بررسی ماضی بعید در دامنهٔ آینده

زبانشناسی و گویش های خراسان

مقاله 2، دوره 10، شماره 19، دی 1397، صفحه 23-46   

نوع مقاله: علمی - پژ‍وهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/lj.v10i19.63429

نویسندگان

اکرم خوشدونی فراهانی^{* 1}؛ علی درزی²؛ راضیه مهدی بیرقدار³؛ بلقیس روشن³

¹دانشگاه پیام نور تهران

²دانشگاه تهران

³دانشگاه پیام نور

چکیده

 زبانشناسان خارجی تحت عنوان سنتی «تطابق زمان دستوری» به مطالعه ترتیب زمانی موقعیت‏ها در جملات نقل قول غیرمستقیم می‏پردازند. این ترتیب بیانگر رابطه زمانی است و تقدم، هم‏زمانی، یا تأخر موقعیت را نسبت به زمان جهت‏یابی نشان می‎دهد. مطالعه حاضر در زبان فارسی به بررسی تقدم زمان موقعیت جمله پیرو می‏پردازد آنگاه که موقعیت جمله پایه با زمان دستوری آینده بیان می‎شود. سؤال تحقیق این است که زمان دستوری ماضی بعید در جملات مرکب فارسی چگونه تبیین می‎شود. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است وداده ‏‏ها جملاتی از زبان فارسی معیار هستند که با شم زبانی نویسندگان انتخاب و ارزیابی شده‏ اند. با به کارگیری چارچوب نظری دکلرک (۱۹۹۱ الف)، و معنی ‏شناسی و کاربردشناسی حاصل از قوانین محاوره گرایس (۱۹۷۵)  فرضیۀ مناسبی برای پاسخ به سؤال تحقیق فراهم می‏شود. مطابق فرضیه تحقیق، به شرط دیرشی بودن، آغاز موقعیت جملۀ پایه با زمان دستوری آینده می‏تواند نسبت به بقیۀ آن، گذشته تعبیر شود. این زمان گذشته، زمان جهت ‏یابی لازم برای ماضی بعید را فراهم می‎سازد. بنابراین، تقدم در دامنۀ آینده در حالت بی‏نشان با زمان‏های دستوری گذشته یا ماضی نقلی و در حالت نشاندار با زمان دستوری ماضی بعید بیان می‏شود.   

کلیدواژه‌ها

کلید‏واژه‏ها: زمان دستوری شبه مطلق؛ زمان دستوری نسبی؛ تقدم؛ ماضی نقلی؛ ماضی بعید

مراجع

1. References :
3. Brecht, R. D. 1974. "Deixis in Embedded Structures." Foundations of Language 11, 489_518.
4. Comrie, B. 1986. "Tense in indirect speech." Folia Linguistica 20: 265–296.
5. Declerck, R. 1990a. "Tense, Time and Temporal focus". Journal of Literary Semantics 21: 80 _ 94.
6. Declerck, R. 1990b. "Sequence of Tenses in English". Folia Linguistica 24: 513 _ 544.
7. Declerck, R. 1991a. Tense in English: Its Structure and Use in Discourse. London: Routledge.
8. Declerck, R. 1991b. A comprehensive Descriptive Grammar of English. Tokyo: kaitakusha.
9. Declerck, R. 1995. "Is There a relative past tense in English?" Lingua 97: 1 _ 36.
10. Declerck, R. and Ilse Depraetere, D. 1995. "The double system of tense forms referring to future time in English". Journal of Semantics 12: 269 _ 310.
11. Declerck, R. and Tanaka, K. 1996. "Constraints on tense choice in reported speech". Studia Linguistica 50 (3): 283 _ 301.
12. Declerck, R. 1997. When_ clause and Temporal Structure. Lodon: Routledge.
13. Declerck, R. 1999. Remarks on salkie and Reed's (1997) ' pragmatic hypothesis ' of tense in reported speech. English Language and Linguistics 3 (1): 83 _ 116.
14. Declerck, R. 2000. "On how to interpret canonical conditionals in discourse". Journal of Literary Semantics 29: 149 _ 169.
15. Declerck, R. and Reed, S. 2000. " The Semantics and pragmatics of ' unless ' ". English Language and Linguistics 4: 205 _ 241.
16. Declerck, R. and Reed, S. 2001. Conditionals: A Comprehensive Empirical Analysis. Berlin / New York: Mouton de Gruyter.
17. Declerck, R. 2003. "How to manipulate tenses to express a character's point of view". Journal of Literary Semantics 32: 85 _ 112.
18. Declerck, R. 2006. The Grammar of the English Verb Phrase. Volume 1: The Grammar of the English Tense System. Berlin / New York: Mouton de Gruyter.
19. Declerck, R. and Reed, S. 2006. "Tense and Time in counterfactual conditionals". Belgian Journal of Linguistics 20: 169 _ 192.
20. Dinsmore, J. 1982. "The Semantics Nature of Reichenbach's Tense System." Glossa 16, 216_239.
21. Grice, P. 1975. "Logic and Conversation." In: P. Cole & J.L. Morgan (eds) Syntax and Semantics 3: Speech Acts. New York: Academic Press, 41_58.
22. Heny, F. 1982. "Tense, Aspect and Time Adverbials: Part 2." Linguistics & Philosophy 5: 109_154.
23. Lyons, J. 1977. Semantics. Cambridge: Cambridge University Press.
24. Riddle, E. 1978. "Sequence of Tenses in English." PhD Dissertation, University of Illinois.