بررسی نظام ارزش شناسی دینی در گفتگوهای درون شخصیِ زوجین مذهبی برخوردار از سازگاری زناشویی بالا

پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره

مقاله 2، دوره 5، شماره 2، بهمن 1394، صفحه 100-121   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijap.v5i2.20586

نویسندگان

یاسر رضاپور میرصالح^{* 1}؛ معصومه اسمعیلی²؛ کیومرث فرحبخش²؛ محمد سعید ذکایی²

¹دانشگاه اردکان

²علامه طباطبایی

چکیده

هدف: ارزیابی نظام ارزش شناسی دینی در گفتگوهای درون شخصی زوجین مذهبی برخوردار از رضایت زناشویی بالا.
روش: مطالعه حاضر از نوع پژوهش های کیفی بود که با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته در 11 زوج مذهبی (مسلمان) برخوردار از سازگاری زناشویی بالا انجام گرفت. این زوجین به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و نمونه گیری تا جایی ادامه یافت که پاسخ های شرکت کنندگان به حالت اشباع برسد. تحلیل داده های حال از مصاحبه ها هم با استفاده از شیوه کیفی نظریه زمینه ای انجام شد.
یافته ها: نتایج تحلیل مصاحبه ها نشان داد که نظام ارزش شناسی دینی زوجین شامل ارزش های مذهبی خاصی بود که با ادارک زوجین از مقدس بودن ازدواجشان و ادراک آنها از برخورداری از رحمت خداوند در زندگی زناشویی ارتباط متقابل داشت و هم به طور مستقیم و هم به طور غیر مستقیم از طریق افزایش تعهد زناشویی، منجر به افزایش رضایت زناشویی آنها می شد. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که نظام ارزش شناسی دینی از طریق فرآیندهایی می تواند به پیامدهای مثبتی در زندگی زناشویی زوجین مذهبی منجر شود. این فرآیندها در مدل مفهومی که از نتایج حاصل از تحلیل مصاحبه های زوجین بدست آمد نشان داده شد.

کلیدواژه‌ها

ارزش شناسی دینی؛ گفتگوهای درون شخصی؛ زوجین مذهبی؛ سازگاری زناشویی

مراجع

Alexander, P. C. (1988). The Therapeutic Implications of Family Cognitions and Constructs. Journal of Cognitive Psychotherapy: An International Quarterly, 2 (4), 219-236.

Atkins, D. C., Baucom, D. H. & Jacobson, N. S. (2001). Journal of Family Psychology, 15(4), 735-749.

Azadarmaki, T., & Etemadifar, S.M. (2010). Family status, religious charachtristics and quality of religious values. Research in adolescent, culture and community, 4, 1-23.

Bahrami, H. (2005). Validity and reliability of Islamic religious scale. Tehran University: Research Center.

Baucom, D. H., Epstein, N., Rankin, L. A., & Burnett, C. K. (1996). Assessing relationship standards: The inventory of specific relationship standards. Journal of Family Psychology, 10, 72-88.

Beck, A. T. (1976). Cognitive therapy and the emotional disorders. New York: New American Library.

Berg, B. L. (2001). Qualitative Research Methods for the Social Sciences, 4th edition. Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.

Biyabangard, S. Research methods in educational science and psychology. Tehran: Douran Pub

Bradbury, T. N., & Fincham, F. D. (1993). Assessing dysfunctional cognition in marriage: A reconsideration of the relationship belief inventory. Psychological Assessment, 5, 92-101.

Boss, P. (1980). The Relationship of Wife's Sex Role Perceptions, Psychological Father Presence, and Functioning in the Ambiguous Father-absent MIA family. Journal of Marriage and the Family, 42, 541-549.

Dollahite, D. C., & Lambert, N. M. (2007). Forsaking all others: How religious involvement promotes marital fidelity in Christian, Jewish, and Muslim couples. Review of Religious Research, 48(3), 290-307.

Eliade, M. (1957). The sacred and the profane: The nature of religion. Orlando, FL: Harcourt.

Gilgun, J. F. (2005). Qualitative Research and Family Psychology. Journal of Family Psychology, 19, 40-50

Goodman, M. A., & Dolahite, D. C. (2006). How religious couples perceive the influence of God in their marriage. The Review of Religious Research, 48, 141–155.

Hui, S. A., Lindsey, C. R., & Elliott, T. R. (2007). Church attendance and marital commitment beliefs of undergraduate women. Journal of Applied Psychology, 37, 501-514.

Jenkins, K.W. (1992). Religion and families. In S. J. Bahr (Ed.), Family research: A sixty-year review, 1930–1990 (Vol. 1, pp. 235–288). New York: Lexington Books.

Kurdek, L. A. (1992). Assumptions versus standards: The validity of two relationship cognitions in heterosexual and homosexual couples. Journal of Family Psychology, 6, 164-170.

Lambert, N. M., & Dolahite, D. C. (2006). How religiosity helps couples prevent, resolve, and overcome marital conflict. Family Relations, 55, 439-449.

Lambert, N. M., & Dolahite, D. C. (2008). The Threefold Cord: Marital Commitment in Religious Couples. Journal of Family Issues, 29(5), 592-614.

Lauer, E. F. (1985). The holiness of marriage: Some new perspectives from recent sacramental theology. Studies in Formative Spirituality, 6, 215–226.

Mahoney, A., Pargament, K. I., Tarakeshwar, N., & Swank, A. B. (2001). Religion in the home in the 1980s and 90s: Meta-analyses and conceptual analyses of links between religion, marriage, and parenting. Journal of Family Psychology, 15, 559–596.

Mahoney, A., Pargament, K. I., Murray-Swank, A. B., & Murray-Swank, N. (2003). Sanctification of family relationships. Review of Religious Research, 44, 220–236.

Mahoney, A. (2005). Religion and Conflict in Marital and Parent-Child Relationships. Journal of Social Issues, 61(4), 689-706.

Martignani, L. (2011). ‘All together now!’ Couples and the ontological problem of cohabitation as a form of life. International Review of Sociology: Revue Internationale de Sociologie, 21(3), 565-581.

Meichenbaum, D. (1977). Cognitive-behavioral modification: An integrative approach. New York: Plenum.

Nelson, J. A., Kirk, A. M., Ane, P., & Serres, S. A. (2011). Religious and Spiritual Values and moral Commitment in Marriage: Untapped Resources in Couples Counseling? Counseling and Values, 55(2), 228-246.

Pargament, K. L, & Mahoney, A. (2005). Sacred matters: Sanctification as a vital topic for the psychology of religion. International Journal for the Psychology of Religion, 15, 179-198.

Sanaei, B. (1998). Marriage and family measurement. Tehran: Besat Pub.

Sherkat, D. E., & Ellison, C. G. (1999). Recent developments and current controversies in the sociology of religion. Annual Review of Sociology, 25, 363–394.

Spanier, G. B. (1976). Measuring dyadic adjustment: New scales for assessing the quality of marriage and similar dyads. Journal of Marriage and the Family, 38, 15–28.

Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Newbury Park, CA: Sage Publications.

Treas, J. & Giesen, D. (2000). Sexual Infidelity among Married and Cohabitating Americans. Journal of Marriage and Family, 62(1), 48-60.

Wade, L. D., & DeLamater, J.D. (2002). Relationship Dissolution as a Life Stage Transition: Effects on Sexual Attitudes and Behaviors. Journal of Marriage and Family, 64(4), 898-914.

Wilcox, B. (2007). As the family goes. First Things: A Monthly Journal of Religion and Public Life, 173, 12-14.