The Role of Sensory Richness in Improving the Environmental Quality of Urban Spaces (Case Study: Zandiyah Shiraz Complex)

جغرافیا و توسعه فضای شهری

Article 10, Volume 5, Issue 2 - Serial Number 9, March 2019, Pages 181-200   

Document Type: Scientific-Research

DOI: 10.22067/gusd.v5i2.66413

Authors

Najmeh Zanganeh^* ; Hadi Keshmiri

Shiraz Branch, Islamic Azad University

Abstract

Extended Abstract

Introduction

Today, the design of urban spaces majorly depends on the sense of sight. Meanwhile, the other five senses have been overlooked by designers to the extent that those sensory drivers that are used to represent the identity and culture of the people such as the smell of bread and spices, the sound of coppersmiths’ sledgehammer, etc. were gradually replaced by the sound of automobiles, the odor of smoke and so on. This has led to an undesirable quality in cities (Lotfi & Zamani, 2014). Therefore, it seems that knowing how the sensory richness affects the increase in quality of the urban environment is necessary to provide solutions for the design of modern urban spaces.

Review of Literature

In general, in this study, two main concepts of "sensory richness" and "urban environment quality" are considered. So far, in most research studies, each of these concepts has been analyzed separately, and In less research, the impact of both components on each other has been considered. In addition, researchers are most interested in measuring these components in new urban areas or neighborhoods, And less have been measured in traditional public spaces. Therefore, in this research, the effect of sensory richness components on increasing the environmental quality of Zandieh Shiraz collection has been considered. The quality of urban environment indicates the satisfaction or dissatisfaction of citizens with the social, cultural and physical conditions of the urban environment. And a high-quality environment conveys a sense of well-being and satisfaction to the population they inhabit through characteristics that may be physical, social, or symbolic (Barati and Kakavand, 1392, p. 27). On the other hand, the human experience of the urban environment is through many sensory channels of vision, hearing, smell, taste and touch, which creates a quality of the environment known as sensory richness (Sedaghat, 1396, p. 73). Which results in the formation of more spacious sensory experiences and more satisfaction than space (Bentley, 2008, p. 12).

Method

The present descriptive-analytical study was conducted with applied purposes. The theoretical foundations of the study was collected using library studies and documents; then, the effective criteria on the quality of urban spaces and sensory richness were extracted at four levels based on the data. Finally, a set of questionnaires were designed according to the fourth level criteria and the Likert scale (very low, low, medium, high, and very high) followed by the calculation of their reliability and validity. The data were analyzed using the SPSS21. One-sample t-test and Pearson’s correlation were conducted. Given that the statistical society of this research is all users of Zandieh complex in Shiraz. According to the Cochran formula, the sample size was 365 people. And then, the sample was increased to 400 to raise the confidence level. Questionnaires were distributed based on simple random method.

Results and Discussion

To assess the extent of sensory richness of the drivers and the level of environmental quality in Zaniyah Complex of Shiraz in this study, one-sample t-test was initially employed to analyze the evaluation of the extent of each variable in these components. Finally, to evaluate the significant relations between these two components, Pearson’s correlation test was used. Since a 5-point Likert scale was used in questionnaires, number 3 was obtained as the theoretical median and the dimensions of each variable were compared accordingly. For instance, the obtained visual diversity criterion in the environment’s sensory richness was 2.87; subsequently, it is considered as the mean level because the value is close to 3. Furthermore, the mean accessibility criterion in the quality variable was 3.66. Therefore, as the criterion’s mean is above 3, satisfaction regarding the accessibility and environmental quality of the complex was assessed to be at a high level. On the other hand, the correlation coefficient between sensory richness and quality increase of the environment is 0.195. This correlation coefficient shows a low significant relation between the two variables. In addition, given to the extent of significance, which is less than the error value of alpha (0.05), it can be observed that there is a significant relation between the sensory richness and the increase in the quality of the environment.

Conclusion

According to the findings of the study and the one-sample t-test results, the senses of smell and taste had the highest and lowest score with values of 3.52 and 2.59, respectively. Other senses (vision, touch, and hearing) were at the average level. Furthermore, in the environmental quality component, the semantic-perceptional and aesthetics criteria were of the highest extent with the values of 3.71 and 3.55, respectively which were followed by the functional and environmental criteria. The several recommendations in this study are listed below:

Providing separate access points for drivers and pedestrians
Providing diverse and suitable routes for pedestrians, bike riders, and the disabled
Capabilities to hold social activities such as temporary exhibitions, festivals, etc.
Diversity of fast food restaurants and the unique smells of confectionaries and chocolate shops, fruit stands, bakeries, grocery shops, restaurants, etc.
Increasing the number of supervisors and the unofficial supervision even during night shifts
Providing spaces for seating, conversations, and collective games
Planting fragrant plants and flower gardens
Having harmony between colors, materials, and height to prevent conflicts in the sense of vision
Sound control using walls, vegetation, and reflection of disruptive sounds on the edges
Providing suitable microclimates to encourage the presence of people during various times of the day and different seasons
Planting fruit-bearing trees which are unique to the location such as citrus trees.

 

Keywords

Sensory richness; Environmental Quality; Urban public space; Zandieh complex; Shiraz

References

1. امین صالحی، ف. (1387). ارتقای کیفیت محیط سکونت در مجتمع های بلند مرتبه و ارائه راهکارهای مناسب. پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس تهران.

2. براتی، ن.، و کاکاوند، ا. (1392). ارزیابی تطبیقی کیفیت محیط سکونت شهری با تأکید بر تصویر ذهنی شهروندان (نمونه موردی: شهر قزوین). نشریه هنرهای زیبا و معماری و شهرسازی، 18(3)، 32-25.

3. بنتلی، ی. (1382). محیط های پاسخده. ترجمه: مصطفی بهزادفر، تهران: مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت.

4. پاکزاد، ج. (1385). مبانی نظری و فرآیند طراحی شهری وزارت مسکن و شهرسازی، معاونت شهرسازی و معماری، دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری. تهران: شهیدی.

5. پورجعفر، م.، تقوایی، ع.، صادقی، ع. (1388). خوانش تاثیر ساماندهی محور های بصری بر ارتقا کیفیت محیط فضاهای عمومی شهری. دو فصلنامه مدیریت شهری، 7(24)، 80-65.

6. تیبالدز، ف. (1383). شهرسازی شهروندگرا. ترجمه: محمد احمدی نژاد، تهران: نشرخاک.

7. جیکوبز، ج. (1388). مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکایی. مترجمان: حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی، تهران: نشر اثر اصلی 1961.

8. چپ من، د. (1386). آفرینش محلات و مکان ها در محیط انسان ساخت. مترجمان: منوچهر طبیبیان و شهرزاد فریادی، تهران: نشر اثر اصلی 1996.

9. حبیبی، س. م. (1380). فضای شهری، برخورد نظریه ای. دو فصلنامه علمی-پژوهشی صفه، 11(33)، 13-4.

10. راپاپورت، آ. (1384). معنای محیط ساخته شده. ترجمه: فرح حبیب، تهران: انتشارات شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری.

11. رادجهانبانی، ن.، و پرتویی، پ. (1390). بررسی تطبیقی کیفیت محیط در محله های شهری، با رویکرد توسعه پایدار. دوفصلنامه نامه معماری و شهرسازی، 3(6)، 49-25.

12. رفیعیان، م.، تقوایی، ع.، خادمی، م.، و علی پور، ر. (1391). بررسی تطبیقی رویکردهای سنجش کیفیت در طراحی فضاهای عمومی شهری. نشریه علمی- پژوهشی معماری و شهرسازی ایران، 3(4)، 43-35.

13. رفیعیان، م.، مولودی، ج.، و پور طاهری، م. (1390). سنجش کیفیت محیط شهری در شهرهای جدید، مطالعه موردی: شهر جدید هشتگرد. فصلنامه برنامه ریزی و آمایش فضا، 15(3)، 38-20.

14. شاهچراغی، آ. (1390). باغ ایرانی و معماری تمرکز حواس، دو فصلنامه جستارهای شهرسازی، (35)، 42-38.

15. صداقت، ز. (1396). سنجش غنای حسی فضای شهری: معرفی یک چارچوب تحلیلی. دو فصلنامه علمی-پژوهشی صفه، 27(76)، 73-88.

16. طبیبیان، م.، و موسوی، م. ج. (1395). بررسی نقش زیباسازی و ارتقاء کیفیت محیط بر سرزندگی شهری نمونه موردی: باغ شهر تاریخی مراغه. نشریه معماری و شهرسازی آرمان شهر، 9(17)، 262-249.

17. فاضل نیا، غ.، شمس الدینی، ع.، و دهقانی، ک. (1392). تحلیلی بر کیفیت مکان بر سکونتگاه های روستایی شهرستان ممسنی (مطالعه موردی: بخش دشمن زیاری). فصلنامه کاوش های جغرافیایی مناطق روستایی، 1(2)، 220-195.

18. قلی پور گشنیانی، م. (1393). نقش حواس غیر دیداری در کیفیت فضای پیاده. مجله علمی- ترویجی منظر، 6(27)، 25-20.

19. کرمونا، م.، و تیزدل، ا. (1390). خوانش مفاهیم طراحی شهری، ترجمه: کامران ذکاوت و فرناز فرشاد، تهران: انتشارات آذرخش.

20. گلکار، ک. (1380). مولفه های سازنده کیفیت محیط شهری. دو فصلنامه علمی-پژوهشی صفه، 11(32)، 65-38.

21. لطفی، ا.، و زمانی، ب. (1393). نقش مؤلفه های منظرحسی در کیفیت محورهای مجهز محلی، (مطالعه موردی: محور علیقلی آقا در اصفهان). فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات شهری، 4(13)، 56-43.

22. لطیفی، ا.، و سجاد زاده، ح. (1393). ارزیابی تأثیر مؤلفه های کیفیت محیطی بر الگوهای رفتاری در پارک های شهری مطالعه موردی: پارک مردم همدان. فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات شهری، 3 (11)، 20- 5.

23. لنگ، ج. (1383). آفرینش نظریه معماری، نقش علوم رفتاری در طراحی محیط. ترجمه علی رضا عینی فر، تهران: انتشارات دانشگاه تهرانو.

24. لینچ، ک. (1381). تئوری شکل خوب شهر. ترجمه سید حسین بحرینی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

25. مدنی، ب. (1385). مناسب سازی فضای شهری برای معلولین با استفاده از تمامی حواس انسانی. همایش ملی مناسب سازی محیط شهری پژوهشکده مهندسی و علوم پزشکی جانبازان، تهران، اردیبهشت ماه.

26. مشکینی، ا.، مؤذن، س.، و نوروزی، م. (1394). سنجش کیفیت محیط شهری در شهرهای کوچک استان آذربایجان شرقی. دو فصلنامه پژوهش های بوم شناسی شهر، 6(2)، 22-17.

27. ملکی، ل.، و حبیبی، م. (1390). ارزیابی کیفیت محیط در محله های شهری (نمونه موردی: محله چیذر). نامه معماری و شهرسازی. 4(7)، 127-113.

28. Banzhaf, E., de la Barrera, F., Kindler, A., Reyes-Paecke, S., Schlink, U., Welz, J., & Kabisch, S. (2014). A conceptual framework for integrated analysis of environmental quality and quality of life. Ecological Indicators, 45, 664-668.

29. Carmona, M., & Heath, T. (2003). Public places, urban spaces. Oxford, England: Architectural Press.

30. Chiarazzo, V., Coppola, P., Dell’Olio, L., Ibeas, A., & Ottomanelli, M. (2014). The effects of environmental quality on residential choice location. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 162, 178-187.

31. Detr. (2000). By design, urban design in the planning system: towards better practice. Landon: Thomas Telford Ltd Press.

32. Frank, L. D., & Engelke, P. O. (2001). The built environment and human activity patterns: Exploring the impacts of urban form on public health. Journal of planning literature, 16(2), 202-218.

33. Golany, G. S., & Ojima, T. (1996). Geo- space urban design. New York, NY: John Wiley and Son.

34. Handy, S., Cao, X., & Mokhtarian, P. L. (2006). Self-selection in the relationship between the built environment and walking: Empirical evidence from northern California. Journal of the American Planning Association, 72(1), 55-74.

35. Herssens, J., & Heylighen, A. (2012, June). Haptic design research: A blind sense of place. Paper presented at the 7th ARCC/EAAE 2010 International Conference on Architectural Research, Washington, DC.

36. Jacobs, J. (1961). The death and Life of Great American Cities. London, England: Jonathan Cape.

37. Kaymaz, I. C. (2012). Landscape perception. In M. Ozyavuz (Ed.), Landscape planning (pp. 251-276). London, England: InTech.

38. Krause, B. (2012). The great animal orchestra: Finding the origins of music in the world's wild places. London, England: Back Bay Books.

39. Lynch, K. (1972). What time is this place? Massachusetts, MA: The MIT Press.

40. Naghizade, M., & Ostadi, M. (2014). The application of tactile experience in urban perception. International Journal of Architecture and Urban Development, 4(1), 53-62.

41. Picker, J. M. (2003). Victorian soundscapes. Oxford, England: Oxford University Press.

42. Szczepańska, M., Wilkaniec, A., Łabędzka, D., & Micińska, J. (2013). Non-visual perception of landscape use of hearing and other senses in the perception of selected spaces in the city of Poznan. Teka Kom. Arch. Urb. Stud. Krajobr. – OL PAN, IX(2), 68-79.

43. van Kamp, I., Leidelmeijer, K., Marsman, G., & de Hollander, A. (2003). Urban environmental quality and human well-being: Towards a conceptual framework and demarcation of concepts; a literature study. Landscape and Urban Planning, 65(1), 1-5.