تعیین غلظت عناصر کمیاب در خاک و گیاهان اطراف معدن مس میدوک

زمین شناسی اقتصادی

مقاله 5، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 11، دی 1393، صفحه 305-314   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/econg.v6i2.44780

نویسندگان

فرید مر؛ شراره دهقانی^* ؛ بهنام کشاورزی

شیراز

چکیده

در این بررسی، 64 نمونه خاک از دو عمق (cm 5-0 و 20-15-) در محدوده اطراف معدن مس پورفیری میدوک، استان کرمان، ایران، برای سنجش غلظت 45 عنصر و ارزیابی زیست دسترس پذیری عناصر در خاک تجزیه گردید. نتایج نشان داد غلظت عناصر Ag, Cr, Cu, Fe, Mo, Se و Pb در نمونه های خاک سطحی ( cm5-0) بیشتر از خاک عمقی (cm 20-15-) است. برای ارزیابی زیست انباشت احتمالی عناصر در گیاهان، ریشه و اندامهای هوایی 90 نمونه از سه جنس گیاه (آستراگالوس: Astragalus، آرتمیزیا: Artemisia، اکانتوفیلوم: Acanthophyllum) جمع آوری و تجزیه شد. بالاترین ضریب انتقال از میان سه جنس گیاهی مورد بررسی، برای عناصر Cd، Mo، Cu و P محاسبه گردید و کمترین ضرایب به Cr، Co و Al اختصاص یافت. بر اساس نتایج حاصل، غلظت آرسنیک، مس و سرب در خاک و گیاهان، در نزدیکی آثار معدن کاری قدیمی لاطلا و چاه مسی بسیار بیشتر از استاندارد است و می‌تواند در منطقه میدوک، خطرات زیست‌محیطی زیادی را به همراه داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

مس پورفیری میدوک؛ استخراج گزینشی؛ خاک

مراجع

Alloway, B.J. and Ayres, D.C., 1997. Chemical Principles of Environmental Pollution. CRC Press, London 395 pp.

Chen, S., Zhou, Q.X., Sun, L.N., Sun, T.H. and Chao, L., 2007. Speciation of cadmium and lead in soils as affected by metal loading quantity and aging time. Environmental Contamination and Toxicology, 79(2): 184-187.

Chlopecka A., 1996. Forms of Cd, Cu, Pb, and Zn in Soil and Their Uptake by Cereal Crops when Applied Jointly as Carbonates. Water, Air and Soil Pollution, 87(1-4): 297-309.

Davies B. E., 1997. Heavy Metal Contaminated Soils in an Old Industrial Area of Wales, Great Britain: Source identification through statistical data interpretation. Water, Air, and Soil Pollution, 94 (1-2): 85–98.

Delmas, C., Larpin, L., Legret, M. and Astruc, M., 2002. Mobility and Adsorption Capacity of Pb and Zn in a Polluted Soil from a Road Environment: Laboratory Batch Experiments. Environmental Technology, 23(4): 381-390.

Geological Unit of Miduk Mining Company., 1991. Internal report: Short review on Miduk Mine. National Iranian Copper industries Company, Kerman, Report, 180 pp. (in Persian)

Guo, G.L., Zhou, Q.X., Koval, P.V. and Belogolova, G.A., 2006. Speciation Distribution of Cd, Pb, Cu and Zn in Contaminated Phaeozem: north-east China using Single and Sequential Extraction Procedure. Australian Journal of Soil Research, 44(2): 135-142.

Hezarkhani, A., 2008. Hydrothermal Evolution in Miduk Porphyry Copper System (Kerman, Iran): Based on the Fluid Inclusion Investigation. International Geology Review, 50(7): 665-684.

Kabata-Pendias, A. and Mukherjee, A.B., 2007. Trace Elements from Soil to Human. Springer, Berlin, 550 pp.

Kabata-Pendias, A. and Pendias H., 2001. Trace Elements in Soils and Plants. CRC Press, Florida, 413 pp.

Liu, J., Zhong, X.M., Liang, Y.P., Luo, Y.P., Zhu, Y.N. and Zhang, X.H., 2006. Fractionation of Heavy Metals in Paddy Soils Contaminated by Electroplating Wastewater. Journal of Agro-Environment Science, 25(2): 398-401.

Lu, A., Zhang, S., Shan, X.Q., Wang, S. and Wang, Z., 2003. Application of Microwave Extraction for the Evaluation of Bioavailability of Rare Earth Elements in Soils. Chemosphere, 53(9): 1067-1075.

Maiz, I., Arambarri, R. and Garcia, E.M., 2000. Evaluation of Heavy Metal Availability in Polluted Soils by two Sequential Extraction Procedures using Factor Analysis. Environmental Pollution, 110(1): 3- 9.

Ramos, L., Gonzalez, J. and Hernandez, L.M., 1999. Sequential Extraction of Copper, Lead, Cadmium, and Zinc in Sediments from Ebro River (Spain): Relationship with Levels Detected in Earthworms. Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology, 62(3): 301-308.

Reinmann, C. and Caritat, P.D., 1998. Chemical Elements in the Environment. Factsheets for the Geochemist and Environmental Scientist. Springer, Verlag, 596 pp.

Shanker, A.K., Cervantes, C., Loza-Tavera, H. and Avudainayagam, S., 2005. Chromium toxicity in plants. Environment International, 31(5): 739-753.

Stocklin, J., 1974. Possible Ancient Continental Margins in Iran. In: C.A. Burk and C.L. Drake (Editors), The Geology of Continental Margins. Springer, Berlin Heidelberg, pp. 873–887.

Tessier, A., Campbell, P.G.C. and Bison, M., 1979. Sequential Extraction Procedure for the Speciation of Particulate Metals. Analytical chemistry, 51(7): 844-851.

Vitosh, M.L., Warncke, D.D. and Lucas, R. E., 1994. Secondary and Micronutrients for vegetables and field crops. Michigan State University Extension, Michigan, 18 pp.

Wang, W.S., Shan, X.Q., Wen, B. and Zhang, S.Z., 2003. Relationship Between the Extractable Metals from Soils and Metals taken up by Maize Roots and Shoots. Chemosphere, 53(5): 523-530.