سنجش و شناسایی شاخص های پایداری اجتماعی حمل و نقل شهری در شهر اهواز

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقاله 6، دوره 1، شماره 2 - شماره پیاپی 1، اسفند 1393، صفحه 103-115   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gusd.v1i1.26470

نویسندگان

سعید امانپور؛ هادی علیزاده^*

دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف اصلی مطالعۀ حاضر سنجش و شناسایی شاخص‌های پایداری اجتماعی حمل‌و‌نقل شهری در شهر اهواز است که دو هدف فرعی شناخت عامل‌ها (شاخص‌های) اصلی پایداری اجتماعی حمل‌و‌نقل شهری و سنجش اولویت این شاخص‌ها در شهر اهواز دنبال شده است. در این راستا، روش‌شناسی پژوهش «توصیفی– تحلیلی» بوده است که از روش پیمایشی به صورت ابزار پرسش‌نامه برای گردآوری داده‌ها استفاده شده است. جامعۀ آماری پژوهش، شهروندان شهر اهواز هستند که برای انتخاب جامعۀ نمونه از بین آن‌ها از روش‌های نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای و تصادفی ساده استفاده شده و سپس با استفاده از فرمول عمومی کوکران، 322 نفر انتخاب شده‌اند. جهت تحلیل داده‌ها نیز متناسب با اهداف پژوهش از آزمون‌های آماری تحلیل عاملی و T در قالب نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. برابر با نتایج به-دست‌آمده از تحلیل داده‌های پژوهش، نخست برمبنای تحلیل عاملی متغیرهای 20گانه پژوهش و بر مبنای متغیرهای بارگذاری‌شده، 3 عامل امنیت اجتماعی با درصد واریانس 32/0، رفاه اجتماعی با درصد واریانس 21/0 و عدالت اجتماعی با درصد واریانس 36/0 و مجموع واریانس تجمعی 89/0 به عنوان شاخص‌های اصلی پایداری اجتماعی در حمل‌و‌نقل شهری اهواز شناسایی شدند و سپس، تحلیل میزان اولویت شاخص‌های اصلی شناسایی‌شده از دیدگاه شهروندان بر مبنای تحلیل آماری T نشان داد که شاخص یا عامل عدالت اجتماعی با میزان اختلاف از میانگین پایین 0452/0- دارای وضعیت نامناسبی از لحاظ پایداری اجتماعی در حمل‌و‌نقل شهری در اهواز بوده و به طور متقابل از اولویت بیشتری نسبت به دو شاخص دیگر برای دستیابی به پایداری اجتماعی در حمل‌و‌نقل شهری اهواز را داراست.

کلیدواژه‌ها

حمل ونقل پایدار؛ پایداری اجتماعی؛ شاخص‌های پایداری؛ شهر اهواز

مراجع

1. امان پور، س و عیزاده، ه. (1392). تحلیلی بر شاخص‌های پایداری حمل‌و‌نقل شهری در ایران. فصل‌نامۀ مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای. 5 (19). صص. 107-124.

2. امانپور،س و علیزاده، ه. (1393). ارزیابی و اولویت‌سنجی شاخص‌های پایداری حمل‌و‌نقل شهری به روش منطق فازی، نمونۀ موردی: شهر اهواز. فصل‌نامۀ فضای جغرافیایی. 14 (47). صص. 213-231.

3. پاکزاد، ج. (1388). سیر اندیشه‌ها در شهرسازی. چاپ اول. تهران: انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید.

4. کاشانی‌جو، خ و مفیدی شمرانی. م. (1388). سیر تحول نظریات حمل‌و‌نقل شهری. فصل‌نامۀ هویت شهر. 4 (2). صص. 23-34.

5. Black, W. (2010). Sustainable transportation: problems and solutions. New York: Guilford Publication.

6. EEA. (2008). Climate for a transport change: indicators tracking transport and environment in the European Union. EU: EEA publication.

7. Goldman, T., & Gorham, R. (2006). Sustainable urban transport: four innovative directions. Journal of technology in society. 28(1), 261-273.

8. Himanen, V., Gosselin, M., & Perrels. A. (2005). Sustainability and the interactions between external effects of transport. Journal of Transport Geography, 13(3), 23-28.

9. Holden, E. (2007). Achieving sustainable mobility every day and leisure-time travel in the EU. London: Ashgate.

10. Hull, A. (2008). Policy integration: what will it take to achieve more sustainable transport solutions in cities? Transport Policy, 15(2), 94-103.

11. Liang, Y., Serrano, J., Pecorari, N., & Serrano, V. (2013) Simulation study towards a new sustainable transportation solution in urban areas, S.A.T. Project. Procedia. Social and Behavioral Sciences, 96(6), 1712-1720.

12. Lindholm, M. (2010). A sustainable perspective on urban freight transport: Factors affecting local authorities in the planning procedures. Journal of Transport progress, 2(3), 6205-6216.

13. Litman, T. (2010). Developing indicators for sustainable and livable transport planning. New York: Victoria Transport Policy Institute.

14. May, A., Page, M., & Hull, A. (2008). Developing a set of decision-support tools for sustainable urban transport in the UK. Transport Policy, 15(6), 328-340.

15. OECD. (2002). Impact of Transport Infrastructure Investment on Regional Development. Paris: OECD Publications.

16. Richardson, B. (2005). Sustainable transport: analysis frameworks. Journal of Transport Geography. 13(4), 29–39.

17. Rockwood, D., Parks, N., & Garmire, D. (2014). A continuously variable transmission for efficient urban transportation. Sustainable Materials and Technologies, 1–2(1), 36-41.

18. Steg, L., & Gifford, R. (2005). Sustainable transport of quality of life. Journal of transport geography, 13(3), 59-69.

19. Turton, T. (2006). Sustainable global automobile transport in the 21st century: An integrated scenario analysis. Journal of Technological Forecasting & Social Change, 73(2), 607–629.

20. Wei, J., Xia, W., Guo, X., & Marinova, D. (2013) .Urban transportation in Chinese cities: An efficiency assessment. Transportation Research Part D: Transport and Environment, 23(4), 20-24.

21. Zhao, P. (2010). Sustainable urban expansion and transportation in a growing megacity: Consequences of urban sprawl for mobility on the urban fringe of Beijing. Habitat International, 34(2), 236-243.