اثرسنجی ترافیکی تغییرکاربری‌های مسکونی و فضای سبز به تجاری (مطالعه موردی: شهر مشهد)

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقاله 3، دوره 0، شماره 1 - شماره پیاپی 2، شهریور 1392   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gusd.v0i1.18969

نویسندگان

هومن شاداب مهر^{* 1}؛ براتعلی خاکپور²

¹واحد بین الملل

²دانشگاه فردوسی

چکیده

احداث مجتمع های بزرگ تجاری در زمین های با کاربری مسکونی یا فضای سبز در مراکز شهرهای بزرگ کشور هر روز بیشتر می شود. گسترش چنین مجتمع هایی آثار مختلفی بدنبال دارد که یکی از مهمترین آن تاثیراتی است که بر حمل و نقل شهر برجای می‌گذارد. در این مقاله تاثیرات حمل و نقلی یک تغییر کاربری معین بر حسب موقعیت مکانی آن در شهر ارزیابی می‌شود. مبنای نظری تحقیق حاضر، نظریه رشد هوشمند شهری است. دراین پژوهش روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مورد استفاده قرار گرفته است. تعیین شاخص‌های ترافیکی در شرایط عادی و برآورد آنها در اثر تغییر کاربری مورد نظر با استفاده از بانک های اطلاعاتی مطالعات جامع حمل و نقل شهر مشهد و از روش شبیه‌سازی کامپیوتری انجام شده است. نتیجه مطالعات نشان می‌دهد آثار تغییر کاربری تابع مکان آن در شهر است. همچنین این آثار در شرایط حضور یا عدم حضور سیستم های کلان حمل و نقل همگانی (نظیر مترو یا قطار شهری) در شهر متفاوت است. به طور کلی تغییر کاربری مسکونی به تجاری در نواحی مرکزی شهر منجر به افت شاخص های ترافیکی و در بافت های پیرامونی (دور از مرکز تجاری شهر) باعث بهبود شاخص‌های ترافیکی می‌شود. نتایج بدست آمده در سناریوهایی که در شرایط حضور سیستم های کلان حمل و نقل همگانی تعریف شده‌اند، بسیار پررنگ‌تر می‌باشند. باتوجه به اینکه سرمایه گذاران معمولاً تمایل دارند پروژه های تجاری خود را در مناطق شلوغ مرکز شهر اجرا نمایند، این مساله هزینه ای را از بابت افت شاخص های حمل و نقل و ترافیک به شهر تحمیل می‌نماید که در بخش پایانی مقاله هزینه مذکور براساس یکی از سناریوهای مطالعه شده برآورد شده است.

کلیدواژه‌ها

تغییر کاربری؛ کاربری تجاری؛ شاخص های ترافیکی؛ حمل و نقل همگانی کلان