مطالعه تأثیر کارواکرول، تیمول، بنزیل آدنین و نفتالین استیک اسید بر ریزازدیایی گل لاله واژگون

علوم باغبانی

مقاله 1، دوره 32، شماره 2، شهریور 1397، صفحه 185-197   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v32i2.31740

نویسندگان

اسماعیل چمنی^{* 1}؛ زهرا افتخاری¹؛ علیرضا قنبری¹؛ حمیدرضا حیدری¹؛ موسی ارشد²

¹دانشگاه محقق اردبیلی

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد

چکیده

تکثیر لاله واژگون از طریق کشت بافت یکی از روش‌های مناسب و سریع جهت جلوگیری از انقراض این گل به دلیل محدودیت در روش‌های مرسوم تکثیر محسوب می‌شود. این پژوهش به منظور مطالعه تأثیر غلظت‌های مختلف اسانس های گیاهی و تنظیم کننده‌های رشد بر باززایی و رشد گل لاله واژگون در قالب دو آزمایش جدا گانه در قالب طرح کاملأ تصادفی در 5 تکرار انجام شد. در آزمایش اول، تیمارهای آزمایشی شامل غلظت‌های مختلف تیمول (50، 100، 150 و 300 پی پی ام)، کارواکرول (10، 100، 500 و 1000 پی پی ام) و در آزمایش دوم تیمار های آزمایشی شامل غلظت‌های مختلف بنزیل آدنین (1، 2، 4 میلی‌گرم در لیتر) و نفتالین استیک اسید (1، 2، 4 میلی‌گرم در لیتر) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که تأثیر تیمول و کارواکرول بر قطر پیازچه، تعداد و طول ریشه، تعداد و طول برگ و تعداد و قطر کالوس در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار بود. مقایسه میانگین داده‌ها نیز نشان داد که غلظت 50 پی پی ام تیمول سبب افزایش تعداد پیازچه، ریشه و برگ شد. غلظت‌های 10 و 100 پی پی ام کارواکرول نیز بیشترین تأثیر را روی شاخص‌های اندازه‌گیری شده داشت. غلظت 2 میلی‌گرم در لیتر NAA بیشترین تعداد و بالاترین قطر پیازچه را به خود اختصاص داد. همچنین بیشترین تعداد و طول ریشه از غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر NAA و بیشترین تعداد و طول برگ نیز مربوط به تیمار 2 میلی‌گرم در لیتر بنزیل آدنین بود. این نتایج گویای تأثیر مثبت اسانس های گیاهی و تنظیم کننده‌های رشد بر باززایی و رشد گل لاله واژگون می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

اسانس؛ پیازچه؛ تنظیم کننده رشد گیاهی؛ کالوس؛ کشت درون شیشه‌ای

مراجع

1. Alizadeh Ajirlo S., and Kargar M. 2016. Effect of Clone and Growth Regulators on Callus and Bulblet Formation Using Daughter Bulb Explants of Fritillary (Fritillaria imperialis L.). Plant Production, 39(2): 81-94.

2. Arora R., and Bhojwani S. 1986. In vitro propagation and low temperature storage of Saussurea lappa C.B. Clarke-anxiety endangered medicinal plant. Plant Cell Reports. 8: 44- 47.

3. Bryan J. 1989. Bulbs. Portlands: Timber press. Oregon, 451pp.

4. Buchanan R.L., and Shepherd A.J. 1981. Inhibition of Aspergillus parasiticus by thymol. Journal of Food Science. 46: 976- 977.

5. Deen W., Thepsithar C., and Thongpukdee A. 2013. In vitro culture medium sterilization by chemicals and essential oils without autoclaving and growth of chrysanthemum nodes. World academy of Science, Engineering and Technology, 7: 6-24.

6. De Hertogh A., Lenard M. 1993. The physiology of flower bulbs. Elsevier. P. 718- 739.

7. Ebrahimie E., Mohammadie-Dehcheshmeh M., Habashi A.A. Ghannadha, M.R., Ghareyazie B., Yazdi-samadi B. 2006. “Direct shoot regeneration from cumin, Cuminum cyminum L”. Embryo, 54-58.

8. Gouran, A., Mozafari A., and Ghaderi N. 2012. The effect of antimicrobial agents on the surface sterilized grape explants in in vitro culture. 6th congress of the Agricultural Research findings. Kordestan University.

9. Kharrazi M., Nemati H., Tehranifar A., Bagheri A., Sharifi A. 2011. In vitro culture of carnation (Dianthus caryophyllus L.) focusing on the problem of Vitrification. Journal of Environmental Biology Sciences. 5 (13): 1-6.

10. Metzger J. 1986. “Hormones and reproductive development”. In: Plant growth and development, ed. Davis, P. J. Martinus Nigh off, Boston.

11. Mohammadi Dehcheshmeh M. 2005. The use of tissue culture technique in Fritillaria endangering species reproduction of native of Iran. MSc Thesis, Tehran University.

12. Nhut D. T. 1998. Micropropagation of lily (Lilium longiflorum) via in vitro stem node and pseudo-bulblet culture. Plant Cell Reports. 17: 913-916.

13. Ohkawa M., Kitajima J., Nishino K., and Ohkawa N. 1999. Studies on the Propagation of Fritillaria camtschatcensis Ker-Gawl. by In Vitro Culture II: Effect of Plant Hormones on the Growth, Leaf Emergence, and Rooting of Bulblets. Journal of the Japanese Society for Horticultural Science, 68: 184-188.

14. Paek K.Y., Murthy, H.N. 2002. High frequency of Bulblet regeneration from bulb scale section of Fritillaria thunbergii. Plant Cell, Tissue and Organ Culture, 68: 247-252.

15. Pierik R. L. M. 1998. In vitro culture of higher plants. Ferdowsi university press. 406p.

16. Pierik R. L. M. and Steegmans, H. H. M. 1975. Effect of auxins, cytokinins, gibberellins, abscisic acid and etephon on regeneration and growth of bulblets on excised bulb scale segments of hyacinth. Journal of Plant Physiology. 34: 14-17.

17. Podwyszynska M. 2006. Improvement of bulb formation in micropropagted tulips by treatment with NAA and Paclobutrazol or accymidol. Acta Horticulturae. 725: 679-684.

18. Rix E.M. 1977. Fritillaria L. (Liliaceae) in Iran. Journal of Botany. 1, pp. 75–95.

19. Stimart D. J. and Ascher D. D. 1978. Tissue culture of bulb scale sections for asexual propagation of Lilium longiflorum. Journal of the American Society for Horticultural Science. 103: 182-184.

20. Solg M. 2014. Evaluation of plant-mediated Silver nanoparticles synthesis and its application in postharvest Physiology of cut Flowers. Physiology and Molecular Biology of Plants, 20(3): 279–285.

21. Solgi M., and Taghizadeh M. 2014. The Application of Essential Oils and Silver Nanoparticles for Sterilization of Bermuda grass Explants in in vitro Culture. International Journal of Horticultural Science and Technology, 1(2): 131-140.

22. Takayama S., and Misawa M. 1979. Differentiation in Lilium, bulb scales grown in vitro. Effectof various cultural conditions. Physiologia Plantarum, 46(2): 184-190.

23. Takayama, S. and Misaula, M. 1982. Regulation of organ formation by cytokinin and auxin in Lilium bulbscales growth in vitro. Plant and cell physiol. 23(1): 67-74.

24. Tatari M., Fotouhi Ghazvini R., Hamidoghli Y. 2004. Influence of growth regulators and explants of Chandelie lily scales in vitro culture (Lilium ledebourii). Journal of Agricultural Sciences, 1(2): 19-28.

25. Tefera W., Wannakrairoj S. 2006. Synergistic effects of some plant growth regulators on in vitro shoot proliferation of korarima (Aframomum corrorima). African Journal of Biotechnology, 5: 1894-1901.