پاسخ کارایی نیتروژن و فسفر ذرت علوفه‌ای (Zea mays L.) به سطوح مختلف کود اوره و مرغی در شرایط تنش خشکی کوتاه‌مدت

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 7، دوره 3، شماره 4 - شماره پیاپی 10، دی 1390، صفحه 525-534   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v3i4.14910

نویسندگان

سیف اله فلاح؛ فایز رییسی

شهرکرد

چکیده

دسترسی به آب و عناصر غذایی دو عامل اصلی تولید ذرت علوفه‌ای (Zea mays L.) در مناطق خشک و نیمه‌خشک محسوب می‌شوند، ولی اثر سطوح مختلف نیتروژن از منبع کودهای آلی و شیمیایی بر کارایی عناصر (به ویژه نیتروژن و فسفر) در شرایط تنش خشکی بخوبی مشخص نشده است. بنابراین با هدف تعیین اثر کودهای اوره و مرغی و تنش خشکی کوتاه‌مدت در ذرت (سینگل‌کراس 704) بر کارایی نیتروژن و فسفر، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی شهرکرد در سال زراعی 88-1387 به اجرا درآمد. تیمارها شامل چهار سطح نیتروژن (صفر، 100، 200 و 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) از منابع کود مرغی و اوره و دو رژیم آبیاری (آبیاری کامل و قطع آبیاری در مرحله ظهور گل‌تاجی به مدت دو هفته) بودند. نتایج نشان داد که کارایی نیتروژن و فسفر بین رژیم‌های آبیاری اختلاف معنی‌داری نداشت. اثر تیمار کودی بر کارایی زراعی نیتروژن، کارایی فیزیولوژیک نیتروژن، کارایی زراعی فسفر و ماده خشک اندام‌های هوایی معنی‌دار بود، ولی کارایی بازیافت نیتروژن و فسفر و کارایی فیزیولوژیک فسفر از لحاظ آماری تحت تأثیر کوددهی قرار نگرفت. سطح 300 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع کود مرغی دارای بیشترین ماده خشک اندام هوایی (32289 کیلوگرم در هکتار) و کارایی زراعی نیتروژن (7/62 کیلوگرم بر کیلوگرم) بود، ولی کارایی آن با سطوح مختلف نیتروژن از منبع اوره اختلاف معنی‌داری داشت. بیشترین کارایی فیزیولوژیک نیتروژن و فسفر (به ترتیب 141 و 114 کیلوگرم بر کیلوگرم) با مصرف 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع کود مرغی بدست آمد و اختلاف آن با سطوح مختلف نیتروژن از منبع کود اوره معنی‌دار بود. بطور کلی، کارایی زراعی و فیزیولوژیک نیتروژن و کارایی زراعی فسفر در شرایط استفاده از کود مرغی بالاتر از کود اوره بود و تنش کوتاه‌مدت آب در مرحله ظهور گل‌تاجی پاسخ کارایی عناصر را به مقادیر و منابع کودی تحت تأثیر قرار نداد.

کلیدواژه‌ها

عنصر غذایی؛ کارایی مصرف نیتروژن؛ کود آلی، مردابی شدن