فرایند خروج فضاهای جغرافیایی از تک متن گرایی، در جامعه شبکه‌ای (چرخه ها و چرخش‌ها)

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 5، دوره 3، شماره 3 - شماره پیاپی 9، آذر 1397، صفحه 87-104

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.v4i9.76681

نویسندگان

روح اله اسدی^* ؛ مجتبی صادقی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

فضای جغرافیایی یک تولید اجتماعی و تا حدود زیادی یک درهم ­تنیده ­ی سامان ­مند و معناداری است که نه تنها رو به آینده باز است بلکه جوامع انسانی سعی می‌کنند آن را بر مبنای اهداف و خواسته های خود سامان بخشند. بنابراین فضای جغرافیایی را می­توان یک متنِ تولید شده و معنادار اجتماعی دانست. در فضاهای جغرافیایی فرایندها و قدرت‌های بی‌شمار اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و... وجود دارد که هر گفتمانی، سعی دارد تا آنها را در راستای اهداف خویش همسو نماید و متن ویژه­ی خود را بیافریند. این نوشتار با روشی تحلیلی ـ منطقی، به دنبال تبیین «چرایی و چگونگی روانه­ شدنِ فضاهای جغرافیایی از تک­ متن­ گرایی به چند­ متن­ گرایی و سرانجام بینامتن­ گرایی در بستر جامعه­ ی شبکه ­ای» است؛ با این پرسش که: «چه چیزی فضاهای جغرافیایی را از تک ­متن­ گرایی به چند متن­ گرایی و سپس بینامتن­ گرایی روانه می­سازد؟ و چگونه؟». نتایج گویای این است که خرد-گفتمان­ ها به کمک شبکه­ های اطلاعاتی ـ ارتباطی جهانی، نامحدود، متکثر، و غیرقابل کنترل توسط گفتمان مسلط، فرصتِ زاده­ شدن و دیده شدن پیدا می‌کنند و با اثرگذاری و واردشدن به چرخه­ی گفتمان مسلط، متن فضاهای جغرافیایی را به سوی چندمتنی و بینامتنی روانه می­کنند. بنابراین، چرخه­ های تک­ گویی- تک ­گفتمانی، چندگویی­ـ چند گفتمانی و گفت­وگویی­- بینا گفتمانی به ترتیب فضاهای جغرافیاییِ تک ­متن، چندمتن و بینامتن را ساخته و پرداخته می­کند.
 
 
 

کلیدواژه‌ها

جامعه شبکه‌ای؛ گفتمان؛ فضای جغرافیایی

مراجع

1. Alem.A.,(2009) Foucault, a critical thinker, Quarterly of politic, the magazine of colledge of rights and political science,2, 231-257. .[In persian]

2. Azdanloo. H., (1996), Introduction on discourse or a discourse about discourse, Journal of Political - Economic, 103-104, 47-52. .[In persian]

3. Broker, P., (2004), undemocratic regimes, translated by Samiei A. Esfahani, first edition, Tehran. .[In persian]

4. Castells, M. (2008). The New Public Sphere Global Civil Society Communication Networks and Global Governance, the annals of the American academy, 78-93.

5. Castells, M., (2000). Toward a Sociology of the Network Society, contemporary sociology, 5(29), 693-699.

6. Castells,M.(2004). Informationalism,networks, and the network society: a theoretical blueprint, Northampton, MA: Edward Elgar.

7. Castells,M.,(2001). The information age: economy,society and culture(the rise of the network society), (A. Aligholian , A. Khakbaz& H. Chavoshian, Trans.), Tehran: Tarhe No.[In persian]

8. Deleuze, G. (2007). Foucault. (N. Sarkhosh & A. Jahandideh, Trans.). Tehran: Ney publication.[In persian]

9. Dreyfus-Hubert L., Rabynu, P., (1997). Michel Foucault: Beyond Structuralism and Hermeneutic, (Hosein.B, Trans.), Tehran: Ney.[In persian].

10. Elden, S. (2009). Space 1. In R. Kitchin. & R. Thrift (Ed.), International encyclopedia of human geography (262-267). Elsevier.

11. Ghourchi,M. and others (2009). Globalization and Economic group G20, magazine Danesh Shahr,center of studies and planning of Tehran city,(1), .[In persian]

12. Gregory, D., Johnston, R., Pratt, G., J.Watts, M. & Whatmore, S. (2009). The dictionary of human geography, Blackwell, 5th edition.

13. Javan, J. Abdollahi, A. (2007). World-wide communication and information civilization (inter-textual deliberation in special reflection). Journal of Geography and Development, 1-24. .[in persian]

14. Kasraei.M & Poozesh shirazi A. (2009). Laclau and Mouffe's discourse theory is an effective tool for understanding and explaining political phenomena. Quarterly of politic, (3), 339-360. .[In persian]

15. Kitchin, R. (2009). Space II,, Maynooth: NUI Maynooth.

16. Manochehry.A, Ranjbar.I, (2010). Relation of political philosophy and power in the political thought of Leo Strauss and Michel Foucault. Quarterly of politic, (2), 307-318. .[In persian]

17. Marshall, Monty G. & Cole, B.R. (2014). Global Report 2014, Conflict, Governance, and State Fragility. Center for Systemic Peace.

18. Massey, D. (2009). Concepts of space and power in theory and in political practice. Documents d'anàlisi geogràfica, (55), 15-26.

19. Nazari, A. (2011). Turning on the Power:Foucauldian and post-Foucauldian notion of power, Quarterly of politic, (3), 341-358. .[in persian]

20. Saidi, A. (2011). Structural-functional Dynamism a Systematic Approach in Spatial Studies, journal of Geography, (29) 7-16. .[In persian]

21. Sajjadi, M., dashti Z. (2009). A post structuralist explanation and analysis of education, Quarterly Journal of New Thoughts on Education, 1(2),81-98. .[In persian]

22. Soja,E.(1990), postmodern geographies, the reassertion of space in critical social theory,verso, second impression, London-new York.

23. Tajik, M., (2007), post-structuralism and method, Journal of methodology of Humanity Sciences, No. 50, 38-66. .[In persian]

24. Tajik, M., (2008), Postmodernism and Methods, Journal of howzeh and university, methodology of Humanity Sciences, 55(14), 113-138. .[In persian]

25. The Economist Intelligence Unit. (2018). Democracy Index 2017, Retrieved from: https://www.eiu.com/home.aspx.

26. Zeimaran,M,(2005), Issue of intersubjectivity and diouloge. The magazine of Culture and Thought, 113-125. .[In persian]