سنجش قابلیت خوشه‌بندی نوآوری در مناطق ویژه علم و فناوری مورد پژوهشی منطقه ویژه علم وفناوری استان یزد

اقتصاد و توسعه منطقه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 مرداد 1404

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/erd.2025.91626.1271

نویسندگان

درسا فتوحی¹؛ مجتبی رفیعیان^{* 2}؛ رضا اکبری³

¹گروه شهرسازی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

²دانشگاه تربیت مدرس

³استادیار، گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

نوآوری، یکی از مهم‌ترین عوامل توسعه، از جایگاه ویژه‌ای در جوامع کنونی برخوردار است. مناطق ویژه علم و فناوری با ساختمان‌های فیزیکی فعالیت‌های با فناوری بالا و بسیاری از روابط ایجاد شده در محیط‌ها با دانشگاه، پژوهش‌ها و صنعت ارتباط دارند. یکی از ویژگی‌های مهم مناطق علم و فناوری ایجاد محیط زندگی جذاب و ارتقاء کیفیت زندگی در محدوده می‌باشد. منطقه ویژه علم و فناوری استان یزد به واسطه کانون‌های تعریف شده، از مزیت‌های فراوان برخوردار می‌باشد. پراکندگی مراکز منطقه، عدم توجه لازم به پتانسیل‌ها و خلاء ناشی از عدم خوشه‌بندی کامل منطقه مساله بزرگی پیش‌روی برنامه‌ریزی منطقه‌ای است، پژوهش پیش‌رو کوشیده تا به سنجش قابلیت خوشه‌بندی مراکز منطقه ویژه استان یزد و میزان افتراق و اشتراک این مراکز بپردازد. پژوهش از نوع کاربردی و توصیفی-تحلیلی می‌باشد که با استفاده از مطالعه اسناد و ابزارهای مطالعه میدانی به جمع‌آوری داده پیرامون محدوده، پرداخته و با استفاده از روش تحلیل تم، دسته‌بندی شاخص‌های خوشه نوآوری انجام، درستی آن با استفاده از ضریب کاپا تایید گشته و با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه و روش خوشه‌بندی سلسله مراتبی به تعیین امکان خوشه‌بندی خوشه‌های محصول محدوده پرداخته و پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ تایید گشته است. نتایج به دست‌آمده حاکی از آن است که خوشه‌ها قابلیت تجمیع و تبدیل شدن به خوشه نوآوری را دارند و تا تجمیع سه خوشه با یکدیگر این روند منطقی است و دیگر خوشه‌ها نیز مانند خوشه کاشی و سرامیک، خوشه محصولات کنجدی و... قابلیت تبدیل شدن به خوشه نوآوری به تنهایی را نیز دارا هستند.

کلیدواژه‌ها

شهر-منطقه دانش‌محور؛ نوآوری منطقه ای؛ خوشه نوآوری؛ یزد

مراجع