تبیین نظری هستی ‎شناسی دولت‌های ناحیه‎ ای

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 6، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 14، شهریور 1398، صفحه 155-176   

نوع مقاله: پژوهشی -مفهومی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.v4i2.85958

نویسندگان

محمود مبارکشاهی¹؛ محمد رضا حافظ نیا^{* 2}؛ ریباز قربانی نژاد³؛ ابراهیم رومینا⁴

¹دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

²استاد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

³استادیارجغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی‎،واحد علوم تحقیقات تهران، ایران

⁴استادیارجغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

مبحث قومیت ومطالبات قومی ‎یکی ازموضوعات موردتوجه درحوزۀ مطالعات علوم‎انسانی است. دراین میان، جغرافیای‎سیاسی به‎عنوان یکی از رشته‌های پویا دراین حوزه، به‎دلیل ماهیت فلسفی خود که همانا مطالعه و بررسی بُعد سیاسی فضا است، با نگرشی سیستمی، موضوع پراکندگی فضایی اقلیت‌ها وپراکنش نواحی قومی ‎را موردمطالعه قرارمی‎دهد. دراین مقاله تلاش شده است هستی‎شناسی دولت‌های ناحیه‌ای از دو منظر ماهیت وضرورت، مورد بررسی واقع گردد و به‎این سوال اساسی پاسخ داده شود که چه عواملی ماهیت و ضرورت تشکیل چنین سازه‌هایی را توجیه‎پذیرمی‎سازند؟ در حوزۀ جغرافیای‎سیاسی،"هارتشورن" و"گاتمن" با بحث از علت وجودی دولت، برنقش نیروهای واگرا وهمگرا درایجاد و تداوم بقای کشور تاکید نموده‎اند؛ دراین مقاله ضمن اشاره ونقد این نظریه‌ها، به ‎بررسی عوامل موثر در هستی‎شناسی یا به‎عبارت دیگر ضرورت و چرایی دولت‌های ناحیه‌ای که امروزه درقالب الگوهای فدرالی و خودمختار، دربرخی ازکشورها به‎منصه ظهوررسیده‎اند، می‎پردازیم. هستی‎شناسی دولت‌های ناحیه‌ای درچارچوب حکومت‌های ملی و مستقل، قابلیت تبیین و بررسی را دارند. ماهیت این گونه سازه‌های فضایی، بدون وجود کشور وحکومت ملی مستقل، امکان طرح نداشته وموضوعیت خود را از دست می‎دهند. این مقاله، از لحاظ هدف، بنیادی بوده واز لحاظ ماهیت، توصیفی- تحلیلی می‎باشد. دراین تحقیق روش گردآوری اطلاعات، باتوجه به‎ نوع وابعاد آن به‎صورت کتابخانه‌ای می‎باشد. نتایج تحقیق نشان می‎دهد عواملی همچون حق تعیین سرنوشت و خودگردانی ناحیه‎ای، تقسیم قدرت درابعاد مختلف فضایی، ادراک هویتی وفضایی، شکوفایی توانمندی‌های ناحیه‎ای، هویت‎طلبی ناحیه‎ای، بحران‎زدایی منطقه‌ای و محلی از قلمرو ملی و مدیریت فضا و ایجاد تفاهم میان سازه‌های ناهمگون و ایجاد تعادل ناحیه‎ای، ضرورت وماهیت تشکیل دولت‌های ناحیه‎ای را توجیه‎پذیرمی‎سازند.

کلیدواژه‌ها

هستی‎شناسی؛ دولت‌های ناحیه‎ای؛ هویت‎طلبی؛ ناسیونالیسم قومی؛ فدرالی؛ خودمختاری

مراجع

1. Abdi ,Ataollah,(2018),Theoretical Explanation of Ethnic Divergence in Political Geography ,Geopolitics Qurterly ,volum 13,no 4

2. Abrahammson,c,(2013), On the genealogy of lebensraum,Geogr.Helv,68,37-44.

3. Ahmadi,Abbas,(2017).Ideas and Scientific Theories of ,Dr .Mohammad Reza Hafeznia .Mashahad ,Papuli Publication.[in Persian]

4. Ahmadi,Hamid,(2016).Ethnic and Ethnicity in Iran, From Myth to Reality, Ne Publication.[in persian].

5. Bassin,Mrak,Imperialism and nation-state in the friedrichratzel,s political geography.phg.sagepub.com.2016

6. Carolyn,Gallaher,Carl, Dahlman,Mary, Gilmartin,Alison, Mountz, Peter Shirbw,(2009),Key Concepts in Political Geography,Sage publication ,India.

7. Eriksen,Thomashylland ,(1991),Ethnicity Versus Nationalism ,Journal of peace research,vol.28,no.3

8. Ezzati.E,(2006),New Theory of Political Geography, Ghoomes Publishing Company,Tehran,Iran.[In Persian].

9. Fearon,James D.(1999).What is Identity(As we now use the word)?.Stanford University.

10. Glassner,martin,Faberer,chuak,(2004).political geography ,third edition.

11. Glassner,martin.(1993).Political geography.

12. Guibernau,Montserrat,(2004).Antony D,Smith on Nations and National Identity: a Critical assessment. Nation and Nationalism 10(1/2).2004.125-141.

13. Guibernau,Montserrat,(2004).AntonyD,Smith,on Nations and National Identity: a Critical assessment. Nation and Nationalism 10(1/2).2004.125-141

14. GuntramH.Herb,(2007),The politics of political geography, Cox :Hand book of political geography.

15. Hafeznia,M.R,(2015).An Introduction to the Research Method in Humanities, Tehran, Samt Publication. [in Persian].

16. Hafeznia,M.R,Ahmadipour,Zahra,GhaderiHajat,(2012).Politics and Space ,Mashahd ,papoli publication. [in Persian].

17. Hafeznia,M.R,Kaviani,Morad,(2002).The New Approaches in Political Geography,Tehran, Samt Publication. [in Persian]

18. Hafeznia,M.R,Kaviani,Morad,(2014).The philosophy of Political Geography,Tehran, Strategy

19. Hafeznia,MohammadReza,Ghorbaninegad,(2017),Geopolitical Factors of Conflict in International Relations, publisher: Islamic azadUniversity,Tehran,Iran.

20. Haggett,Peter,(2015),Geography A Modern Synthesis, Translated by: ShapurGudarzinejad,Publishing:Samt,Tehran.Iran. ا

21. Hartshaorne,Richard,(1940),The Earth and the State: A Study of Political Geography by DerwentWhittlesey,the American Historical Review,vol.46.no.1

22. Heywood,Andrew,(2008).Politics,Translator:AbdorahmanAlam,Tehran, Nay Publication. [in Persian].

Johnston,R.J,(1982),Geography and The State A Essay in political Geography.

23. Jones ,Martin ,Ryhs ,Jones ,woods,Micheal ,(2004),An introduction to political geography: space,place and politics,FirstPublished,Routledge, London.

24. Larna,Anrik and Others,(2007).The New Social Movements:FromIidelogy to Identity.Translators: mohamadkamalsarwariyan and Ali Sobhadel,Tehran, Strategy Studies Publication. [in Persian]

25. Mirheydar,Dorreh,Mirahmadi,Fatemeh Sadat,(2017).Evolution of Ideas in Political Geography ,Tehran ,University of Tehran Press. [in Persian].

26. Mojtahedzadeh,Pirouz,(2000).Political Geography and Geopolitics ,Tehran ,samt publication. [in Persian]

27. Obo,basseyUgumanin and Coker,Maurice,(2014).The Marxist Theory of The State:An Introduction Guide,Benue state Uneversity,Makurdi,Benuestate,Nigeria.

28.Pishgahifard,Zahra,(2005).Dictionary of Political Geography, Tehran, Entekhab Publication [in Persian].

29. Shakuiei,Hossein,(2015).New Trends in Philosophy of Geography,Tehran,Gitashanasi Publication. [in Persian].

30. Short Rennie ,John(1993). An introduction to political geography, second edition, Routledge.

31. Smith,D,Antony,(2002).Nationalism,Theory ,Ideology ,History ,Translation :M. Ansari, Tehran, Iranian Civilization Publication.[in Persian].

32. Studies Publication. [in Persian]

33. Veicy,Hadi,(2015).Concepts and Theories of Political Geography, Tehran,Samt Publication. [in Persian].

34. Walby,Sylvia(2003).the math of nation-state theorizing socity and polities in global era.university of leeds.

35. www. Britannica.com

36. www.en.oxford dictionaries.com

37. www.merriam-webster.com

38. www.national geographic.com

39. Yiftachel,Oren.(1995).The Political Geography of Ethnic Protest: Nationalism,Deprivation and Regionalism among Arabs in Israel.Department of geography and Environment Divilopment.Bengurion University.