Studying the Precedence of Obligation with Substitute in Preferences concerning Disturbance (tazāḥum) and its Legal Referents

فقه و اصول (Fiqh va uṣūl)

Article 2, Volume 50, Issue 2 - Serial Number 113, September 2018, Pages 23-41   

Document Type: Research Article

DOI: 10.22067/jfu.v50i2.59001

Author

Sayyid Abolqasem Hosayni Zeidi^*

Assistant Professor, Razavi University of Islamic Sciences

Abstract

Among the preferences brought up on tazāḥum (disturbance, conflict) is that the obligation that does not have a substitute becomes precedent over the obligation possessing substitute. Concerning the proof of this universal major, there are evidences and aspects brought up in methodology of Islamic jurisprudence and two referents have been brought up for this universal major and rule as verification to this principle. In this research, by exploring into four reasons for the aspects stated for proving the major and then study of the two referents that are brought up, it is concluded that if the obligation possesses latitudinal substitute, there would occur no tazāḥum and it
stands out of question; and if the obligation possesses a longitudinal substitute, two positions are to be discussed:
A. It should be said concerning the proof of major on preferences in the section of disturbance: this case is not acceptable as an independent criterion in preferences with disturbance; rather, the issue should be studied independently in every case and all the evidences and aspects that are stated for approximation of this universal criterion are discredited.
B. Concerning the vacillation between impure (khubthiya) purification and ritual impurity (ḥadathiya) purification, it should be stated that: one cannot clearly use evidences that legal authority is acquired in water purification and thus one cannot make a judgment concerning this criterion for the precedence of khubthiya purification over ḥadathiya purification; rather, one should appeal to another evidence: concerning the vacillation between full performance of on-time prayer with tayammum (ablution with earth or sands) and performance of one rak‘a of on-time prayer with wuḍū (ablution with water), performing tayammum would be precedent to wuḍū only because full performance of on-time prayer is more important.

Keywords

obligation with substitute؛ obligation with no substitute؛ preference; rational authority؛ legal authority؛ preferences of disturbance

References

قرآن کریم.

 

ابن بابویه، محمّد بن علی، من لا یحضره الفقیه، تصحیح و تعلیق: علی أکبر غفاری، منشورات جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة، چاپ دوّم، 1404 ق.

 

اصفهانی، محمّد حسین، الفصول الغرویة فی الأصول الفقهیة، قم، دار إحیاء العلوم الإسلامیه، چاپ اوّل، ۱۴۰۴ق.

 

اعتمادی، مصطفی، شرح الرسائل، قم، نشر شفق، چاپ دوّم، 1387.

 

أنصاری، مرتضی بن محمّد أمین، کتاب الطهارة، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ أعظم انصاری، چاپ اوّل، 1415 ق.

 

ایروانی، محمّدباقر، الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، تهران، قلم، چاپ اوّل، 2007 م.

 

آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین، کفایة الاصول، قم، موسسة آل البیت (علیهم‌السّلام)، چاپ اوّل، 1409ق.

 

آملی، هاشم، مجمع الأفکار و مطرح الأنظار، قم، المطبعه العلمیه، چاپ اوّل، 1395 ق.

 

بجنوردی، حسن، منتهی الأصول، قم، کتابفروشی بصیرتی، چاپ دوّم، بی‌تا.

 

بحرانی، محمّد صنقور علی، المعجم الاصولی، منشورات نقش، چاپ دوّم، 1426 ق.

 

بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، قم، موسسة النشر الإسلامی، چاپ اوّل، بی‌تا.

 

بروجردی، حسین، نهایة التقریر، مقرر: محمّد فاضل لنکرانی، بی‌تا.

 

تهرانی نجفی، هادی بن محمّد امین، محجة العلماء، تهران، بی‌نا، چاپ اوّل، 1320.

 

حائری یزدی، عبد الکریم، کتاب الصلاة، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اوّل، 1404ق.

 

حر عاملی، محمّد بن حسن، وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، تصحیح: عبدالرحیم ربانی شیرازی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.

 

حکیم، محسن، حقائق الاصول، قم، مکتبة بصیرتی، 1372.

 

حکیم، محسن ، مستمسک العروة الوثقی، قم، مکتبة آیةالله العظمی المرعشی النجفی، چاپ چهارم، 1404 ق.

 

حکیم، محمّدتقی، الاصول العامة للفقه المقارن، قم، مجمع جهانی اهل بیت ، چاپ دوّم، 1418 ه ق.

 

حکیم، محمّدسعید، المحکم فی اصول الفقه، قم، مؤسسه المنار، چاپ اوّل، 1414 ق.

 

حلی، حسین، اصول الفقه، قم، مکتبه الفقه و الاصول المختصه، چاپ اوّل، 1432 ق.

 

خمینی، روح‌الله، أنوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایه، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ دوّم، 1415 ق.

 

خمینی، روح‌الله ، تهذیب الاصول، مقرر: جعفر سبحانی، قم، دارالفکر، چاپ اوّل، 1382.

 

خمینی، روح‌الله ، کتاب الطهارة، قم، حکمت، چاپ اوّل، 1376 ق.

 

خمینی، روح‌الله ، مناهج الوصول إلی علم الأصول، قم، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ اوّل، 1415 ق.

 

خوئی، أبوالقاسم، محاضرات فی اصول الفقه، قم، مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی، چاپ اوّل، 1422 ق.

 

خوئی، أبوالقاسم ، مصباح الاصول، قم، مکتبة الداوری، چاپ پنجم، 1417 ق.

 

خوئی، أبوالقاسم موسوعة الإمام الخوئی، مؤسسة الخوئی الإسلامیة، بی‌تا.

 

روحانی، محمّدصادق، زبدة الاصول، قم، مدرسة الامام الصادق (علیه‌السّلام)، چاپ اوّل، 1412 ق.

 

سبحانی، جعفر، المحصول فی علم الاُصول، قم، موسسه امام صادق (علیه‌السّلام)، چاپ اوّل، 1414 ق.

 

سیستانی، علی، الرافد فی علم الاصول، قم، مکتب آیة الله العظمی السید السیستانی، 1414 ق.

 

شهید اوّل، محمّد بن مکی، ذکری الشیعة فی أحکام الشریعة، قم، مؤسسة آل البیت (علیهم‌السّلام)، چاپ اوّل، 1419 ق.

 

صدر، محمدباقر، بحوث فی علم الاصول، مقرر: سیدمحمود هاشمی شاهرودی، قم، موسسه دایره المعارف الفقه الإسلامی، چاپ سوّم، 1417ق.

 

صدر، محمدباقر ، دروس فی علم الاصول، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ پنجم، 1418 ق.

 

صدر، محمدباقر ، مباحث الاصول، مقرر: سیدکاظم حائری، قم، مکتب الإعلام الإسلامی، چاپ اوّل، 1408 ق.

 

طباطبایی یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم، العروة الوثقی فیما تعمّ به البلوی، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوّم، 1409 ق.

 

طباطبایی، محمّدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم، 1417 ق.

 

طباطبائی قمی، تقی، آراؤنا فی اصول الفقه، قم، المحلاتی (المفید)، چاپ اوّل، 1371.

 

طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ایران، ناصر خسرو، چاپ سوّم، 1372 ق.

 

طوسی، محمّد بن حسن، الإستبصار فی ما إختلف من الأخبار، تحقیق و تعلیق: سید حسن موسوی خرسان، تهران، دارالکتب الإسلامیة، بی‌تا.

 

طوسی، محمّد بن حسن ، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ اوّل، بی‌تا.

 

طوسی، محمّد بن حسن ، الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ اوّل، 1407 ق.

 

طوسی، محمّد بن حسن ، العدة فی اصول الفقه، قم، محمّدتقی علاقبندیان، چاپ اوّل، 1417 ق.

 

طوسی، محمّد بن حسن ، تهذیب الأحکام، تحقیق و تعلیق: سید حسن موسوی خرسان، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1365.

 

عاملی، محمّد بن علی، مدارک الأحکام فی شرح عبادات شرائع الإسلام، بیروت، مؤسسه آل البیت «علیهم‌السّلام»، چاپ اوّل، 1411 ق.

 

عاملی غروی، جواد بن محمد، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّمة، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ اوّل، بی‌تا.

 

عراقی، ضیاء الدین، نهایة الأفکار، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، 1362.

 

عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، تصحیح و تعلیق: سید هاشم رسولی محلاتی، قم، 1412ق.

 

علامه حلّی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیة، چاپ اوّل، 1414 ق.

 

علم الهدی، علی بن حسین، الذریعة إلی أصول الشریعة، تهران، دانشگاه تهران، 1376.

 

فاضل لنکرانی، محمّد، إیضاح الکفایه، قم، نوح، 1385.

 

فاضل هندی، محمّد بن حسن، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1416 ق.

 

فیاض حسین عاملی، حسن محمّد، شرح الحلقة الثالثة، بیروت، شرکه المصطفی لاحیاء التراث، چاپ اوّل، 1428ق.

 

فیروزآبادی، مرتضی، عنایة الأصول فی شرح کفایة الاصول، قم، کتاب فروشی فیروز آبادی، چاپ چهارم، 1400ق.

 

 

کلینی، محمّد بن یعقوب، الکافی، تصحیح و تعلیق: علی أکبر غفاری، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ سوّم، 1367.

 

مجلسی، محمّدباقر بن محمد تقی، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت، مؤسسة الوفاء (دار إحیاء التراث العربی)، چاپ دوّم، 1403 ق.

 

محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، استقلال، چاپ دوّم، 1409 ق.

 

مدرسی یزدی، عباس، نماذج الأصول فی شرح مقالات الأصول، قم، داوری، چاپ اوّل، 1383.

 

مشکینی أردبیلی، علی، إصطلاحات الأصول و معظم أبحاثها، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ پنجم، 1413 ق.

 

مظفر، محمّدرضا، اصول الفقه، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ چهارم، 1370.

 

منتظری، حسین‌علی، نهایة الاصول، قم، انتشارات القدس، چاپ اوّل، 1415 ق.

 

نائینی، محمّدحسین، أجود التقریرات، قم، مطبعه العرفان، چاپ اوّل، 1352.

 

نائینی، محمّدحسین ، فوائد الاصول، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه، 1376.

 

هاشمی شاهرودی، محمود، أضواء و آراء: تعلیقات علی کتابنا «بحوث فی علم الاصول»، قم، موسسه دایره المعارف الفقه الإسلامی، بی‌تا.