تاثیر تاریخ کاشت بر عملکرد و تجمع نیترات اسفناج (.Spinacia oleracea L) در شرایط آب و هوایی اصفهان

علوم باغبانی

مقاله 1، دوره 31، شماره 3، آذر 1396، صفحه 533-542   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v31i3.55510

نویسندگان

پیمان جعفری^{* 1}؛ امیرهوشنگ جلالی²

¹مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات

²مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

چکیده

به منظور بررسی تاریخ کاشت‌های مختلف بر عملکرد، اجزای عملکرد و تجمع نیترات در اسفناج، پژوهشی دو ساله (1394-1393) در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان انجام شد. بر اساس نتایج تجزیه مرکب داده‌ها تاثیر سال بر صفات آزمایشی معنی‌دار نبود و تاریخ کاشت 15 شهریور (571GDD=) با عملکرد 43 تن در هکتار بهترین تاریخ کاشت اسفناج تشخیص داده شد. با تاخیر تاریخ کاشت از 15 شهریور تا اول آبان علاوه بر کاهش معنی‌دار عملکرد، مقدار تجمع نیترات در گیاه به طور خطی افزایش یافت. مقادیر تجمع نیترات در تاریخ کاشت‌های 15 شهریور (571GDD=)، اول مهر (354GDD=)، 15 مهر (193GDD=) و اول آبان (84GDD=) به ترتیب برابر بود با 2675، 2898، 3189 و 3571 قسمت در میلیون وزن تر. در تاریخ کاشت‌های مختلف، تجمع نیترات در دمبرگ دامنه‌ای از 3513 تا 4680 قسمت در میلیون وزن تر و در پهنک برگ دامنه‌ای از 2135 تا 3125 قسمت در میلیون وزن تر داشت. با توجه به نتایج این پژوهش رعایت نکردن تاریخ کاشت مناسب نه تنها عملکرد اسفناج را کاهش خواهد داد بلکه با افزایش تجمع نیترات (بیش از 2500 قسمت در میلیون وزن تر) باعث مخاطرا تی برای مصرف کنندگان خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

ارتفاع بوته؛ تعداد برگ؛ درجه-روز- رشد (Growth Degree Day=GDD)؛ دمبرگ

مراجع

1. Alamian M., Eftekhari S. A., Heidari M., Alamzadeh Ansari N. 2014. Evaluation of nitrate accumulation and nitrate reductase activity in different vegetative growth of selected Iranian land races of Spinach (Spinacia oleracea L.). Journal of Crop Production and Processing, 3:25-36 (in Persian).

2. Anjana S.U., and Iqbal M. 2007. Nitrate accumulation in plants factors affecting the process, and human health implications. Agronomy for Sustainable Development, 27: 45–57.

3. Asadi H., and Hasandokht M.2007. Study of genetic diversity on Iranian spinach genotypes. Journal of Agricultural Sciences, 38:257-265 (in Persian).

4. Bian Z.H., Chang Yang Q., and Liu W.K. 2015. Effects of light quality on the accumulation of phytochemicals in vegetables produced in controlled environments: a review. Journal of the Science of Food and Agriculture, 95:869-877.

5. Boese S.R. and Huner P.A. 1990. Effect of growth temperature and temperature shifts on spinach leaf morphology and photosynthesis. Plant Physiology, 94: 1830-1836.

6. Breimer T. 1982. Environmental factors and cultural measures affecting the nitrate content in spinach. Wageningen. Uni. 102pp.

7. Chiu C., Lin C., Hsia A.P., Ching Su, R., Lin H.L., and Tsay Y.F. 2004. Mutation of a nitrate transporter, AtNRT1:4, results in a reduced petiole nitrate content and altered leaf development. Plant and Cell Physiology, 45:1139-1148.

8. Citak S., and Sonmez S. 2010. Effects of conventional and organic fertilization on spinach (Spinacia oleracea L.) growth, yield, vitamin C and nitrate concentration during two successive seasons. Scientia Horticulturae, 126: 415-420.

9. Eftekhari, A., and Hasandokht M.R., Fatahimoghadam M.R., and Kashi A. 2010. Iran spinach genetic diversity using morphological characteristics. Iranian Journal of Horticultural Science, 41:83-93 (in Persian).

10. Elia A., Santamaria P., and Serio F. 1998. Nitrogen nutrition, yield and quality of spinach. Journal of the Science of Food and Agriculture, 76:341-346.

11. FAOSTAT .2012. Food and Agriculture Organization of the United Nations (2011) FAO, faostat.fao.org/.

12. Hord N.G., Tang Y., and Bryan N.S. 2009. Food sources of nitrates and nitrites: the physiologic context for potential health benefits. The American Journal of Clinical Nutrition, 90:1–10.

13. Imai S., and Higa T. 1994. Effect of EM on the Growth and Yield of Spinach. Second International Conference on Kyusei Nature Farming, October 7-11. Brasil, pp. 92-96.

14. Jafari P., and Jalali A.H.2014. Yield and nitrate accumulation comparison in five Iranian spinach landraces in Isfahan province. Journal of Crop Production and Processing, 13:217-225 (in Persian).

15. Kaminishi A. and Nobuhiro K. 2006. Seasonal change of nitrate and oxalate concentration in relation to the growth rate of spinach cultivars. HortScience, 41: 1589-1595.

16. Kunicki E., Grabowska A., Sekara A. and Wojciechowska R. 2010. The effect of cultivar type, time of cultivation, and bio stimulant treatment on the yield of spinach. Folia Horticulturae, 22:9-13.

17. Maroufi K., Farahani H.A. and Moaveni P. 2011. Effects of hydro priming on seedling vigor in spinach. Advances in Environmental Biology, 5:2224-2227.

18. Peyvast G.H. 2006. Olericulture. Daneshpazir Press, 487p (in Persian).

19. Ramadan A.Y. 2004. Effect of planting date and slow release nitrogen fertilizer on yield and quality of spinach. Ph.D. Thesis, Fac. Agric., Mansoura Univ., Egypt. 267pp.

20. Russel M.P., Wallace W., Olson R.A., and James P. 1984. Growth analysis based on degree days. Crop Science, 24:28-32.

21. Salk A., Arın L., Deveci M., and Polat S. 2008. Special Vegetable Production. Onur Press, Tekirdag, 488 p.

22. Shahid Umar A., Iqbal M., and Abrol Y.P. 2007. Are nitrate concentrations in leafy vegetables within safe limits? Current Science, 92:355-360.

23. Shahlaei A., Alamzadeh Ansari N., and Sedighie F. 2007. Evaluation of nitrate and nitrite content of Iran southern (Ahwaz) vegetables during winter and spring of 2006. Asian Journal of Plant Sciences, 6:1197-1203.

24. Wen J., Bao S., Yang Q.C., and Cui H.X. 2009. Influence of R/B ratio LED lighting on physiology and quality of lettuce. Chinese Journal of Agrometeorology, 3:413-416.