بازسازی الگوی تغییرات برودتی و رطوبتی منطقة قروه در فاز اقل کواترنر

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 1، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 20، شهریور 1392   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geography.v11i20.30703

نویسندگان

پروین زارعی^* ؛ دکتر محمد حسین رامشت

دانشگاه اصفهان

چکیده

مسألۀ شناخت قلمرو اقلیمی و تغییرات آن درکواترنر برای ژئومورفولوژیست ها اهمیت به‌سزایی دارد. زیرا این تغییرات از عوامل اصلی شکل زایی کنونی زمین است؛ به‌طوری‌که سبب تغییراتی در حوزة عملکرد سیستم های شکل زا، سطح کرایوسفر، ارتفاع مرز برف دائمی، زبانه‌های یخچالی، مرز رویش و نظام‌های هیدرولوژیکی شده است. امروزه طراحی برنامه های توسعه و پیشرفت، بهره‌برداری صحیح از منابع، حفظ محیط زیست، کاهش میزان خسارات ناشی از مخاطرات طبیعی و بسیاری از مسائل حیاتی، بدون انجام این مطالعات مشکلاتی در پی خواهد داشت. تغییرات اقلیمی، به‌ویژه در فاز اقل(1) کواترنر، تأثیر قابل توجهی بر رفتار رودخانه‌ای، حجم و ذخیرة منابع آبی و کانون-های یخ‌ساز این منطقه داشته است. از آنجایی که پارامترهای اقلیمی دما و بارش به تغییر اقلیم حساس می‌باشند، بررسی روند زمانی و شواهد یخچالی در چنین متغیرهایی یکی از شاخص‌ترین ابزارها در بازسازی الگوی تغییرات اقلیمی و سیستم های مورفوژنتیک منطقه در فاز اقل کواترنر است. روش‌های مورد استفاده در این تحقیق، میدانی، کمّی آماری و کتابخانه‌ای است. در تجزیه و تحلیل اطلاعات از شاخص های فرمیک روی نقشه‌های توپوگرافی 1:50000، مدل ارتفاعی رقومی Dem و نرم افزارهای Global Mapper،Surfer استفاده شده است. در این پژوهش، با استفاده از روش های ذکر شده آثار سیرک‌های یخچالی و خط برف دائمی در فاز اقل کواترنر به روش رایت تعیین شد. سپس نقشه‌های هم دما و هم بارش کنونی ترسیم و با ایجاد رابطة خطی، شرایط برودتی و رطوبتی منطقه در فاز اقل بازسازی شد. آنومالی های برودتی و رطوبتی منطقه در زمان حال و فاز اقل مشخص شد. با تحلیل میزان برف‌باری گذشته و زمان لازم برای حرکت زبانة یخی ارتفاع خط تعادل آب و یخ و مرز برف دائمی در منطقه شناسایی شد. در نهایت، سیستم های مورفوژنتیک منطقه در فاز اقل و فعلی بازسازی شد.

کلیدواژه‌ها

بازسازی؛ تغییرات برودتی و رطوبتی؛ فاز اقل کواترنر؛ سیستم مورفوژنتیک؛ قروه