A Jurisprudential Analysis of the Scope of the Prohibition of Hoarding (Kanz)

فقه و اصول (Fiqh va uṣūl)

Articles in Press, Accepted Manuscript, Available Online from 23 September 2025   

Document Type: Original Article

DOI: 10.22067/jfiqh.2025.92097.1913

Author

Mahdi Shayegh^*

PhD student, Department of Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Tehran, Tehran, Iran

Abstract

Undoubtedly, one of the most important topics in Islamic economics is the prohibition of hoarding (kanz). However, there is disagreement among scholars regarding the subject and object of this ruling. According to the majority of jurists, the object of the ruling is "hoarding with the failure to pay zakat," and its subject is gold and silver (naqdayn). Thus, from the perspective of the majority, the prohibition of hoarding applies specifically to gold and silver when zakat is not paid on them. However, some contemporary scholars have extended both the object and the subject of the ruling. Some have broadened the subject to include fiat money, while others have applied it to all goods. Likewise, some have interpreted the object as the failure to fulfill any obligatory financial dues, not just zakat. Others have gone further, considering any form of wealth accumulation or money storage to fall under the prohibited category of hoarding. This study demonstrates, first, that the ruling of the prohibition of hoarding pertains specifically to zakat on naqdayn or fiat money; and second, that the application of this ruling to fiat money depends on the jurisprudential basis adopted regarding the obligation of zakat on such money. Therefore, if zakat on fiat currency is deemed obligatory, hoarding it becomes prohibited.

Keywords

Kanz; Zakat on Money; Currency; Naqdayn (Gold and Silver)

References

‏‫ابن منظور، محمد بن مکرم‏. لسان العرب. 15 ج. بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، 1414.

‏‫ابن‌شعبه، حسن بن علی‏. تحف العقول. ج 1. تحف العقول. آل علی (علیه السلام)، ۱۳۸۲.

‏‫بجنوردی، حسن‏. منتهی الأصول ( بجنوردی، حسن - طبع قدیم ). 2 ج. قم: کتابفروشی بصیرتی، بی‌تا.

‏‫جمعی از نویسندگان‏. فرهنگ‌نامه علوم قرآنی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1394.

‏‫حر عاملی، محمد بن حسن‏. تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة. 30 ج. قم: موسسة آل البیت (علیهم السلام) لإحیاء التراث، 1409.

‏‫حسینی، ‌سید‌رضا‏. «تحلیل کنز از دیدگاه فقه و اقتصاد‏». معرفت اقتصاد اسلامی 1، ش. 1 (۱۳۸۸): 83-112.

‏‫خوارزمی، الموقق بن أحمد بن محمد المکی‏. المناقب. قم: مؤسسة النشر الإسلامی، بی‌تا.

‏‫خویی، ابوالقاسم‏. التنقیح فی شرح العروة الوثقی. 6 ج. قم: لطفی، بی‌تا.

‏‫صدر، سید محمدباقر‏. اقتصادنا (طبع قدیم). 1 ج. قم: مرکز النشر التابع لمکتب الإعلام الإسلامی، 1375.

‏‫صدر، محمدباقر‏. دروس فی علم الاصول. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1384.

‏‫طباطبایی، محمد حسین‏. المیزان فی تفسیر القرآن. جامع تفاسیر نور 3. مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بی‌تا.

‏‫عراقی، ضیاء‎الدین‏. نهایة الأفکار. 4 ج. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی، بی‌تا.

‏‫علامه حلی، حسن بن یوسف‏. منتهی المطلب فی تحقیق المذهب. 15 ج. مشهد: آستانة الرضویة المقدسة، مجمع البحوث الإسلامیة، 1412.

‏‫عیاشی، محمد بن مسعود‏. تفسیر العیّاشی. هاشم رسولی. جامع تفاسیر نور 3. مکتبة العلمیة الاسلامیة، بی‌تا.

‏‫قطب راوندی، سعید بن هبة‎ الله‏. فقه القرآن. 2 ج. قم: کتابخانه عمومی حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی (ره)، 1405.

‏‫کلینی، محمد بن یعقوب‏. الکافی. 8 ج. تهران: دار الکتب الإسلامیة، 1407.

‏‫گزل، سیلویو‏. نظام اقتصاد طبیعی از راه زمین آزاد و پول آزاد. ترجمه‌ی سیدابراهیم بیضائی. تهران: انتشارات سمت، ۱۳۸۳.

‏‫مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی‏. بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار. 110 ج. دار إحیاء التراث العربی، 1365.

‏‫محقق حلی، جعفر بن حسن‏. المعتبر فی شرح المختصر. 2 ج. قم: موسسه سید الشهداء (ع)، بی‌تا.

‏‫محمودی‌گلپایگانی، ‌محمد‏. «تحلیل فقهی احکام کنز‏». فقه و مبانی حقوق اسلامی 3، ش. 43 (۱۳۸۹): 119-44.

‏‫مظفر، محمد رضا‏. أصول الفقه. جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. دفتر انتشارات اسلامی و رحمت الله رحمتی اراکی. جامع اصول الفقه. جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم. مؤسسة النشر الإسلامی، بی‌تا.

‏‫مقدس اردبیلی، احمد بن محمد‏. زبده البیان فی احکام القرآن. 1 ج. تهران: المکتبه الجعفریه لاحیاء الآثار الجعفریه، بی‌تا.

‏‫موسوی، ‌سید‌محمد‌علی، و ‌محمود عیسوی‏. «تحلیلی نوین از آیات کنز‏». معرفت 218، ش. 24 (۱۳۹۴): 63-78.

‏‫میرمعزی، ‌سید‌حسین‏. «مفهوم کنز از دیدگاه علم اقتصاد و اندیشمندان اسلامی‏». نامه مفید 35، ش. 9 (۱۳۸۲): 23-40.

‏‫نایینی، محمدحسین‏. فوائد الاُصول ( نائینی، محمد حسین ). 4 ج. قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی، 1376.

‏‫نظری، ‌محمدعلی، ‌محمدعلی رضایی‌کرمانی، و ‌علی اسدی‌اصل‏. «منظورشناسی و مصداق یابی کنز با تحلیل تطبیقی آرای مفسران‏». پژوهش های تفسیر تطبیقی 10، ش. 5 (۱۳۹۸): 175-96.

‏‫هاشمی شاهرودی، سیدمحمود‏. «خارج فقه زکات‏». ارائه شده در دومین زکات مستحب: حبوبات، ۶ اسفند ۱۳۹۰.