اثر گیاه پوششی و فاصله ردیف کاشت بر برخی خصوصیات خاک، عملکرد و اجزای عملکرد باقلا-رقم مهتا

پژوهشهای زراعی ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 اردیبهشت 1404   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jcesc.2025.91742.1378

نویسندگان

سمیه ایری¹؛ آسیه سیاهمرگویی^{* 1}؛ جاوید قرخلو¹؛ فاطمه شیخ²؛ ابراهیم زینلی¹؛ فرشید قادری فر¹

¹گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

²بخش زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی اثر گیاه پوششی و فاصله ردیف بر برخی خصوصیات خاک، عملکرد و اجزای عملکرد باقلا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا شد. فاکتور اول شامل کاربرد گیاه پوششی در هفت سطح (چاودار، جعفری، شبدر برسیم، ماشک گل‌خوشه‌ای، بدون گیاه پوششی همراه با مصرف علف‌کش‌های هالوکسی‌فوپ‌آر‌ متیل استر+ بنتازون، بدون گیاه پوششی در شرایط وجین کامل علف‌های هرز و بدون گیاه پوششی در شرایط عدم وجین علف‌های هرز) و فاکتور دوم فاصله بین ردیف باقلا در سه سطح (5/37، 50 و 5/62 سانتی‌متر) در نظر گرفته شد. در بررسی وزن خشک علف‌های هرز 52 روز بعد از غلتک زدن گیاهان پوششی حاکی از آن بود که بقایای دو گیاه چاودار و جعفری از پتانسیل مناسب‌تری در مهار علف‌های هرز برخوردار بودند. بیشترین عملکرد دانه در فاصله ردیف‌های 5/37 سانتی‌متر و کمترین آن در فاصله ردیف 5/62 سانتیمتر مشاهده شد. کمترین عملکرد دانه بعد از تیمار بدون گیاه پوششی در شرایط عدم وجین علف‌های هرز در تیمار ماشک گل خوشه‌ای مشاهده شد. بیشترین کربن آلی و تنفس میکروبی خاک در تیمار بدون گیاه پوششی در شرایط عدم وجین علفهای هرز و کمترین آن در تیمارهای بدون گیاه پوششی در شرایط وجین علفهای هرز مشاهده شد. بر اساس نتایج این تحقیق جهت دستیابی به عملکرد مطلوب باقلا -رقم مهتا، کاشت گیاه جعفری در بین فواصل ردیف کاشت 5/37 سانتیمتر توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

تنفس میکروبی؛ جعفری؛ خانواده نخود؛ علفکش؛ کربن آلی خاک

مراجع