عملکرد پنبه و بهره‌وری مصرف آب تحت تأثیر روش‌های خاک‌ورزی حفاظتی و آبیاری در تناوب پنبه-گندم

ماشین های کشاورزی

مقاله 10، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 19، 1399، صفحه 103-114   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی لاتین

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jam.v10i1.76229

نویسندگان

صادق افضلی نیا^{* 1}؛ علی رضا ضیایی²

¹بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

²بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، ایستگاه تحقیقات داراب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران

چکیده

در این تحقیق، اثر روش‎‌های خاک‌ورزی حفاظتی و آبیاری بر خصوصیات خاک، عملکرد پنبه و کارایی مصرف آب در تناوب گندم-پنبه در قالب طرح آزمایشی اسپلیت پلات بررسی شد. فاکتور اصلی روش آبیاری شامل آبیاری سطحی، قطره‌ای نواری و بارانی بود. روش‌های خاک‌ورزی شامل بی‌خاک‌ورزی، کم‌خاک‌ورزی و خاک‌ورزی مرسوم نیز به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که روش خاک‌ورزی اثر معنی‌داری بر عملکرد پنبه نداشت، در حالی‌که عملکرد پنبه تحت تأثیر معنی‌دار روش آبیاری قرار گرفت (p˂0.05). روش‌های آبیاری قطره‌ای نواری و بارانی در مقایسه با آبیاری سطحی مصرف آب را به‌ترتیب 51 و 28 درصد کاهش دادند. آبیاری قطره‌ای نواری بیشترین مقدار کارایی مصرف آب (324/0 کیلوگرم بر متر مکعب) را داشت و کمترین مقدار کارایی مصرف آب (146/0 کیلوگرم بر متر مکعب) مربوط به آبیاری سطحی بود. همچنین، نتایج نشان داد که روش‌های خاک‌ورزی و آبیاری اثر معنی‌داری بر جرم مخصوص ظاهری و نفوذپذیری خاک داشتند، به‌طوری‌که آبیاری قطره‌ای نواری و خاک‌ورزی مرسوم بیشترین نفوذپذیری خاک را داشتند و بیشترین جرم مخصوص ظاهری خاک مربوط به آبیاری قطره‌ای نواری و کم‌خاک‌ورزی بود.

کلیدواژه‌ها

پنبه؛ جرم مخصوص ظاهری خاک؛ نفوذپذیری خاک؛ مصرف آب

مراجع

1. Afzalinia, S., E. Dehghanian, and M. H. Talati. 2009. Effect of conservation tillage on soil physical properties, fuel consumption, and wheat yield. Fourth Conference on Energy Efficiency and Agricultural Engineering, Rousse, Bulgaria.

2. Afzalinia, S., A. Karami, and S. M. Alavimanesh. 2012. Comparing Conservation and Conventional Tillage Methods in Corn-Wheat Rotation. International Conference of Agricultural Engineering, Valencia, Spain.

3. Afzalinia, S., and J. Zabihi. 2014. Soil compaction variation during corn growing season under conservation tillage. Soil and Tillage Research 137: 1-6.

4. Ahmadi, K., H. R. Ebadzadeh, H. Abdshah, A. Kazemian, and M. Rafiee. 2018. Agricultural statistics of 2016-2017 growing season. Ministry of Jehad-e-Agriculture, Tehran, pp 116.

5. Ali, M. H., and M. S. U. Talukder. 2008. Increasing water productivity in crop production-A synthesis. Agricultural Water Management 95: 1201-1213.

6. Black, G. R., and K. H. Harte. 1986. Bulk density, core method in methods of soil analysis, part 1. Agronomy Monograph 9: 363-366.

7. Cetin, O., and L. Bilgel. 2002. Effects of different irrigation methods on shedding and yield of cotton. Agricultural Water Management 54: 1-15.

8. Dehghanian, S. E., and S. Afzalinia. 2012. Effect of conservation tillage and irrigation methods on the crop yield and water use efficiency in wheat-corn rotation. International Conference of Agricultural Engineering, Valencia, Spain.

9. De Vita, P., E. Di Paolo, G. Fecondo, N. Di Fonzo, and M. Pisante. 2007. No-tillage and conventional tillage effects on durum wheat yield, grain quality and soil moisture content in southern Italy. Soil & Tillage Research 92: 69-78.

10. Erenstein, O., and V. Laxmi. 2008. Zero tillage impacts in India’s rice–wheat systems: A review. Soil & Tillage Research 100: 1-14.

11. Eskandari, I., and V. Feiziasl. 2017. Influence of conservation tillage on some soil physical properties and crop yield in vetch-wheat rotation in dryland cold region. Journal of Agricultural Machinery 7 (2): 451-467. (In Farsi).

12. Fabrizzi, K. P., F. O. Garc´, J. L. Costa, and L. I. Picone. 2005. Soil water dynamics, physical properties and corn and wheat responses to minimum and no-tillage systems in the southern Pampas of Argentina. Soil & Tillage Research 81: 57-69.

13. Freebairn, D. M., L. D. Ward, A. L. Clarke, and G. D. Smith. 1986. Research and development of reduced tillage systems for vertisols in Queensland, Australia. Soil & Tillage Research 8: 211-229.

14. Haq, N. 1990. Evaluation of modern irrigation techniques for sandy loam soil having low slopes. Department of Irrigation and Drainage, University of Agriculture, Faisalabad.

15. Jalota, S. K., G. S. Buttar, A. Sood, G. B. S. Chahal, S. S. Ray, and S. Panigrahy. 2008. Effects of sowing date, tillage and residue management on productivity of cotton (Gossypium hirsutum L.)-wheat (Triticum aestivum L.) system in northwest India. Soil & Tillage Research 99: 76-83.

16. Jat, M. L., A. Srivastava, S. K. Sharma, R. K. Gupta, P. H. Zaidi, H. K. Rai, and G. Srinivasan. 2005. Evaluation of maize-wheat cropping system under double no-till practice in Indo-Gangetic Plains of India. 9th Asian Regional Maize Workshop, Beijing, China.

17. Karamanos, A. J., D. Bilalis, and N. Sidiras. 2004. Effects of reduced tillage and fertilization practices on soil characteristics, plant water status, growth and yield of upland cotton. Journal of Agronomy and Crop Science 190: 262-276.

18. Keeling, W., E. Searra, and J. R. Abernathy. 1989. Evaluation of conservation cropping systems for cotton on the Texas southern high Plains. Journal of Production Agriculture 2 (3): 269-273.

19. Kostiakov, A. N. 1932. On the dynamics of the coefficient of water percolation in soils and on the necessity for studying it from a dynamic point of view for purposes of amelioration. Trans. 6 Comm. Intern. Soil Sci. Russian, Part A, 17-21.

20. Latif, M. 1990. Sprinkler irrigation to harness potential of water scarcity area in Pakistan. Technical Report No. 41. CEWRE. Pub. No. 37.

21. Liu, S., H. Zhang, Q. Dai, H. Huo, Z. K. Xu, and H. Ruan. 2005. Effects of no-tillage plus inter-planting and remaining straw on the field on cropland eco-environment and wheat growth. Ying Yong Sheng Tai Xue Bao 16: 393-396.

22. McGarry, D., B. J. Bridge, and B. J. Radford. 2000. Contrasting soil physical properties after zero and traditional tillage of an alluvial soil in semi-arid subtropics. Soil &Tillage Research 53: 105-115.

23. Naudin, K., E. Goze, O. Balarabe, K. E. Giller, and E. Scopel. 2010. Impact of no tillage and mulching practices on cotton production in North Cameroon: A multi-locational on-farm assessment. Soil & Tillage Research 108: 68-76.

24. Parihar, C. M., S. L. Jat, A. K. Singh, A. Ghosh, N. S. Rathore, B. Kumar, S. Pradhan, K. Majumdar, T. Satyanarayana, M. L. Jat, Y. S. Saharawat, B. R. Kuri, and D. Saveipune. 2017. Effects of precision conservation agriculture in a maize-wheat-mungbean rotation on crop yield, water-use and radiation conversion under a semiarid agro-ecosystem. Agricultural Water Management 192: 306-319.

25. Schomberg, H. H., R. G. McDaniel, E. Mallard, D. M. Endale, D. S. Fisher, and M. L. Cabrera. 2006. Conservation tillage and cover crop influences on cotton production on a southeastern U.S. Coastal Plain soil. Agronomy Journal 98: 1247-1256.

26. Taser, O., and F. Metinoglu. 2005. Physical and mechanical properties of a clay soil as affected by tillage systems for wheat growth. Acta Agriculture Scandinavica Section B-soil and Plant 55: 186-191.