ارزیابی مقدار باقی‌مانده قارچ‌کش‌های جدید داگونیس® SC 12.5% و آفیانس® 17% SC در مهار بیماری لکه موجی گوجه‌فرنگی

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 3، دوره 39، شماره 2 - شماره پیاپی 68، تیر 1404، صفحه 169-180   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2024.88636.1196

نویسندگان

محسن مروتی^{* 1}؛ کسری شریفی²؛ وحیده مهدوی¹

¹بخش تحقیقات آفت‌کش‌ها، مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

²بخش تحقیقات بیماری‌های گیاهی، مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

بیماری لکه‌موجی یکی از بیماری‌های مهم گوجه‌فرنگی محسوب می‌شود که عوامل آن قارچ‌های A. alternata، A. Tenuissima و A. solani می‌باشند و در شرایط آب‌و‌هوایی گرم و مرطوب، نیمه‌مرطوب و معتدل ایجاد می‌شود. برای مهار شیمیایی این بیماری، از قارچ‌کش‌های داگونیس^® (فلوکساپیروکساد 75 گرم بر لیتر + دیفنوکونازول 50 گرم بر لیتر)، آفیانس^® (تتراکونازول 75  گرم بر لیتر + آزوکسی‌استروبین 95 گرم بر لیتر) و سیگنوم^® (بوسکالید 252 گرم بر لیتر + پیراکلواستروبین 128 گرم بر لیتر) به‌ترتیب با مقادیر 1200 میلی‌لیتر، 600 میلی‌لیتر و 500 گرم در هکتار استفاده می‌شود. به‌منظور بررسی میزان باقی‌مانده این قارچ‌کش‌ها پس از محلول‌پاشی با قارچ‌کش‌های مذکور برای مهار بیماری لکه‌موجی گوجه‌فرنگی، آزمایشات در شرایط گلخانه‌ای واقع در استان البرز روی رقم SV4129 صورت گرفت. نمونه‌برداری از میوه‌ها در زمان‌های یک، دو، سه، چهار و پنج روز پس از محلول‌پاشی انجام شد. استخراج قارچ‌کش‌ها طبق روش‌های استاندارد ملی ایران صورت گرفت. اندازه‌گیری باقی‌مانده آن‌ها با دستگاه کروماتوگرافی مایع مجهز به تجزیه‌گر متوالی جرمی انجام و مقادیر محاسبه شده با مرز بیشینه مانده مجاز ملی و بین‌المللی مقایسه گردید. نتایج به‌دست آمده در مورد قارچ‌کش داگونیس^®، نشانگر کاهش میزان باقی‌مانده آن به کمتر از مرز بیشینه مانده مجاز، دو روز پس از سم‌پاشی بود. میزان باقی‌مانده در نمونه‌های تیمار آفیانس^®، نشان داد که باقی‌مانده آن پس از گذشت سه روز بعد از سم‌پاشی به‌مقدار برابر با مرز بیشینه مانده مجاز می‌رسد. بررسی باقی‌مانده سیگنوم^® مشخص کرد که باقی‌مانده آن دو روز پس از سم‌پاشی به پایین‌تر از مرز بیشینه مانده مجاز می‌رسد. به این ترتیب، قارچ‌کش‌های آفیانس^®، داگونیس^® و سیگنوم^® به‌ترتیب با مقادیر 600 و 1200 میلی‌لیتر و 500 گرم در هکتار با دوره‌های کارنس به‌ترتیب سه، دو و دو روز با توجه به‌میزان باقی‌مانده قارچ‌کش‌ها ایمن بوده و قابل توصیه برای مهار بیماری لکه‌موجی گوجه‌فرنگی هستند.

کلیدواژه‌ها

آلترناریا؛ دوره کارنس؛ سلامت غذا؛ مهار شیمیایی؛ مرز بیشینه مانده مجاز

مراجع

1. Abd-Elhaleem, Z.A. (2020). Pesticide residues in tomato and tomato products marketed in Majmaah province, KSA, and their impact on human health. Environmental Science and Pollution Research, Online Publication: 06 January 2020. 9 pp. https://doi.org/1007/s11356-019-07573-x
2. Ahmadinejad, M., & Doodabi, A. (1986). Early blight disease caused by Alternaria solani Proceedings of the 9^th Plant Protection Congress of Iran, Faculty of Agriculture, Isfahan University of Technology, Iran. pp. 62. https://conference.areeo.ac.ir/article_11102.html. (In Persian).
3. Ahmed, M.A.I., Add El Rahman, T.A., & Khalid, N.S. (2016). Dietary intake of potential pesticide residues in tomato samples marketed in Egypt. Research Journal of Environmental Toxicology. 10: 213-219. https://doi.org/3923/rjet.2016.213.219
4. Anonymous, (2022). Agricultural statistics. Ministry of Agriculture Jihad, Iran. pp. 123. (In Persian).
5. Anonymous, (2022). FRAC Code List^© (2022). frac.info/publications
6. Anonymous, (2019). Registration Report of Dagonis-Part A, National assessment, Federal Republic of Germany.
7. Arias, L.A., Bojaca, C.R., Ahumada, D.A., & Schrevens E. (2014). Monitoring of pesticide in tomato marketed in Bogota, Colombia. Food Control, 35(1), 213-217. https://doi.org/1016/j.foodcont.2013.06.046
8. Bai, Y., & Lindhout, P. (2007). Domestication and breeding of tomatoes: What have we gained and what can we gain in the future? Annals of Botany, 100(5), 1085-1094. https://doi.org/1093/aob/mcm150
9. Baimani, M., Hayati, J., & Shetab Bushehri, M. (2002). Determination of the dominant species of causal agent of Early blight disease of tomato and investigation on the best culture medium for the growth of the pathogen. Proceedings of the 15^th Plant Protection Congress of Iran. University of Razi, Kermanshah. Karaj, Iran. pp. 176. (In Persian)
10. British Standard (2008). Foods of plant origin — Determination of pesticide residues using GC-MS and/or LC-MS/MS following acetonitrile extraction/partitioning and clean-up by dispersive SPE— QuEChERS-method. BS EN 15662 (E). 81 pp.
11. Chaerani, R., Remmelt, G., Stem, P., Roseland, E., & Voorrips, R.E. (2007). Assessment of early blight (Alternaria solani) resistance in tomato using a droplet inoculation method. Journal of General Plant Pathology,73(2): 96-103. https://doi.org/1007/s10327-006-0337-1
12. Dillard, H., Cole, D., Hedges, T., Turner, A., Utete, D., Mvere, B., Agubba, M., & Wilkinson, P. (1995). Early Blight of Tomatoes. Zimbabwe Horticultural Crops Pest Management. NYSAES, Geneva NY. 2 pp.
13. EFSA, (2021). Review of the existing maximum residue levels for tetraconazole according to Article 12 of Regulation (EC) No 396/2005. EFSA journal, 21 Dec. https://doi:10.2903/j.efsa.2022.7111.
14. Elgueta, S., Valenzuela, M., Fuentes, M., Meza, P., Manzur, J.P., Liu, S., Zhao, G., & Correa, A. (2020). Pesticide residues and health risk assessment in tomatoes and lettuces from farms of Metropolitan region Chile. Molecules, 25, 355. https://doi.org/3390/molecules25020355
15. EL-Tanany, M.M., Hafez, M.A., Ahmed, G.A., & Abd El-Mageed, M.H. (2018). Efficiency of biotic and abiotic inducers for controlling tomato early blight disease. Middle East Journal of Agricultural Research, 7(2), 650-670.
16. Ershad, J. (1998). Fungi of Iran. Publications of the Iranian Research Institute of Plant Protection. 874 pp. https://press-iripp.areeo.ac.ir/book_1747.html. (In Persian).
17. Eslami, Z., Mahdavi, V., & Tajdar-Oranj, B. (2021). Probabilistic health risk assessment based on Monte Carlo simulation for pesticide residues in date fruits of Iran. Environmental Science and Pollution Research, 28(31), 42037-42050. https://doi.org/1007/s11356-021-13542-0
18. European Food Safety Authority (2021). Review of the existing maximum residue levels for tetraconazole according to Article 12 of Regulation (EC) No. 396/2005. https://doi.org/2903/j.efsa.2022.7111
19. Fishel, F.M., & Dewdney, M.M. (2012). Fungicide Resistance Action Committee’s (FRAC) Classification Scheme of Fungicides According to Mode of Action. Pesticide Information Office, Florida Cooperative Extension Service, Institute of Food and Agricultural Sciences, University of Florida. 7 pp. http://edis.ifas.ufl.edu
20. Foolad, M.R., Ntahimpera, N., Christ, B.J., & Lin, G.Y. (2000) Comparison of field, greenhouse, and detached-leaflet evaluations of tomato germ plasm for early blight resistance. Plant Disease, 84(9), 967–972. https://doi.org/1094/PDIS.2000.84.9.967
21. Gentili, E., Tarlazzi, S., Balzaretti, G., Romagnoli, C., Marchi, A., Manaresi, M., & Coatti, M. (2006). Boscalid plus pyraclostrobin based formulations for the control of fungal diseases on pome and stone fruits, strawberries and vegetables [Piedmont; Emilia-Romagna; Veneto]. Atti delle Giornate Fitopatologiche, 2, 35-40.   
22. Hansen. M.A. (2009). Early Blight of Tomatoes. Plant Disease Fact Sheets. Virginia cooperative extension. Produced by Communications and Marketing, College of Agriculture and Life Sciences, Viginia Polytechnic Institute and State University. WWW.ext.vt.edu.
23. Hepsag, F., & Kizildeniz, T. (2021). Pesticide residues and health risk appraisal of tomato cultivated in greenhouse from the Mediterranean region of Turkey. Environmental Sciences and Pollution Research, 28, 22551-22562. https://doi.org/1007/s11356-020-12232-7
24. Jaliani, N. (1991). Tomato Early blight disease and its chemical control in Jiroft and Kahnuj region. Proceedings of 10^th Plant Protection Congress of Iran. Faculty of Agriculture, University of Kerman, Iran. 118. https://conference.areeo.ac.ir/article_2009.html. (In Persian).
25. Jankowska, M., Kaczynski, P., Hrynko, I., & Lozowicka, B. (2016). Dissipation of six fungicides in greenhouse-grown tomatoes with processing and health risk. Environmental Science and Pollution Research, 23, 11885-11900. https://doi.org/10.1007/s11356-016-6260-x
26. Macar, O., Kalefetoğlu Macar, T., Yalçın, E., & Çavuşoğlu, K. (2022). Acute multiple toxic effects of Trifloxystrobin fungicide on Allium cepaScientific Reports, 12(1), 1-9. https://doi.org/10.1038/s41598-022-19571-0 
27. Mahdavi, V., Eslami, Z., Gordan, H., Ramezani, S., Peivasteh-Roudsari, L., Maˈmani, L., & Mousavi Khaneghah, A., (2022). Pesticide residues in green-house cucumber, cantaloupe, and melon samples from Iran: A risk assessment by Monte Carlo Simulation. Environmental Research, 206. 44 pp. https://doi.org/1016/j.envres.2021.112563
28. Mahdavi, V., Heris, M.E.S., Dastranj, M., Eslami, Z., & Aboul-Enein, H.Y. (2021). Assessment of pesticide residues in soils using a QuEChERS extraction procedure and LC-MS/MS. Water, Air, and Soil Pollution, 232(4), 159. https://doi.org/1007/s11270-021-05104-4
29. Mazzini, F. (2009). Consento Duo: A new fungicide mixture for horticulture against Peronospora and Alternaria. Informatore Agrario Supplemento, 65(26), 14-15. https://www.sid.ir/paper/1053065/en
30. National Assessment France (2020). Signum Risk Management. Registration Report, Part A, BAS 51607F. France.
31. Olson, M. & Santos, B.M. (2012). Vegetable Production Handbook for Florida. 344 pp. https://www.slideshare.net/slideshow/2012-vpg/14890643.
32. Rosenzweig, N., Hanson, L.E., Mambetova, S., Jiang, Q.W., Guza, C., Stewart, J., & Somohano, P. (2019). Fungicide sensitivity monitoring of Alternaria causing leaf spot of sugar beet (Beta vulgaris) in the Upper Great Lakes. Plant Disease, 103(9), 2263-2270. https://doi.org/10.1094/PDIS-12-18-2282-RE
33. Salamzadeh, J., Shakoori, A., & Moradi, V. (2018). Occurrence of multiclass pesticide residues in tomato samples collected from different markets of Iran. Journal of Environmental Health and Science and Engineering, 16(3): 1-9. https://doi.org/1007/s40201-018-0296-4
34. Saleem, A., & El-Shahir, A.A. (2022) Morphological and molecular characterization of some Alternaria species isolated from tomato fruits concerning mycotoxin production and polyketide synthase genes. Plants, 11(9), 1168. https://doi.org/3390/plants11091168
35. Sharifi, K., Goudarzi, A., &Safaie Farahani, B. (2024). Efficacy of several new fungicides in control of tomato early blight disease. Journal of Applied Research in Plant Protection, 13(1), 59-71. com/p2720002. (In Persian)
36. Shojaei, B., Tekkieh, L.E., & Rasouli, A.S. (2013). The necessity of integrated pest management in agriculture and its role in agricultural sustainability. First National Conference on Medicinal Plants and Sustainable Agriculture, Hamedan Province Hamedan, Iran. pp. 1-19. (In Persian)
37. Stammler, G., Bohme, F., Philippi, J., Miessner, S., & Tegge, V. (2014) Pathogenicity of Alternaria species on potatoes and tomatoes. In Fourteenth Euro Blight Workshop PPO Special Report, 16, 85–96. https://www.researchgate.net/profile/Gerd-Stammler/publication/274379185_Pathogenicity_of_Alternaria-species_on_potatoes_and_tomatoes/links/551d2e7b0cf2000f8f9386c5/Pathogenicity-of-Alternaria-species-on-potatoes-and-tomatoes.pdf.
38. Strathmann, S., Walker, S. and Barnes, J., (2011) June. Fluxapyroxad: A new broad-spectrum fungicide. In Phytopathology(Vol. 101, No. 6, pp. S172-S172). 3340 PILOT KNOB ROAD, ST PAUL, MN 55121 USA: AMER PHYTOPATHOLOGICAL SOC.