اثر اندازه ریزغده و کود‌زیستی فسفاته بر رشد و عملکرد بذری سیب‌زمینی رقم سانته

پژوهشهای زراعی ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 شهریور 1404   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jcesc.2025.93219.1390

نویسندگان

نساء قره باغلی^{* 1}؛ علی سپهری²

¹بخش تحقیقات علوم زراعی-باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران

²گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر اندازه غده و کودزیستی فسفاته بر روی رشد و عملکرد سیب­زمینی رقم سانته آزمایشی در سال 1401 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان همدان انجام گرفت. عوامل مورد بررسی شامل اندازه غده در سه سطح 15 تا 20 ، 20 تا 25 و 25 تا 30 میلی­متر و مصرف کودزیستی فسفاته در سه سطح بدون مصرف کود (شاهد)، مصرف یکبار کودزیستی فسفاته (در زمان کاشت)، مصرف دو بار کودزیستی فسفاته (در زمان کاشت و 4 تا 6 برگی) بود. نتایج نشان داد ریزغده‌های بزرگ‌تر (25-30 میلی‌متر) به‌طور معنی‌داری (p<0.01) عملکرد غده را بهبود بخشیدند. به‌طوری‌که عملکرد غده (28337 کیلوگرم در هکتار) نسبت به ریزغده‌های کوچک‌تر (15-20 میلی‌متر) 63 درصد افزایش یافت. مصرف دو بار کود‌زیستی فسفاته نیز موجب افزایش شاخص سطح برگ (58/27 درصد)، ماده خشک غده (19/33 درصد) و شاخص برداشت (69/5 درصد) نسبت به شاهد شد. برهمکنش این دو فاکتور نشان داد ترکیب ریزغده‌های 25-30 میلی‌متر با مصرف دو بار کود‌زیستی، بالاترین عملکرد غده (31524 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت غده (03/89 درصد) را ایجاد کرد. به نظر می‌رسد این بهبود به دلیل افزایش جذب فسفر، توسعه سریع‌تر کانوپی و انتقال مواد فتوسنتزی به غده‌ها بوده است. یافته‌ها تأکید می‌کنند استفاده از ریزغده‌های با اندازه مناسب همراه با کود‌زیستی فسفاته، می­تواند راهکاری مؤثر برای بهبود عملکرد و کاهش مصرف کودهای شیمیایی در کشت سیب‌زمینی باشد.

کلیدواژه‌ها

رقم سانته؛ ریزغده بذری؛ شاخص برداشت؛ عملکرد غده؛ کود‌زیستی فسفاته

مراجع