Religion-Based Classification of Knowledge Based on the Hadith, “Knowledge is of three Kinds: Firm Sigh, Just Duty, and Established Practice”

علوم قرآن و حدیث

Article 2, Volume 49, Issue 1 - Serial Number 98, April 2017, Pages 149-171   

Document Type: Research Article

DOI: 10.22067/naqhs.v0i0.27216

Authors

hamed mostafavifard^* ; hamid imandar

Ferdowsi University of Mashhad

Abstract

Arranging a pattern for evaluation and optimizing the present status of knowledge is a way to fulfill the requirements and complexities of human society and the present problems of the country; and since any classification has a theoretical basis and philosophical foundation, it is therefore formed on the theoretical basis of a certain school. Thus, the necessity of drawing an outline based on religious thinking turns to be an indisputable issue; because the Westerners’ classification does not provide for the ultimate goals of religious civilization and reliance on old patterns do not solve any problems, they follow the scholars’ intellectual methods more than anything else and reflect their typical attitudes and worldviews, and sometimes they follow the historical conditions of knowledge, social and cultural incidents, etc. Therefore, we intend to present an overview on a classification based on religious traditions. In this respect, one tradition is of special importance and considerable popularity among the two sects, about which various interpretations have been presented. Despite the fact that the majority of scholars – regardless of their profound disagreement in the interpretation of this hadith – consider it to be intended to delimit the Islamic knowledge, Imam Khomeini generalized it to non-religious knowledge, as well. This article is briefly touching upon his approach to this hadith.

Keywords

classification of knowledge; knowledge is of three kinds; firm sign; just duty; established practice

References

قرآن کریم.

ابن ابی جمهور، محمد بن زین‌الدین، عوالی اللئالی العزیزیه فی الاحادیث الدینیه، قم، سید الشهداء، 1405 ق.

ابن الأثیر، مبارک بن محمد، النهایة فی غریب الحدیث و الاثر، قم، إسماعیلیان، 1364 ق.

ابن بابویه، محمد بن علی، الأمالی، قم، بعثت، 1417 ق.

ابن حیون،نعمان بن محمد،دعائم الإسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الاحکام،قم،آل البیت، 1385 ق.

ابن شعبه، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول، قم، نشر اسلامی، 1404 ق.

ابن غضائری، احمد بن حسین، کتاب الضعفاء (رجال ابن غضائری)، قم، دار الحدیث، 1384 ق.

ابن ماجه، محمد بن یزید، سنن ابن ماجة، بیروت، دار الفکر، بی‌تا.

ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، قم، نشر أدب حوزة، 1405 ق.

ابوداود، سلیمان بن أشعث، سنن أبی داود، بیروت، دار الفکر، 1410 ق.

آمدی، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، تهران، دانشگاه تهران، 1360.

امین، سیده نصرت، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، تهران، نهضت زنان مسلمان، 1361.

برقی، أحمد بن محمد، المحاسن، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1370.

بروجردی، حسین، تفسیر الصراط المستقیم، قم، انصاریان، 1416 ق.

بکار، عثمان، طبقه‌بندی علوم از نظر حکمای مسلمان، ترجمه: جواد قاسمی، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، 1389.

بیهقی، احمد بن حسین، السنن الکبری، بیروت، دار الفکر، بی‌تا.

جزایری، نعمت‌الله بن عبدالله، التحفة السنیة فی شرح نخبه المحسنیه، نسخه خطی کتابخانه آستان قدس رضوی، مشهد، بی‌تا.

حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، بیروت، دارالمعرفه، بی‌تا.

حائری تهرانی، علی، مقتنیات الدرر و ملتقطات الثمر، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1377.

حسینی شیرازی، محمد، تقریب القرآن إلی الأذهان، بیروت، دار العلوم، 1424 ق.

حسینی عاملی، بدرالدین بن أحمد، الحاشیة علی أصول الکافی، قم، دار الحدیث، 1425 ق.

خازن، علی بن محمد، لباب التاویل فی معانی التنزیل، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1415 ق.

خمینی، روح‌اللّه، شرح چهل حدیث (اربعین حدیث)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1385.

خمینی، روح‌اللّه، صحیفه نور، تهران، وزارت ارشاد اسلامی، 1361.

خویی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، قم، مرکز نشر الثقافه الاسلامیه، 1372.

دارقطنی، علی بن عمر، سنن الدارقطنی، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1417 ق.

سبزواری، عبدالاعلی، مواهب الرحمان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه اهل بیت (ع)، 1409 ق.

سلطانعلیشاه، سلطانمحمد بن حیدر، بیان السعادة فی مقامات العبادة، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، 1408 ق.

سیاسی، علی‌اکبر، مبانی فلسفه، تهران، کتابخانه ابن‌سینا، 1339.

شاله، فلیسین، شناخت روش علوم یا فلسفه علمی، ترجمه: یحیی مهدوی، تهران، دانشگاه تهران، 1355.

شریف شیرازی، محمد هادی بن معین الدین محمد، الکشف الوافی فی شرح أصول الکافی، قم، دار الحدیث، 1430 ق.

شریف‌الرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، ترجمه: علی اصغر فقیهی، قم، آیین دانش، 1384.

شهید ثانی، زین‌الدین بن علی، الرعایة فی علم الدرایة، قم، کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی، 1408 ق.

صاحب سرهندی مجددی، خواجه محمدحسن جان، الأصول الأربعة فی تردید الوهابیة، استانبول، مکتبة اشیق، بی‌تا.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، تفسیر القرآن الکریم، قم، بیدار، 1366.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، شرح أصول الکافی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1383.

طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، قم، مکتب نشر فرهنگ إسلامی، 1408 ق.

طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفة الرجال (رجال کشی)، مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، 1348.

طوسی، محمد بن حسن، الأبواب (رجال شیخ طوسی)، قم، نشر اسلامی، 1373.

طوسی، محمد بن حسن، فهرست کتب الشیعة و أصولهم و أسماء المصنّفین و أصحاب الأصول، قم، نشر الفقاهه، 1417 ق.

عظیم آبادی، محمد شمس الحق، عون المعبود (شرح سنن ابی داود)، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1415 ق.

فیض کاشانی، محمد محسن بن شاه مرتضی، الوافی، اصفهان، کتابخانه امام أمیرالمؤمنین علی (ع)، 1406 ق.

قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، 1405 ق.

قزوینی، ملأ خلیل بن غازی، الشافی فی شرح الکافی، قم، دار الحدیث، 1429 ق.

کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1363.

کمره‌ای، محمد باقر، ترجمه أصول الکافی، قم، اسوه، 1375.

لیثی واسطی، علی بن محمد، عیون الحکم و المواعظ، قم، دار الحدیث، 1376 ق.

مازندرانی، محمد صالح بن احمد، شرح الکافی، تهران، المکتبه الاسلامیه، 1382 ق.

مجذوب تبریزی، محمد، الهدایا لشیعة أئمة الهدی (شرح أصول الکافی)، قم، دار الحدیث، 1429 ق.

مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحار الأنوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، 1403 ق.

مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بنادر البحار (ترجمه و شرح خلاصه کتاب العقل و العلم و الجهل بحار الأنوار)، مترجم: علی‌نقی فیض الاسلام اصفهانی، تهران، فقیه، بی‌تا.

مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1404 ق.

مجلسی، محمدتقی بن مقصودعلی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، قم، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانبور، 1406 ق.

_____________________، لوامع صاحبقرانی، قم، موسسه اسماعیلیان، 1414 ق.

محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحکمة، قم، دار الحدیث، 1416 ق.

مصطفوی، جواد، ترجمه أصول الکافی، تهران، کتاب فروشی علمیه اسلامیه، 1369.

مصطفوی، حسن، تفسیر روشن، تهران، مرکز نشر کتاب، 1380.

ملاحویش آل‌غازی، عبدالقادر، بیان المعانی، دمشق، مطبعة الترقی، 1382 ق.

مناوی، محمد عبدالرووف بن تاج العارفین، فیض القدیر شرح الجامع الصغیر من احادیث البشیر النذیر، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1415 ق.

میرداماد، محمدباقر بن محمد، التعلیقة علی أصول الکافی، قم، خیام، 1403 ق.

نجاشی، احمد بن علی، فهرست أسماء مصنفی الشیعة (رجال نجاشی)، قم، مؤسسة نشر اسلامی، 1365.

نراقی، مولی احمد بن محمد مهدی، عوائد الأیام، قم، مرکز نشر، 1417 ق.

نصر، حسین، علم و تمدن در اسلام، ترجمه: احمد آرام، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1384.

هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، مترجم: حسن حسن‌زاده آملی و محمدباقر کمره‌ای، تهران، مکتبة الإسلامیة، 1400 ق.