کالبد شکافی عملکرد جمهوری اسلامی ایران در عراق (با تأکید بر شکل‌گیری مقاومت مردم پایه)

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 26، تیر 1404، صفحه 60-85   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/irlip.2025.87705.1526

نویسنده

تورج افشون^*

دکتری علوم سیاسی، پژوهشگر مطالعات منطقه ای و کارشناس حوزه عراق، دانشکده و پژوهشکده پیامبر اعظم(ص)، دانشگاه امام حسین علیه السلام، تهران، ایران

چکیده

حشد شعبی در حال حاضر یکی از مهم‌ترین نیروهای عراقی در عرصه مبارزه با نیروهای تروریستی سلفی – تکفیری داعش به شمار می رود . اکنون حشد شعبی به مثابه یکی ازنهادهای مردمی – قانونی به شمار می رود که طی چند سال گذشته همواره مورد توجه محققان قرار گرفته است. در نوشتار حاضر تلاش می شود که مقاومت مردمی در عراق با تاکید بر شکل گیری حشد شعبی و نقش جمهوری اسلامی ایران در راستای مبارزه با جریان‌های مقاومت ضد تروریستی مورد بررسی قرار ‌گیرد و اهداف تحقق یافته در این خصوص مورد مدّاقه قرار خواهد گرفت.
در راستای شکل گیری حشد شعبی جمهوری اسلامی ایران نیز حمایت های بسیاری به نیروهای عراقی در جغرافیای مقاومت کرد. با این اوصاف، جمهوری اسلامی ایران بر آن شد تا با اتکاء به این استعداد به عنوان بخشی از جریان مقاومت اسلامی، شبکه‌ای از حزب‌الله در جغرافیای عراق را برای مبارزه با تروریسم ایجاد کند.
به طور کلی ، در بررسی عملکرد و نقش جمهوری اسلامی ایران "تامین امنیت ملی با بسط قدرت فراسرزمینی" نیز مشاهده می شود و آن را می‌توان چارچوبی قلمداد کرد که در زمینه سازی برای«شرایط و فضایی که یک ملت طی آن قادر است اهداف و ارزش‌های حیاتی مورد نظر خود را در سطح ملی و فراملی گسترش دهد، یا دست‌کم در برابر تهدیدهای بالقوه و بالفعل داخلی و خارجی آنها را حفظ کند» موثر به شمار آورد. در چارچوب چنین تعریفی، فعالیت‌های نهضتی جمهوری اسلامی ایران را علاوه بر بعد ایدئولوژیک ،باید مبتنی بر «تولید قدرت و افزایش امنیت» در چارچوب شکل دادن به هسته های مقاومت مردمی مورد توجه و تأمل قرار داد.

کلیدواژه‌ها

مقاومت مردمی در عراق؛ جمهوری اسلامی ایران؛ حشد شعبی؛ آمریکا؛ مرجعیت

مراجع