تجزیه و تحلیل شاخص‏های رشد دو رقم گیاه عدس با استفاده از مدلسازی رگرسیونی

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 9، دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 35، مهر 1393، صفحه 484-490   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v12i3.23402

نویسندگان

عظیمه باقری¹؛ خسرو عزیزی¹؛ محمد سعید حسنوندی^{* 2}

¹دانشگاه لرستان

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان

چکیده

تجزیه و تحلیل رشد روش با ارزشی در بررسی کمی رشد، نمو و تولید گیاهان زراعی به شمار می‏رود. به منظور مطالعه شاخص‏های رشد فیزیولوژیک گیاه عدس تحت شرایط دیم، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان واقع در شهرستان خرم‏آباد به اجرا درآمد. در این آزمایش از دو رقم گچساران و فیلیپ که دو رقم مناسب و رایج در کشت منطقه هستند استفاده گردید. به منظور بررسی دقیق تر از شاخص درجه روز رشد برای برازش منحنی‏های شاخص رشد استفاده شد و با استفاده از مدل های رگرسیونی غیر خطی برای هر کدام از شاخص‏های رشد مدل مناسب انتخاب شد. نتایج بررسی شاخص‏های رشد نشان داد که رقم گچساران در شاخص سطح برگ نسبت به رقم فیلیپ دارای برتری است اما رقم فیلیپ در سرعت رشد محصول، میزان جذب خالص و تولید ماده خشک دارای برتری بود. سرعت رشد نسبی در هر دو رقم تقریباً یکسان بود. در مجموع اینکه ویژگی‏های رشد رقم گچساران منجر به تولید عملکرد دانه بالاتر و ویژگی های رشد رقم فیلیپ منجر به تولید عملکرد بیولوژیک بیشتر می‏شود.

کلیدواژه‌ها

عدس؛ شاخص رشد فیزیولوژیک؛ دیم؛ رگرسیون غیر خطی

مراجع

1- حجت، س. س. 1384. بررسی تحمل به سرما در ژرم پلاسم عدس جهت کاشت در مناطق کوهستانی ایران. مجموعه مقالات اولین همایش ملی حبوبات. 485-483.

2- صفی‌خانی، م. و ب. واعظی. 1381. گچساران، رقم عدس معرفی‌شده برای مناطق گرمسیری و سردسیری کشور. مجموعه مقالات هفتمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران، کرج.

3- کانونی، ه.، م. ر. شهاب، م. کامل، ح. مصطفایی، ع. ر. طالعی، و م. ر. قنادها. 1384. تجزیة اثرات اصلی جمع‏پذیر و اثرات متقابل ضرب‏پذیر (AMMI) برای عملکرد دانه ژنوتیپ‏های عدس در محیط های دیم. مجموعه مقالات اولین همایش ملی حبوبات.

4- کوچکی، ع. و غ. سرمدنیا. 1384. فیزیولوژی گیاهان زراعی (ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

5- کوچکی، ع. و م. بنایان اول. 1375. زراعت حبوبات. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

6- محمودی، ع. ا. 1384. ارزیابی ژتوتیپ‏های پیشرفته عدس در کشت پاییزه و بهاره در شرایط دیم. چکیده مقالات اولین همایش ملی حبوبات. پژوهشکده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد.

7- Birch, C. P. D. 1999. A new generalized logistic sigmoid growth equation compared with the Richards growth equation. Annals of Botany. 83: 713-723.

8- Blackman, V. H. 1919. The compound interest low and plant growth. Annals of Botany. 33:353-360.

9- Briggs, G. E., F. Kidd, and C. West. 1920. Quantitative analysis of plant growth. Annals of Applied Biology. 7:103-123.

10- Chiariello, N. R., H. A. Mooney, and K. Williams. 1989. Growth; carbon allocation and cost of plant tissues. In R.W. Pearcy et al (ed). Plant Physiological Ecology, Field Methods and Instrumentation, Hall, London.

11- Hunt, R. 1978. Plants growth analysis. E. Arnold, London.

12- Lizarazo, C., and F. Stoddard. 2012. Lentil-a promising new crop for Finland. P. 148. In Agricultural Sciences Meeting, 10-11 Jun. 2012. Finland Agricultural and Food Science. Viikki, Helsinki, Finland

13- Russelle, M. P. 1984. Growth analysis based on degree days. Crop Science. 24:28-32.

14- Wallace, D. M., and H. M. Munger. 1965. Studies of the physiological basis of yield differences. I. Growth analysis of six dry bean varieties. Crop Science. 5: 343-348.

15- Watson, D. J. 1947. Comparative physiological studies in the growth of field crops.Variation in net assimilation rate and leaf area between species and varieties, and within and between years. Annals of Botany, 11: 41-76.

16- Watson, D. J. 1952. The physiological basis of variation in yield. Advances in Agronomy, 4:101-145.

17- Zeide, B. 1993. Analysis of growth equations. Forest Science. 39:594-616.