سنتز و بررسی عملکرد ضد باکتری نانوذرات اکسید روی آلاییده شده با سریم

مهندسی متالورژی و مواد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 تیر 1404   

نوع مقاله: علمی و پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jmme.2025.92358.1193

نویسندگان

نادیا محمودی خطیر^{* 1}؛ فریبا عبادی فلاح²؛ علی محمدی²؛ هادی خرسند زاک³؛ علی خرسند زاک⁴؛ زهرا ناظم بکائی⁵

¹گروه بیوتکنولوژی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران

²گروه میکروبیولوژی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران

³استادیار فوق تخصص گوارش اطفال؛ گروه آموزشی کودکان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد،ایران

⁴مجتمع آموزش عالی فنی و مهندسی اسفراین؛ اسفراین؛ خراسان شمالی؛ ایران

⁵گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه الزهرا )س(، تهران، ایران

چکیده

این پژوهش به‌طور تخصصی به بررسی خواص آنتی‌بیوتیکی نانوذرات اکسید روی (ZnO) دوپ شده با سریوم پرداخته است. نانوذرات مورد مطالعه به روش سبز سل-ژل سنتز شدند و فعالیت ضدمیکروبی آن‌ها در برابر دو گونه باکتری گرم‌منفی (E. coli) و گرم‌مثبت (S. aureus) در غلظت‌های ۱۰۰۰ و ۴۰۰۰ ppm، با استفاده از دو روش چاهک‌گذاری و دیسک دیفیوژن و از طریق اندازه‌گیری قطر هاله عدم رشد، ارزیابی گردید. نتایج حاصل نشان داد که باکتری E. coli حساسیت بیشتری نسبت به نانوذرات نشان داد که این امر احتمالاً به تفاوت ساختاری دیواره سلولی این دو باکتری بازمی‌گردد. هر دو نوع نانوذره (ZnO و Zn0.98Ce0.02O2) دارای خاصیت ضدمیکروبی بودند، اما افزودن سریوم به ساختار ZnO موجب افزایش قابل توجه اثربخشی آنتی‌بیوتیکی شد، به‌طوری که قطر هاله عدم رشد در نمونه‌های حاوی سریوم بزرگ‌تر بود. این نتایج بیانگر آن است که دوپ کردن با سریوم علاوه بر ایجاد تغییرات مورفولوژیکی در ساختار نانوذرات، موجب بهبود خواص ضدمیکروبی آن‌ها نیز می‌شود. افزایش قطر هاله‌های عدم رشد در اطراف دیسک‌ها و چاهک‌های حاوی نانوذرات دوپ شده با سریوم، صحت این یافته را تأیید می‌کند.

کلیدواژه‌ها

بیوپلیمر؛ سل-ژل؛ سنتز سبز؛ نانوذرات اکسید روی-سریوم

مراجع