وجه تفکیک دو سلسلۀ اساطیری ایران

دانش و خرد حماسی

دوره 1، شماره 3، مهر 1403، صفحه 97-106   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jmels.2025.93648.1050

نویسنده

علیرضا مظفری^*

دانشگاه ارومیه

چکیده

در مورد تفاوت دو سلسلة اساطیری پیشدادیان و کیانیان و علل تفکیک آن دو، تا به امروز نظریه-های مختلفی ارائه شده است. در بادی امر با علم به رابطة نسَبی میان شاهان کیانی و پیشدادی به نظر می‌رسد که تفکیک آن دو از همدیگر کاری لغو باشد؛ حتی آن گروه از اسطوره‌ شناسان ایرانی که می‌خواهند علت تفکیک آن دو را در بی‌بهرگی یا کم‌بهرگی شاهان کیانی از ویژگی‌های اسطورگی نسبت به شاهان پیشدادی مطرح کنند، در عمل با اقرار به بهره‌مندی اغلب شاهان کیانی از ویژگی‌های اسطورگی، نتوانسته‌اند شواهدی متقن برای ادعای خود اقامه نمایند. به نظر می‌رسد که علت تفکیک این دو گروه از شاهان اساطیری ایران عمدتاً بدان سبب است که شاهان پیشدادی به تنهایی هر دو خویشکاری شاهی و قهرمانی را بر عهده داشته‌اند اما شاهان کیان از این دو خویشکاری، شاهی را برای خود نگه داشتند و خویشکاری قهرمانی را به یلانی چون گرشاسب و زال و رستم وانهادند.

کلیدواژه‌ها

شاهی؛ قهرمانی؛ اساطیر ایران؛ پیشدادیان؛ کیانیان

مراجع