بهبود مقاومت به تنش اکسیداتیو و افزایش کیفیت و ماندگاری گل شاخه‌بریده مریم با ترکیبات ضد میکروبی و آنتی‌اکسیدانی

علوم باغبانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 مهر 1404

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2025.94068.1439

نویسندگان

محسن محمدی¹؛ داود هاشم آبادی¹؛ بهزاد کاویانی^{* 2}

¹گروه علوم باغبانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

²دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت

چکیده

این مطالعه با هدف بررسی تأثیر سولفات آلومینیوم، اسانس گیاه چوچاق (Eryngium spp.)، کلرید کبالت و ۸-هیدروکسی‌ کویینولین سولفات بر عمر پس از برداشت گل شاخه‌بریده مریم (Polianthes tuberosa) انجام شد. گل‌های شاخه‌بریده مریم به‌دلیل اهمیت زینتی و اقتصادی بالا، با چالش‌هایی مانند کاهش عمر گلجای و افت کیفیت پس از برداشت مواجه هستند. این مشکل عمدتاً ناشی از عوامل مختلفی مانند کم‌آبی، انسداد آوندها به‌دلیل رشد باکتری‌ها، تجمع اتیلن و تنش‌های اکسیداتیو است. پژوهش حاضر شامل ۱۳ تیمار از سطوح مختلف ترکیبات ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی (سولفات آلومینیوم در سه سطح ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میلی‌گرم در لیتر؛ اسانس چوچاق در سه سطح ۱۰، ۲۰ و ۴۰ درصد؛ کلرید کبالت در سه سطح ۲۰۰، ۳۰۰ و ۴۰۰ میلی‌گرم در لیتر؛ ۸-هیدروکسی‌ کویینولین سولفات در سه سطح ۱۰۰، ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی‌گرم در لیتر؛ و یک تیمار شاهد)، در قالب طرح آزمایشی کاملا تصادفی با سه تکرار بود. عمر گلجای، جذب آب، کاهش وزن تر، محتوای کلروفیل، میزان مالون‌دی‌آلدئید به‌عنوان شاخص پراکسیداسیون لیپیدها، تعداد کلونی‌های باکتری و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تیمار با سولفات آلومینیوم در غلظت‌های ۱۰۰ و ۵۰ میلی‌گرم در لیتر به‌طور معنی‌داری عمر گلجای را افزایش داده و از کاهش وزن تر جلوگیری کرد. سولفات آلومینیوم با بهبود جذب آب و حفظ محتوای کلروفیل، به افزایش ماندگاری گل‌ها کمک کرد. اسانس چوچاق به‌ویژه در غلظت‌های ۲۰ و ۴۰ میلی‌گرم در لیتر نیز به‌دلیل خواص ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی، تأثیر مثبتی بر حفظ کیفیت گل‌ها داشت. این یافته‌ها نشان می‌دهد که استفاده از این ترکیبات می‌تواند به‌عنوان یک روش مؤثر برای بهبود عمر پس از برداشت و کیفیت گل‌های شاخه‌بریده مریم مورد استفاده قرار گیرد. این تحقیق راه‌کارهای جدیدی را برای صنعت گل‌های زینتی ارائه می‌کند تا با استفاده از ترکیبات شیمیایی و طبیعی، کیفیت محصولات خود را ارتقا دهند.

کلیدواژه‌ها

پراکسیداسیون لیپیدها؛ جذب آب؛ عمر گلجای؛ فعالیت آنتی‌اکسیدانی؛ کیفیت گل‌های زینتی