شناسائی و استخراج اصول برنامه درسی مبتنی بر نظریه پسا انسان گرائی

پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 تیر 1404

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/fedu.2025.91749.1399

نویسندگان

محمد رضا یوسف زاده چوسری^{* 1}؛ مینا زارعی²

¹استاد، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

²دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی درسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

چکیده

هدف پژوهش بررسی اصول برنامه درسی مبتنی بر نظریه پسا انسان‌گرائی بود. رویکرد پژوهش فلسفی و روش پژوهش استدلال استنتاجی بود. بر اساس این روش محقق از یک نظریه کلی استفاده می کند و سعی می‌کند با استفاده از بینش به دست آمده از کلیات به جزئیات و سؤالات پاسخ دهد. در این روش  شناخت و  نتایج  محصول و برخاسته از بحث های قیاسی است. نتایج نشان داد  پساانسان گرائی، به عنوان دیدگاهی انتقادی، انسان محوری را به چالش می‌کشد و بر مرزهای فزاینده بین انسان‌ها و غیرانسان‌ها تأکید می کند. مهم ترین تمرکز در پسا انسان گرائی، تغییر تأکید از انسان‌ها به عنوان مرکز جهان و کاهش عاملیت مطلق آنهاست. این دیدگاه، رویکرد سلسه مراتبی را به چالش می کشد. هم‌چنین، نتایج نشان داد از منظر پسا انسان گرائی  در برنامه درسی اصولی چون  اصل عاملیت مشترک در برنامه درسی ، به رسمیت شناختن بازیگران غیر انسانی در برنامه درسی، برنامه درسی به‌عنوان یک گفتگوی پیچیده، اصل عدم قطعیت در برنامه درسی، اصل یادگیری چند حسی و  محیط یادگیری چند وجهی، اصل توجه به زندگی روزمره، اصل برنامه درسی مبتنی بر فناوری دیجیتال و منابع آموزشی هویت‌آفرین باید از جایگاه ویژه‌ای برخوردار باشند.

کلیدواژه‌ها

کلید واژه ها: پسا انسان گرائی؛ مبانی؛ برنامه درسی؛ اصول

مراجع