سنجش عدالت فضایی در نحوه‌ی پراکنش کاربری‌های شهری

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 فروردین 1404   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2025.84004.1342

نویسندگان

مهدی زنگنه^{* 1}؛ امیرحسین شیرازیان²؛ مبینا رجبی³؛ زهره پیرزاده⁴

¹استادیار دانشگاه حکیم سبزواری

²جغرافیا،ادبیات وعلوم انسانی،فردوسی ،مشهد،ایران،

³دانش آموخته کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی

⁴دانش آموخته دانشگاه فردوی مشهد

چکیده

از مهم ترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی و توسعه فیزیکی شهرهای کشور در دهه های گذشته، توزیع نابرابر کاربری های خدمات شهری ومیزان دسترسی شهروندان به آن ها بوده است. در این میان کاربری های ورزشی باتوجه به آن که متضمن سلامت افراد جامعه بوده از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد از این رواستقرار مناسب این نوع از کاربری ها و در دسترس بودن آن ها برای همه ی شهروندان به عنوان یک ضرورت اساسی شناخته می شود پژوهش که از نوع کاربردی است و با روش توصیفی تحلیلی صورت پذیرفته است. به بررسی توزیع فضایی کاربری های ورزشی شهر مشهد از منظر عدالت فضایی می پردازد که جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات از مدل های آمار فضایی استفاده شده است از این رو در گام اول الگوی توزیع فضایی مراکز ورزشی و ارزیابی نحوه پراکنش این کاربری در محیط نرم‌افزار Arc map با استفاده از تراکم، خوشه‌بندی، آماره G و خودهمبستگی فضایی (موران) بررسی شد.ه و در گام بعد با فراخوانی نقشه مناطق در محیط نرم‌افزار Geoda، خودهمبستگی فضایی بین جمعیت و تعداد کاربری در ارتباط با میزان پراکنش و تراکم مراکز ورزشی در سطح مناطق با شاخص موران مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که توزیع امکانات و خدمات ورزشی در مناطق شهر مشهد متوازن و هماهنگ نمی باشد. بطوریکه مناطق 2 و 10 و 11 بیشترین و مناطق 8 و 12 کمترین تراکم ورزشی را دار می باشند. همچنین بین تراکم جمعیت و سرانه خدمات ورزشی در مناطق ارتباط منطقی نمی باشد. و مناطق حاشیه ای با تراکم جمعیت بالا از خدمات ورزشی کمتری برخوردار می باشند و در تضاد با رویکرد عدالت فضایی می باشد.

کلیدواژه‌ها

عدالت فضایی؛ توزیع خدمات؛ فضاهای شهری؛ اماکن ورزشی؛ شهر مشهد

مراجع