نقش پایه در فعالیت آنتی اکسیدانی میوه مرکبات: مطالعه موردی، مقایسه فعالیت آنتی‏اکسیدانی میوه دو رقم تجاری پرتقال با میوه چهار پایه

علوم باغبانی

مقاله 13، دوره 29، شماره 2، شهریور 1394، صفحه 277-286   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v0i0.34411

نویسندگان

نسترن همتی^{* 1}؛ عظیم قاسم نژاد¹؛ جواد فتاحی مقدم²؛ پونه ابراهیمی³

¹دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

²پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری

³دانشگاه گلستان

چکیده

متابولیت های موجود در میوه مرکبات دارای خواص آنتی اکسیدانی بوده و کاربرد زیادی در صنایع دارویی، غذایی و آرایشی و بهداشتی دارند. تحقیق حاضر با هدف مقایسة میزان فنل کل، فلاونوئید کل و خصوصیات آنتی اکسیدانی گوشت و پوست میوه مرکبات با بررسی اثر پایه و درخت پیوندی بر این پارامترها در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. خواص آنتی اکسیدانی به روش DPPH، مقدار فنل کل به روش فولین‌سیوکالتیو و مقدار فلاونوئید کل به روش آلومینیوم کلراید و با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که سه فاکتور پایه و رقم و بافت اثر معناداری بر روی میزان فنل کل، فلاونوئید کل و خصوصیات آنتی اکسیدانی عصاره بخش های دوگانه میوه مرکبات دارد. بیشترین میزان ترکیبات فنل کل (09/21 میلی گرم در گرم) در پوست رقم مورو روی پایه شل‌محله تولید شده است. فلاونوئید کل تحت تاثیر بافت میوه، رقم و پایه قرار داشت. بیشترین میزان آن در پوست ارقام مورو و مارس بر روی پایه یوزو مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی (51/85 درصد) در پوست میوه پایه بذری سیتروملو مشاهده شد. با این که بین ترکیبات آنتی‌اکسیدانی میوة درخت پیوندی با پایه تفاوت معنی‌داری وجود داشت لیکن عدم مشاهده رابطة مشخصی بین آن‌ها می‌تواند ناشی از وجود تفاوت در ویژگی‌های شیمیایی و فیزیولوژیکی هر میوه (رقم پیوندی یا پایه) باشد.

کلیدواژه‌ها

آنتی اکسیدان؛ درخت پیوندی؛ مرکبات؛ متابولیت ثانویه

مراجع

Agusti M., Almeda V., Juan M., Mesejo C., and Martinez-Fuentes A. 2003. Rootstock influence on the incidence of rind breakdown in Navelate sweet orange. Journal of Horticultural Science Biotechnology, 78(4): 554-558.

2-Angell G. 2004. Effect of rootstock and inter-stock grafting of lemon trees (Citrus lemon) on the flavonoid content. Journal of Agricultural Food Chemistry, 52(2): 324-331.

3-Atkinson C.J., Else M.A., and Taylor L. 2003. Root and stem hydrulitic conductivity as determinants of growth potential in grafted trees of apple (Malus pumila Mill). Journal of Experimental Botany, 54(385): 1221-1229.

4-Cushine T.P.T and Lamb A.J. 2005.Antimicrobial activity of flavonoids. Int. Jornal of Antimicrob. Agent, 26(5): 343-356.

5-Davise F.S .and Albrigo L.G.1994.Citrus.CAB.International Press, Wallington, UK, p.9814.

6-Dixon R.A. and Paiva N.I. 1995. Stress-induced phenylpropanoid metabolism, Plant Cell, 7(7): 1085-1097.

7-Ebrahimzadeh M.A, Hosseinimehr S.J. and Hamidinia A. 2008.Antioxidant and free radical scavenging activity of Feijoa sallowiana fruits peel and leaves. Pharmacol. 1: 7-14.

8-Fattahi J., Hamidoghli Y., Fotouhi R., Ghasemnejad M. and Bakhshi D. 2011. Evaluation of Physicochemical Properties and Antioxidant Activity of the Peel of Different Commercial Citrus Species. Journal of Horticultural Science. 25(2): 211-217.

9-Ghasemi K., Ghasemi Y. and Ebrahimzadeh M.A. 2009. Antioxidant activity, phenol and flavonoid contents of 13 citrus species peels and tissues. Pakistan Journal of Pharmacy Science, 22(3): 277-281.

10-Ghasem nezhad A., Ghasemi Y., Hemati Kh., Ebrahimzadeh M. and Ghasemi K. 2012. Effect of type of rootstock and fruit tissue on some chemical properties of page mandarin and thampson novel orange. Jornal of plant production. 19(3): 43-53.

11- Gil-Izquierdo A. Riquelme M. T. Porras I. And Ferreres F. 2004. Effect of the Rootstock and Interstock Grafted in Lemon Tree (Citrus limon (L.) Burm.) On the Flavonoid Content of Lemon Juice.Journal of Agricultural Food Chemistry. 52(2): 324-331

12-Hemmati Kh, Omidbiagi R., Bashirisadre Z., and Ebrahemi Y. 2003.Effect of climate and harvesting time in quantities and qualities flavonoids certain in Citrus cultivars.Ph.D.Thesis. Modarres University Publisher.

13- Horowitz R.M. and Gentili B. 1986. Taste effects of flavonoids. Plant flavonoids in biology and medicine: biochemical, pharmacological, and structur-activity relationship, 213: 163-175.

14-Hui Y. H. 2006. Handbook of Fruits and Fruit Processing.chapter: 19: Oranges and Citrus Juices. Blackwell Publishing. p: 309-348.

15-Kubota N., Yakushiji H., Nishiyama N., Mimura H. and Shimamura K. 2001. Phenolic contents and l-phenylalanine ammonia-lyase activity in peach fruit as affected by rootstocks. Japenese Society for Horticultural Science, 70: 151-156.

16-Li Y., Guo C., Yang J., Wei J., Xu J. and Cheng S. 2006. Evaluation of antioxidant properties of pomegranate peel extract in comparison with pomegranate pulp extract. Food Chemistry, 96(2): 254-260.

17-Manila L. Moor U. Karp K. Pusa T. 2011. The effect of genotype and rootstock on polyphenol composition of selected apple cultivars in Estonia. Zemidirbyste=Agriculture, 98(1): 63-70.

18-Muhtasab J. and Ghnaim G. 2006. Effects of four rootstocks on fruit quality of sweet orange "Shamouti" under Jordan valley condition. Emirates Journal of Agricultural Sciences, 18(1): 33-39.

19-Nazakato M. Kobayashi C. Yamajima Y. Kawano M. Yasuda K. 2001. Determination of neohesperidin dihydrochalcone in foods. 42(1): 40-44

20-Ortuno A., Reynaldo I., Fuster M.D., Botia J., Puig D.J., Sabater F., Lindon A,Q., Porras I. and Del Rio J.L.1997. Citrus cultivars with high flavonoid contents in the fruits Sci. Hort. 68(1): 231-236.

21-Ramin A.A. and Alirezanezhad A. 2005. Effects of citrus rootstocks on fruit yield and quality of Ruby Red and Marsh grapefruit. Fruits. 60(5): 311-317.

22-Renaldo I., Botia J., Lindon A.,Q. and Del Rio J.L.1999. Flavonoids found in several citrus species cultivated in Cuba and Spain for the industrial application. Cultivos Tropicales. 20(3): 73-75.

23-Tavarini S., Gil M. I., Tomas‐Barberan F. A., Buendia B., Remorini D., Massai R., and Guidi L. 2011. Effects of water stress and rootstocks on fruit phenolic composition and physical/chemical quality in Suncrest peach. Annals of Applied Biology, 158(2), 226-233.

24- Toor R.K. and Savage G. P. 2005. Antioxidant activity in different fractions of tomatoes. Food Research International, 38(5): 487-494.

25-Wang Y. C.,Chuang Y.C. and Ku Y.H. 2007.Quantitiation of bioactive compounds in citrus fruits cultivated in Taiwan. Food chemistry, 102(4): 1163-1171.