد ساختارگرایی تکوینی؛ نظریه میدان؛ میدان آموزش کارآمد

مراجع

Aghazadeh, A. (2003). History of education in Iran. tehran: Arasbaran.

Ahmad, I., Ali, A., Khan, I., & Khan, F. A. (2014). Critical Analysis of the Problems of Education in Pakistan: Possible Solutions. International Journal of Evaluation and Research in Education, 3(2), 79-84, . doi: 10.11591/ijere.v3i2.1805.

Anderson, A. (1971). Modernization in education. In Weiner, M: A few words on understanding the dynamism of growth, (T. (M. Rahmatollah et al, Trans.  Vol. 1). Tehran: Franklin Publishing Institution.

Bonnewitz, P. (2011). Premeres Lecons sur la Sociology de Pierre Bourdieu. Tehran, Agah.(Persian)

Bottero, W., & Crossley, N. (2011). Worlds, fields and networks: Becker, Bourdieu and the structures of social relations. Cultural sociology, 5(1), 99-119. https://doi.org/10.1177/1749975510389726.

Bourdieu, P. (1996). Jāme'ešenāsi va adabiyāt; Āmuzeš-e ātefi-ye Flaubert [Sociology of literature](Y. Abazary, Trans.). Journal of Arghanun, 3, 76-112.. https://www.sid.ir/paper/443473/fa.

Bourdieu, P. (2007). Science of science & reflivity,(Translator: Yahya Emami), Tehran, Country scienctefic invastigatins center(Persian).

Bourdieu, P. (2014). Lecon Sur La Lecon (N. Fakohi, Trans.). Nashre Ney.

Bourdieu, P. (2016). Raisons pratiques. Sur la théorie de l'action: Média Diffusion.

Bourdieu, P. (2018). Distinction a social critique of the judgement of taste. In Inequality (pp. 287-318): Routledge.

Carnoy, M. (1974). Education as Cultural Imperialism. David McKay Company.

Coombs, F. (1993). The global crisis of education, its perspective since the eighties (T. A. Farideh, Trans.). Tehran: Research Institute of Humanities and Cultural Studies.

Drucker, p. F. (1994). Society after capitalism (T. T. Mahmood, Trans.). Tehran: resa institution.

Grenfell, M. (2014). Pierre Bourdieu: key concepts: Routledge.

Griffin, K., & McKinley, T. (1992). Towards a human development strategy. UNDP-HDRO Occasional Papers(1992/2)

Harrison, P. (1998). The future of the third world. (T. T. Mahmood, Trans.). Tehran: resa institution.

Heise, T., & Tudor, A. (2007). Constructing (Film) art: Bourdieu's field model in a comparative context. Cultural sociology, 1(2), 165-187.. doi: 10.1177/1749975507078186

Herd, N. (2013). Bourdieu and the fields of art in Australia: On the functioning of art worlds. Journal of Sociology, 49(2-3), 373-384. doi: 10.1177/1440783313481553.

Idakwoji, S. (2016). Issues of the teacher and improved educational achievement in Nigerian schools. Education Research Journal, 6(2), 49-57. https://scholar.google.com/scholar?cluster=1424935817816241186&hl=en&oi=scholarr

Ike, P. (2017). Problems and prospects of secondary education in Nigeria. International Journal of Education and Evaluation, 3(1), 44-51 https://ijee.io/get/IJEE/VOL.%203%20NO.%201%202017/PROBLEMS%20AND%20PROSPECTS.pdf .

Inkeles, A. (1971). Modernization of human. In           the dynamism of growth. tehran: Franklin Publishing Institution.

Kitchin, P. J., & Howe, P. D. (2013). How can the social theory of Pierre Bourdieu assist sport management research? Sport management review, 16(2), 123-134. https://doi.org/10.1016/j.smr.2012.09.003.  

Kloot, B. (2009). Exploring the value of Bourdieu's framework in the context of institutional change. Studies in higher education, 34(4), 469-481. doi: 10.1080/03075070902772034.

Kloot, B. C. (2015). A historical analysis of academic development using the theoretical lens of Pierre Bourdieu. British journal of sociology of education, 36(6), 958-975.doi: 10.1080/01425692.2013.868785.

Lash, S. (2014). Sociology of postmodernism: Routledge.

Levien, M. (2015). Social capital as obstacle to development: Brokering land, norms, and trust in rural India. World Development, 74, 77-92. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2015.04.012.

Littell, J. H. (2008). Systematic reviews and meta-analysis (Vol. 202): Oxford University Press.

Malasis, L. (1988). The world of the village; Training and development. Birjand: Higher education complex.

Martin, J. L. (2003). What is field theory? American journal of sociology, 109(1), 1-49.doi/abs/10.1086/375201.https://www.journals.uchicago.edu/doi/pdf/10.1086/375201.

Mayer, P. (2009). Guidelines for writing a Review Article. Zurich-Basel Plant Science Center, 82, 443-446 https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://www.researchgate.net/profile/Ljubomir-Jacic/post/How-to-write-a-review-paper/attachment/5f436e68ce377e00016ec4a0/AS%253A927961607835648%25401598254696106/download/guidelines_review_article.pdf&ved=2ahUKEwiy6oCczYSMAxXBS_EDHYv0NNgQFnoECBYQAQ&usg=AOvVaw3bIcZChd85TVtADPuUOG7h.

Muricho, W. P., & Chang’ach, J. K. (2013). Education reforms in Kenya for Innovation International Journal of Humanities and Social Sciences, 3(9), 123-156.. https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&q=Muricho%2C+W.+P.%2C+%26+Chang%E2%80%99ach%2C+J.+K.+%282013%29.+Education+reforms+in+Kenya+for+Innovation+International+Journal+of+Humanities+and+Social+Sciences%2C+3%289%29%2C+123-156&btnG=.

Odia, L. O., & Omofonmwan, S. (2007). Educational system in Nigeria problems and prospects. Journal of social sciences, 14(1), 86-85 https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&q=Odia%2C+L.+O.%2C+%26+Omofonmwan%2C+S.+%282007%29.+Educational+system+in+Nigeria+problems+and+prospects.+Journal+of+social+sciences%2C+14%281%29%2C+86-85&btnG=.

Parastesh, S. (2012). The narrative of pure destruction; Bourdieuian analysis of the blind owl in Iran's literary field, . Tehran, Iran: Sales.

Rashid, K., & Mukhtar, S. (2012). Education in Pakistan: Problems and their solutions. International journal of academic research in business and social sciences, 2(11), 332 https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&q=Rashid%2C+K.%2C+%26+Mukhtar%2C+S.+%282012%29.+Education+in+Pakistan%3A+Problems+and+their+solutions.+International+journal+of+academic+research+in+business+and+social+sciences%2C+2%2811%29%2C+332.+&btnG=.

Revolution, S. C. f. C. (2011). Supreme Council for Cultural Revolution. Tehran: Naghshonegar.

Richardson, J. G. (1986). Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. (No Title)

Savage, M., & Silva, E. B. (2013). Field analysis in cultural sociology. Cultural sociology, 7(2), 111-126. doi.org/10.1177/1749975512473992

Todaro, M. (1988). Economic development in the third world (T. F. Gholamali Frajadi, Trans.). Tehran: Baztab.

Yousefi, M. R. (2014). Challenges of the educational system of Iran and solutions to address these challenges. Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences4, 4(1), 228-236.  https://www.cibtech.org/sp.ed/jls/2014/01/00(27).pdf