بررسی یکپارچه سیلاب و خشکسالی و راهکارهای حقوقی آن با توجه به چالش های تقنینی

فصلنامه آب و توسعه پایدار

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 تیر 1404

نوع مقاله: پژوهشی کاربردی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jwsd.v12i1.2410-1368

نویسندگان

ام البنین صدر^{* 1}؛ فاطمه صدر²؛ مرضیه ثمره هاشمی³

¹مهندسی آب، کشاورزی، شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

²عضو مرکز وکلا و کارشناسان و مشاوران خانواده قوه قضائیه کرمان، ایران

³استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنرکرمان

چکیده

بلایای قهری از جمله پدیده هایی هستند که فراگیر بوده و تمامی بخش های جوامع بشری را تحت تاثیر قرار می‌دهند. از آنجا که جوامع بشری در چارچوب قوانین اداره می‌شود بنابراین کنترل و مدیریت بلایای قهری به عهده دولت مردان و حاکمیت می‌باشد. دو پدیده هیدرولوژیکی سیلاب و خشکسالی از مهمترین بلایای قهری چند سال اخیر کشور ایران محسوب می‌شوند. تاکنون مطالعات بسیاری در رابطه با سیلاب و خشکسالی صورت گرفته است که نشان می‌دهد این دو پدیده بر سه بخش اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی تاثیرگذارند. هدف این پژوهش بررسی چالش های تقنینی برای مدیریت یکپارچه این دو پدیده و ارایه راهکار های حقوقی در این زمینه می‌باشد. قوانین بسیاری به منظور رسیدگی و مدیریت هر یک از پدیده های سیلاب و خشکسالی وضع شده است که دیدگاهی بخشی و منحصر به فرد در رابطه با سیلاب یا خشکسالی داشته اند. درنهایت این پژوهش نشان داده است که قوانین وضع شده در رابطه با بحران خشکسالی صرفا جبران خسارات ناشی از آن را تعیین تکلیف نموده است، لکن در خصوص راهکارهای علمی و عملی جهت پیشگیری یا کاهش عواقب خشکسالی ساکت است. همچنین با توجه به برهمکنشی عواقب سیلاب و خشکسالی، بازبینی و اصلاح قوانین موجود در رابطه با سیلاب باید در دستور کار دولت قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

مدیریت یکپارچه؛ سیلاب؛ خشکسالی؛ قوانین و مقررات؛ چالش‌ها و راهکارها

مراجع