اثرات کشندگی امواج مایکروویو روی حشرات کامل سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات .Callosobruchus maculatus Fabricius (Coleoptera: Bruchidae)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 2، دوره 31، شماره 1 - شماره پیاپی 35، فروردین 1396، صفحه 20-28   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v31i1.38646

نویسندگان

شهربانو صبوری؛ غلامحسین مروج^* ؛ حسین صادقی نامقی؛ محبت محبی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات، Callosobruchus maculatus Fabricius، یکی از آفات مهم انباری در سراسر جهان است که از دانه‌های حبوبات مختلف مانند عدس، ماش، لوبیا، باقلا و خصوصاً لوبیا چشم بلبلی تغذیه می‌کند و خسارت زیادی را به بار می‌آورد. در مطالعه‌ی حاضر، حساسیت حشرات کامل نر و ماده سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات در برابر پرتودهی با امواج مایکروویو با فرکانس 2450 مگاهرتز در توان‌های بین 90 تا 900 وات در زمان‌های مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش‌ها در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد که برای هر دو جنس نر و ماده و در همه‌ی توان‌های مورد مطالعه، با افزایش طول مدت پرتودهی، میزان مرگ و میر حشرات کامل افزایش می‌یابد. حساسیت افراد نر بیشتر از افراد ماده بود ولی بر اساس مقایسه‌ی شاخص متوسط زمان پرتودهی کشنده‌ی 50 درصد (LT50)، این تفاوت حساسیت معنی‌دار نبود. مقادیر LT50 در اثر توان‌های بین 90 تا 900 وات برای افراد نر به ترتیب بین 8/674 تا 4/41 ثانیه و برای افراد ماده به ترتیب بین 5/741 تا 2/47 ثانیه متغیر بود. بر اساس نتایج این بررسی، استفاده از امواج مایکروویو به‌ویژه در توان‌های بالا به عنوان یک جایگزین مناسب و ایمن برای کنترل سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات در انبارهای مواد غذایی توصیه می گردد.

کلیدواژه‌ها

آفات انباری؛ امواج الکترومغناطیسی؛ پرتودهی، مرگ و میر؛ LT50

مراجع

1- Bagherizenouz E. 2007. Pests of Stored Products and Management to Maintain: Bioecology of Insects, Acari and Microorganism, Tehran. University of Tehran Press. 449 (In Persian).

2- Banaee T., Davoodikia M., Radu H. and Noori P. 1995. Agronomy of Pulse Crops, Tehran. Publications of the Ministry of Agriculture. 256 (In Persian).

3- Bell C. and Wilson S.M. 1995. Phosphine tolerance and resistance in Trogoderma granarium (Everts.) (Coleoptera: Dermestidae). Journal of Stored Products Research, 31:199-205.

4- Boateng B.A. and Kusi F. 2008. Toxicity of jatropha seed oil to Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Bruchidae) and its parasitoid, Dinarmus basalis (Hymenoptera: Pteromalidae). Journal of Applied Sciences Research, 4(8):945-951.

5- Chauhan Y.S. and Ghaffar M.A. 2002. Solar heating of seeds: a low cost method to control Bruchid (Callosobruchus spp.) attack during storage of pigeon pea. Journal of Stored Products Research, 38:87-91.

6- Daglish G.J. and Collins P.J. 1999. Improving the relevance of assays for phosphine resistance. p. 584-593. In: 7th International Working Conference on Stored Product Protection. Beijing, China.

7- Das I., Kumar G. and Shah N.G. 2013. Microwave heating as an alternative quarantine method for disinfestation of stored food grains. International Journal of Food Science, 2013:1-13.

8- Finney D.L. 1971. Probit Analysis, Cambridge. Cambridge University Press.

9- Janhang P., Krittigama N., Lücke W. and Vearasilp S. 2005. Using radio frequency heat treatment to control the insect Rhyzopertha dominica (F.) during storage in rice seed (Oryza sativa L.). p. 11-13. In: Conference on International Agricultural Research for Development. Stuttgart-Hohenheim.

10- Kells S.A., Mason L.J., Maier D.E. and Woloshuk C.P. 2001. Efficacy and fumigation characteristics of ozone in stored maize. Journal of Stored Products Research, 37:371-382.

11- Koocheki A. and Banayan Aval M. 1994. Agronomy of Pulse Crops, Mashhad. Iranian Students Book Agency. 236 (In Persian).

12- Locatelli D.D. and Traversa S. 1989. Microwave in the control of rice infestation. Italian Journal of Food Science, 2:53-62.

13- ModarresNajafabadi S. and Shayesteh N. 2004. Effect of low temperature (zero or below zero degrees Celsius) in Indian mealmoth survival. In: National Conference on the Application of Biological Materials and Efficient Use of Fertilizers and Pesticides in Agriculture. Tehran (in Persian).

14- Mohandass S., Arthur F.H., Zhu K.Y. and Throne J.E. 2007. Biology and management of Plodia interpunctella (Lepidoptera: Pyralidae) in stored products: a review. Journal of Stored Products Research, 43:302-311.

15- Nelson S.O. 1995. Assessment of RF and microwave electric energy for stored-grain insect control. p. 1-16. In: ASAE Annual International Meeting. Chicago, Illinois.

16- Noel M.G. and Rosario R.R.D. 1989. Changes in protein composition during germination of mung bean (Vigna radiata (L.) Wilczek. The Philippine Agriculturist, 72:271-277.

17- Novotny M., Skramlik J., Suhajda K. and Tichomirov V. 2013. Sterilization of biotic pests by microwave radiation. Procedia Engineering, 57:1094-1099.

18- Olsen R.G. 1982. Constant dose microwave irradiation of insect pupae. Radio Science, 17(5):145-148.

19- Ondracek J. and Brunnhofer V. 1984. Dielectric properties of insect tissues. General Physiology and Biophysics, 3:251-257.

20- Ponomaryova I.A., Oyarzabal L.N.R. and Sanchez E.R. 2010. Interaction of radio-frequency, high-strength electric fields with harmful insects. Journal of Microwave Power & Electromagnetic Energy, 43(4):17-27.

21- Rahman A. and Talukder A. 2006. Bioefficacy of some plant derivatives that protect grain against the pluses beetle, Callosobruchus maculatus. Journal of Insect Science, 6:17-24.

22- Raja N., Albert S., Ignacimuthu S. and Dorn S. 2001. Effect of plant volatile oils in protecting stored cowpea Vigna unguiculata (L.) Walpers against Callosobruchus maculatus (F.) (Coleoptera: Bruchidae) infestation. Journal of Stored Products Research, 37:127-132.

23- Rajapakse R. and Emden H.F.V. 1997. Potential of four vegetable oils and ten botanical powders for reducing infestation of cowpeas by Callosobruchus maculatus, C. chinensis and C. rhodesianus. Journal of Stored Products Research, 33(1):59-68.

24- Robertson J.L. and Preisler H.K. 1992. Pesticide Bioassays with Arthropods, Florida. CRC Press. 127.

25- Sadeghi Nasab F., Shayesteh N., Pourmirza A.A. and Ghobadi C. 2004. Effect of microwave with different powers and times on developmental stages of three species of stored product pests. Iranian Journal of Agricultural Sciences, 35(2):493-498 (in Persian).

26- Singh R., Singh K. and Kotwaliwale N. 2012. Study on disinfestation of pulses using microwave technique. Journal of Food Science and Technology, 49(4):505-509.

27- Singh V.N. and Pandey N.D. 2001. Growth and development of Callosobruchus maculatus F. on different gram varieties. Indian Journal of Entomology, 63(2):182-185.

28- Šuhajda K. 2006. Rehabilitation of moist masonry structures - Use of rod antenna during microwave pre-drying of injection holes. PhD thesis. Brno.

29- Tang J., Mitcham E., Wing S. and Lurie S. 2007. Heat Treatment for Postharvest Pest Control: Theory and Practice, Cambridge. CAB International. 349.

30- Tapondjou L.A., Adler C., Bouda H. and Fontem D.A. 2002. Efficacy of powder and essential oil from Chenopodium ambrosioides leaves as post – harvest grain protectants against six stored product beetles. Journal of Stored Products Research, 38:398-402.

31- Vadivambal R., Deji O.F., Jayas D.S. and White N.D.G. 2010. Disinfestation of stored corn using microwave energy. Agriculture and Biology Journal of North America, 1(1):18-26.

32- Wang S., Monzon M., Johnson J.A., Mitcham E.J. and Tang J. 2007. Industrial-scale radio frequency treatments for insect control in walnuts 2: Insect mortality and product quality. Postharvest Biology and Technology, 45:247-253.

33- Wang S. and Tang J. 2001. Radio frequency and microwave alternative treatments for insect control in nuts: a review. Agricultural Engineering Journal, 10(3 & 4):105-120.