بررسی تأثیر سطوح مختلف و دفعات محلولپاشی نانوکود فارمکس بر رشد و نمو و مواد مؤثره بابونه آلمانی (Matricaria recutita L.)

علوم باغبانی

مقاله 1، دوره 28، شماره 4، اسفند 1393، صفحه 435-445   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v0i0.45335

نویسندگان

سمانه محمدی^* ؛ مجید عزیزی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

به منظور بررسی اثر نانوکود فارمکس و تعداد دفعات محلولپاشی آن بر ویژگی‌های مورفولوژیکی، عملکرد گل تازه و خشک، درصد اسانس و کامازولن گیاه دارویی بابونه (Matricaria recutita L.) رقم بودگلد، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 8 تیمار و 4 تکرار انجام شد. فاکتورها شامل تعداد دفعات محلولپاشی (مرحله پنجه دهی و دو هفته بعد از محلولپاشی اول) و غلظت نانو کود فارمکس (0، 1، 3 و 5 میلی لیتر بر لیتر) بود. نتایج نشان دهنده اثر معنی‌دار تعداد دفعات محلولپاشی بر ارتفاع گیاه، تعداد پنجه، وزن تر کل بوته و عملکرد گل خشک بود، همچنین غلظت‌های مختلف نانوکود فارمکس بر اکثر صفات تأثیر معنی‌دار داشت. اثر متقابل این دو فاکتور نیز بر ارتفاع گیاه، طول ریشه و عملکرد گل خشک معنی‌دار بود. در مجموع، بیشترین ارتفاع بوته (5/103 سانتی‌متر) و عملکرد گل خشک (4/174 گرم در متر مربع) مربوط به تیمار دوبار محلولپاشی و غلظت 3 در هزار و بیشترین طول ریشه (15 سانتی‌متر) مربوط به تیمار یکبار محلولپاشی و غلظت 5 در هزار بود ولی تیمار دوبار محلولپاشی و غلظت 3 در هزار نانوکود فارمکس بیشترین اثر را بر صفات اندازه گیری شده از جمله درصد اسانس (753/0 درصد وزنی) داشت ولی از لحاظ آماری معنی دار نبود. با توجه به نتایج حاصل به نظر می رسد تیمار دوبار محلولپاشی و غلظت 3 در هزار نانو کود فارمکس بدلیل افزایش عملکرد و افزایش سایر صفات، بهترین تیمار بوده است.

کلیدواژه‌ها

Matricaria recutita؛ بودگلد؛ نانو کود فارمکس؛ کامازولن

مراجع

1- احمدیان الف. قنبری الف. سیاهسر ب. حیدری م. رمرودی م و موسوی نیک م. 1388. اثر بقایای کود شیمیایی، دامی و کمپوست بر عملکرد، اجزای عملکرد، برخی خصوصیات فیزیولوژیک و میزان اسانس بابونه تحت شرایط تنش خشکی. نشریه پژوهش های زراعی ایران. 8 (4): 676- 668.

2-آرزمجو الف. حیدری م و قنبری الف. 1389. اثر تنش خشکی و نوع کود بر عملکرد و کیفیت بابونه آلمانی. مجله علوم زراعی ایران. 12 (2): 111- 100.

3-آرزمجو الف. حیدری م و قنبری الف. 1389. بررسی تأثیر تنش خشکی و سه نوع کود، بر عملکرد گل، پارامترهای فیزیولوژیک و جذب عناصر غذایی در گیاه دارویی بابونه (.Matricaria recutita L). فصلنامه تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 25 (4): 494- 482.

4- امیدبیگی ر. 1373. کشت گیاهان دارویی و نکاتی مهم پیرامون آن. مجله رازی، سال پنجم شماره 7: 39-24.

5- امید بیگی ر. 1374. رهیافتهای تولید و فرآوری گیاهان دارویی. جلد سوم. انتشارات آستان قدس رضوی.

6- امیدبیگی ر. 1387. بررسی تیپ های شیمیایی بابونه های خودروی ایران و مقایسه آن با نوع اصلاح شده. علوم کشاورزی مدرس 1: 52- 45.

7- پیرخضری م. حسنی م و فخر طباطبایی م. 1387. بررسی تنوع ژنتیکی برخی از توده های بابونه آلمانی با استفاده از تعدادی صفات مورفولوژیکی و زراعی. مجله علوم باغبانی (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد 22 ، شماره 2.

8- پیوندی م. پرنده ه و میرزا م. 1390. مقایسه تاثیر نانو کلات آهن با کلات آهن بر پارامترهای رشد و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان ریحان Ocimum basilicum. مجله تازه های بیوتکنولوژی سلولی-ملکولی. 1: (4).

9- جمشیدی خ. 1378. بررسی تاثیر فاصله خطوط کاشت و تراکم بوته بر جنبه های کمی گیاه دارویی بابونه. مجله علوم کشاورزی ایران. جلد 21 شماره1: 210-203.

10- حسینی س. 1388. تاثیر نانو تکنولوژی در علوم کشاورزی. مجله کشاورزی و صنعت، 11 (118): 22-20.

11- خیام نکویی س. شریف نسب ح. احمدی صومعه ک و مومنی م. 1388. نگاهی به فناوری نانودر وزارت جهاد کشاورزی. ویرایش دوم. نشر آموزش کشاورزی.

12- دهقانی مشکانی م. نقدی بادی ح. درزی، م. مهرآفرین ع. رضازاده ش و کدخدا ز. 1389. تأثیر کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه بابونه شیرازی (Matricaria recutita L.). فصلنامه گیاهان دارویی. 38 (2): 48- 35.

13- رحمتی م. عزیزی م. حسن زاده خیاط م و نعمتی ح. 1387. بررسی تاثیر سطوح مختلف تراکم بوته و نیتروژن بر صفات مورفولوژیک، عملکرد، میزان اسانس و درصد کامازولن گیاه دارویی بابونه رقم بودگلد. مجله علوم باغبانی. جلد 23، شماره 1: 27-35.

14- رنجبر م و شمس غ. ع. 1388. بررسی کاربردهای فناوری نانو. مجله سبز زیست، 3: 29.

15- سرمدنیا غ و کوچکی ع. 1368. فیزیولوژی گیاهان زراعی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

16- عبادی م. ت. عزیزی م. امیدبیگی،ر و حسن زاده خیاط م. 1388. بررسی تاثیر تاریخ کاشت و میزان بذر مصرفی بر عملکردهای کمی و کیفی بابونه آلمانی اصلاح شده رقم پرسو. فصلنامه تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. جلد 25، شماره 3: 296- 308.

17- Amuamuha L., Pirzad A., and Hadi H. 2012. Effect of varying concentrations and time of nanoiron

foliar application on the yield and essential oil of pot Marigold. Journal of Applied and Basic Sciences, 3(10): 2085-2090.

18- Beata S., and Cedzynska K. 2007. EDTA and urease effects on Hg uptake by Lepidium sativum. Journal of Biotechnology, 131S: 23- 31.

19- Derosa M.R., Monreal C., Schnitzer M., Walsh R., and Sultan Y. 2010. Nanotechnology in fertilizers. Nature Nanotechnol, 5:91.

20 -Gleiter H. 1989. Progress in materials science. Nano technology. 33: 223- 315.

21- Hassanpouraghdam M.B., Tabatabaie S.J., Nazemiyeh H and Aflatuni A. 2008. N and nutrition levels affect growth and essential oil content of costmary (Tanacetum balsamita L.). Food, Agriculture and Environment، 6(2): 1 5 0 - 1 5 4.

22- Lu C.M., Zhang C.Y., Wu J.Q., and Tao M.X. 2002. Research of the effect of nanometer on germination and growth enhancement of G lycine max and its mechanism. Soybean Science. 21: 168- 172.

23- Mann C., and Staba E.J. 1986. The chemistry, pharmacology, and commercial formulation of chamomile. Herbs Spices and Medicinal plants -Recent Advances in Botany, Horticulture, and Pharmacology. Craker L.E. and Simon JI.E. Editors. Oryx Press, Phoenix, AZ, pp: 235-280.

24- Monreal C. M. 2010. Nanofertilizers for Increased N and P Use Efficiencies by Crops. p. 12-13. In summary of information currently provided to MRI concerning applications for Round 5 of the Ontario Research Fund-Research Excellence program.

25-Prasad T.N., Sudhakar P., Sreenivasulu Y., Latha P., Munaswamy V., Raja Reddy K., Sreeprasad T.S., Sajanlal P.R., and Pradeep T. 2012. Effect of nanoscales Zinc Oxide on the germination, growth and yield of peanut. Journal of Plant Nutrition, 35: 905-92.

26- Reynold G.H. 2002. Forward to the future nanotechnology and regulatory policy, Pacific Research Institute. 1-23.

27- Salehi M., and Tamaskani F. 2008. Pretreatment effect of nanosilver on germination and seedling growth of

wheat under salt stress. Proceeding of 1th Iranian Congress in Seed Sciences and Technology. Gorgan,

Iran. 358 p.

28- Shah V., and Blozerova I. 2009. Influence of metal nanoparticles on the soil microbial community and germination of lettuce seeds. Water Air and Soil Pollution. 97: 143- 148.

29- Soumare M.F., Tack M.G., and Verloo M. G. 2003. Effect of a municipal solid waste compost

and mineral fertilization on plant growth in two tropical agricultural soils of Mali. Bioresource Technology, 86: 15-20.

30- Tahmasbi D., Zarghami R., Azghandi A.V., and Chaichi M. 2011. Effects of nanosilver and nitroxin

biofertilizer on yield and yield components of potato minitubers. International Journal Agricalture Biology 13: 986- 990.

31- Zhang M., Li Y.C., and Stoffella P.J. 2003. Nutrient availability in a tomato production system amended with compost. Acta Horticulture, 614: 787- 797.

32- Zhang F., Wang R., Xiao Q., Wang Y., and Zhang J. 2006. Effects of solw/ controlled – release fertilizer cemented and coated by nano- materials on biology. Nanoscience. Vol. 11, No. 1. 18- 26.

33- Zhang L., Hong F., Lu S., and Liu C. 2005. Effects of nano-TiO2 on strength of naturally aged seeds and growth of spinach. Biol. Trace Element Reserch. 105: 83- 91.