بررسی شاخص های رشد و عملکرد کلزا (Brassica napus L.) در رقابت با خردل وحشی (L. Sinapis arvensis) تحت تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 2، دوره 2، شماره 4 - شماره پیاپی 6، دی 1389، صفحه 537-547   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v2i4.8697

نویسندگان

گودرز احمدوند؛ بیژن سعادتیان

چکیده

با هدف بررسی اثر سطوح مختلف کود نیتروژن بر شاخص های رشد و توانایی رقابت کلزا (Brassica napus L.) با علف هرز خردل وحشی (Sinapis arvensis L.)، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به صورت کرت های خرد شده، در سال زراعی 88-1387 در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان انجام شد. تیمار های آزمایشی شامل مقدار نیتروژن از منبع کود اوره در چهار سطح (100، 150، 200 و 250 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) به عنوان عامل اصلی و سطوح تراکم خردل وحشی در پنج سطح (صفر، 4، 8، 16 و 32 بوته در متر مربع) به عنوان عامل فرعی بود. نتایج نشان داد که تأثیر تداخل خردل وحشی سبب کاهش شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشک، سرعت رشد، دوام شاخص سطح برگ، دوام ماده خشک و عملکرد دانه کلزا شد. در حالی که صفات مذکور در اثر کاربرد بیشتر کود نیتروژن افزایش یافتند. بیشترین مقدار شاخص های ذکر شده در سطح کودی 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و عدم تداخل خردل وحشی حاصل شد، اما کمترین افت در حداکثر شاخص سطح برگ، سرعت رشد، دوام شاخص سطح برگ و ماده خشک کلزا در اثر رقابت خردل وحشی در سطح 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار رخ داد. نتایج نشان داد که سطح کودی بهینه 200 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار، علاوه بر بهبود عملکرد و شاخص های رشد، سبب افزایش توان رقابتی کلزا در مقابل خردل وحشی شد.

کلیدواژه‌ها

تداخل؛ سرعت رشد؛ شاخص سطح برگ؛ ماده خشک تجمعی

مراجع

1- Bagherani, N., and Ghadiri, H. 1995. Effect of chemical and mechanical scarification, giberelic acid and temperature on wild mustard germination (Abstract). 12th Congress of Plant Protection, Karaj, Iran. Pp 14. (In Persian)

2- Black Shaw, R.E., Anderson, G.W., and Dekker, J. 1987. Interference of wild mustard (sinapis arvensis L.) and French mercury (Chenopodium album L.) in spring rapeseed (Brassica napus L.). Weed Research 27: 31-34.

3- Blackshaw, R.E., Brandt, R.N., Janzen, H.H., Entz, T., Grant, C.A., and Derksen, D.A. 2003. Differential response of weed species to added nitrogen. Weed Science 51: 532-539.

4- Bosnic, A., and Swanton, C.J. 1997. Influence of barnyardgrass (Echinocloa crus-gali) time of emergence and density on corn (Zea mays). Weed Science 45: 276-282.

5- Cathcart, R.j., and Swanton, C.J. 2004. Nitrogen and green foxtail (Setaria viridis) competition effects on corn growth and development. Weed Science 52: 1039-1049.

6- Cousens, R. 1985. A simple model relating yield loss to weed density. Annual Applied Biology 107: 239-252.

7- Crotser, M.P., and Witt, W.W. 2000. Effect of soybean canopy characteristics, soybean interference and weed-free period on eastern black nightshade (Solanum ptycanthum) growth. Weed Science 48: 20-26.

8- Fernandez, O.N., Vignolio, O.R., and Requesens, E.C. 2002. Competition between corn (Zea mays) and bermudagrass (Cynodon dactylon) in relation to the crop plant arrangement. Agronomy Journal 22: 293-305.

9- Graham, D.L., Steiner, J.L., and Wicse, A.F. 1988. Light absorbtion and competition in mix sorghum-pigweed commutities. Agronomy Journal 80: 415-418.

10- Haefele, S.M., Johnson, D.E., Bodj, D.M., Wopereis, M.C.S., and Miezan, K.M. 2004. Field screening of diverse rice genotypes for weed competitivness in irrigated lowland ecosystems. Field Crop Research 88: 39-56.

11- Hajilari, A., 2005. Canola: Planting and Harvesting. Agriculture Organization of Golestan, 56pp. (In Persian)

12- Harker, K.N., Clayton, G.W., ODonovan, J.T., and Blackshaw, R.E. 2001. Canola variety and seeding rate effects on weed management and yield. (Abstract), Weed Science Society American 41:25.

13- Holm, L., Doll, J., Holm, E., Pancho, J., and Herberger, J. 1997. World Weeds, Natural Histories and Distribution. John Wiley and Sons, Inc. New York. 1129 pp.

14- Kazemi Poshtmassari, H., Pirdashti, H., Bahmanyar, M.A., and Nasiri, M. 2007. Study the effects of nitrogen fertilizer rates and split application on yield and yield components of different rice (Oryza sativa L.) cultivars. Pajouhesh v Sazandegi 75:68-77. (In Persian With English Summary)

15- Koocheki, A., and Sarmadnia, G. 2006. Physiology of Crop Plants (Translated). Mashhad Jihad University Press, 400pp. (In Persian)

16- Mohajeri, F., and Ghadiri, H. 2003. Competition of different density of Wild mustard (Brassica kaber) with winter wheat (Triticum aestivum) in different amount of nitrogen fertilizer. Iranian Journal of Agricultural Science 34(3): 527-537. (In Persian With English Summary)

17- MacMullan, P.M., Daun, J.K., and DeClercq, D.R. 1994. Effect of wild mustard (Brassica kaber) competition on yield and quality of triazine-tolerance and triazine-susceptible canola (Brassica napus and Brassica rapa). Canadian Journal Plant Science 74: 369-374.

18- Ngouajio, M., McGiffen Jr.M.E., and Hembree, K.J. 2001. Tolerance of tomato cultivar to velvetleaf interference. Weed Science 49: 91-98.

19- Ni, H., Moody, K., Robles, R.P., Paller, E.C., and Lales, J.S. 2000. Oryza sativa plant traits conferring competitive ability against weeds. Weed Science 48: 200-204.

20- Norris, R.F., Elmore, C. L., Rejmank, M., and Akey, W.C. 2001. Spatial arrangement, density, and competition between barnyardgrass and tomato: I. Crop growth and yield. Weed Science 49: 61-68.

21- Samaei, M., Zand, E., and Daneshian, J. 2004. The effects of different densities of pigweed (Amaranthus retroflexus) on growth indices of soybean (Glycine max L.). Iranian Journal of Field Crop Research 2(1): 13-24. (In Persian With English Summary)

22- Safahani Langrodi1, A.S., Kamkar, B., Zand, E., Bagherani, N., and Bagheri, M. 2007. The effect of growth indices in competitive ability of some canola (Brasica napus) cultivars against wild mustard (Sinapis arvensis). Iranian Journal of Field Crop Research 5(2): 301-313. (In Persian With English Summary)

23- Safahani Langrodi, A.S., Kamkar, B., Zand, E., and Baghestani, M.A. 2008. Evaluation of ability tolerance competition of canola cultivars to wild mustard (Sinapis arvensis) using some empirical models in Golestan province. Journal Agriculture Science Natural Resource 15(5): 101-111. (In Persian With English Summary)

24- Traore, S., Mason, S.C., Martin, A.R., Mortensen, D.A., and Spotanski, J.J. 2003. Velvetleaf interference effects on yield and growth of grain sorghum. Agronomy Journal 95: 1602-1607.

25- Uhart, S.A., and Andrade, F.H. 1995. Nitrogen deficiency in maize: I. Effects on crop growth, development, dry matter partitioning and kernel set. Crop Science 35: 1376-1383.

26- Van Acker, R.C., Swanton, C.J., and Weise, S.F. 1993. The critical period of weed control in soybean (Glycine max (L.) Merr.) growth. Canadian Journal Plant Science 73: 1293-1304.

27- Van Acker, R.C., and Oree, R. 1999. Wild oat (Avena fatua L.) and wild mustard (Brassica kaber) wheller interference in canola (Brassica napus). Weed Science Society American PP. 119.

28- Zand, E., and Beckie, H.J. 2002. Competitive ability of hybrid and open pollinated canola (Brassica napus) with wild oat (Avena fatua). Canadian Journal of Plant Science 82: 473-480.