ارزیابی شیوه‌های تهیه بستر بذر و کاربرد علف‌کش در مدیریت علف‌های هرز لوبیا (Phaselous vulgaris L.)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 8، دوره 34، شماره 2 - شماره پیاپی 48، تیر 1399، صفحه 229-241   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v34i2.75813

نویسندگان

مرید علی فتحی¹؛ الهام الهی فرد^{* 2}؛ عبدالرضا سیاهپوش³

¹علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

²دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

³استادیار گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

چکیده

علف‌های هرز یکی از مهمترین عوامل کاهش دهنده عملکرد لوبیا می‌باشند. به منظور بررسی اثر روش‌های تهیه بستر کاشت و مصرف علف‌کش‌های خاک کاربرد بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار، در سال زراعی 1395-1394 در روستای حاتم آباد، واقع در بخش فیروزآباد شهرستان سلسله، در استان لرستان اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل تهیه بستر کاشت در دو سطح (دائم و غیردائم) و علف‌کش‌های خاک کاربرد در سه سطح شامل ]لینوران (5/1 لیتر در هکتار)، ای‌پی‌تی‌سی (3 لیتر در هکتار)، تریفلورالین (5/1 لیتر در هکتار)[ بودند. همچنین دو تیمار عدم کنترل علف‌های هرز (به عنوان شاهد آلوده) و وجین دستی به عنوان تیمار مهار علف‌های هرز در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد بیشترین درصد کاهش وزن خشک علف‌های هرز در 30 روز پس از سمپاشی به ترتیب متعلق به بستر بذر دائم به همراه کاربرد علف‌کش‌های ای‌پی‌تی‌سی (09/79 درصد)، و تریفلورالین (57/78 درصد) بود. درصد کاهش وزن خشک علف‌های هرز 60 روز پس از کاربرد علف‌کش در بستر کاشت غیردائم (58/76 درصد) کمتر از بستر کاشت دائم (34/84 درصد) بود. بیشترین درصد افزایش تعداد غلاف در بوته نسبت به شاهد آلوده متعلق به تیمار وجین (01/52 درصد) و پس از آن به لینورون (05/42 درصد)، ای‌پی‌تی‌سی (43/40 درصد) و تریفلورالین (34/34 درصد) بود. بیشترین درصد افزایش تعداد دانه در غلاف متعلق به تیمار وجین (14/36 درصد) و پس از آن ای‌پی‌تی‌سی (54/29 درصد)، لینورون (06/28 درصد) و تریفلورالین (06/28 درصد) بودند. در خصوص عملکرد دانه، بیشترین درصد افزایش به ترتیب متعلق به وجین (92/52 درصد)، ای‌پی‌تی‌سی (11/44 درصد)، لینورون (13/31 درصد) و تریفلورالین (30/30 درصد) بودند. بیشترین درصد افزایش عملکرد بیولوژیک به ترتیب متعلق به به وجین (46/32 درصد)، لینورون (50/25 درصد)، ای‌پی‌تی‌سی (81/20درصد) و تریفلورالین (83/17 درصد) بود. بیشترین درصد افزایش شاخص برداشت متعلق به وجین (33/34 درصد) و پس از آن لینورون (37/21 درصد)، ای‌پی‌تی‌سی (85/19 درصد) و تریفلورالین (23/18 درصد) بودند. به طورکلی، تریفلورالین نسبت به ای‌پی‌تی‌سی و لینوران به میزان بیشتری علف‌های هرز را مهار نمود. همچنین، درصد کاهش وزن خشک علف‌های هرز در بستر بذر دائم نسبت به بستر بذر کاذب بیشتر بود.

کلیدواژه‌ها

بستر بذر دائم و غیر دائم؛ تراکم و وزن خشک علف‌های هرز؛ عملکرد دانه

مراجع

1- Ahmadi A.R., Rashed Mohassel M.H., Baghestani Meibodi M.A., and Rostami M. 2004. The effects of critical period of weed competition on yield, yield components and morphological characteristics of dry bean (Phaseolus vulgaris L.) cultivar Derakhshan (K.R.D-29). Journal of Plant Pests and Diseases 72(1): 31-49. (In Persian with English abstract)

2- Anonymous. 2014. Agricultural Statistical Book. Ministry of Agriculture-Jahad.

3- Bagheri A.R .2006. An analysis to strategy of pulse research in Iran based upon the first national pulse symposium approaches. Iranian Journal of Field Crops Research 4(1): 1-13. (In Persian with English abstract)

4- Bagheri A., Rahimian H., and Oveisi M. 2018. The effect of interaction between imazethapyr herbicide dose and bean cultivar (Phaseolus vulgaris L.) on weed control. Journal of Plant Protection 32(1): 1-9. (In Persian with English abstract)

5- Canevari W.M., Vargas R.N., and Orloff S.B. 2007. Weed Management in Alfalfa. p. 18. In C.G. Summers, and D.H. Putnam (ed.) Irrigated Alfalfa Management for Mediterranean and Desert Zones. Oakland: University of California Agriculture and Natural Resources Publication 8294.

6- Farhangfar M., Saydi H., Entesari M., Rahimian H., and Moghaddam H. 2012. Evaluation of chemical weed management on two varieties of red beans in stale seedbed system. Iranian Journal of Weed Science 8(1): 101-110. (In Persian with English abstract)

7- Gerami A., Siadat S.A. Bakhshandeh A. Fathi G., and Alami Saeid K. 2013. Determination of critical weed of corn (Zea mays L.) in Ahvaz region. The Plant Production (Scientific Journal of Agriculture) 36(1): 39-49. (In Persian with English abstract)

8- Ghatari A.S., and Roozbahani A. 2015. Chemical and mechanical weed control methods and their effects on photosynthetic pigments and grain yield of kidney bean. Journal of Crop Ecophysiology 9(3): 461-476. (In Persian with English abstract)

9- Gholipoor H., Mirshekari B., Hossein Zadeh Moghbeli A.H., and Hanifiyan, S. 2010. Critical period of weed control in sunflower's field. Journal of New Agricultural Science 17(2): 75-82. (In Persian with English abstract)

10- Liebman M., Mouler C.L., and Staver C.P. 2004. Ecological Management of Agricultural Weeds. Cambridge University Press.

11- Mousavi S.K., Nazer Kakhki S.H., Lack M.R., Tabatabaii R., and Behrozi D. 2011. Evaluation of imazethapyr herbicide efficiency for weed control in common bean (Phaseolus vulgaris L.). Iranian Journal of Pulses Research 1(2): 111-122. (In Persian with English abstract)

12- Musavi M.R. 2013. Herbicides, Knowledge and Application. Marz-e Danesh Publishing House. (In Persian)

13- Parsa M., and Bagheri A. 2008. Pulses. Jahad-e Daneshgahi Mashhad Publication. (In Persian)

14- Pourreza J. 2017. Evaluating the wheat (Triticum aestivum) yield loss caused by wild oat (Avena fatua) interference at nitrogen different levels. The Plant Production (Scientific Journal of Agriculture) 40(1): 41-52. (In Persian with English abstract)

15- Sadeghipour O., and Ghaffari Khaligh H. 2002. Effects of weeding and different herbicides on weed control in common bean (Phaseolus vulgaris L.). Iranian Journal of Crop Science 4(4): 277-282. (In Persian with English abstract)

16- Stagnari F., and Pisante M. 2011. The critical period for weed competition in French bean (Phaseolus vulgaris L.) in Mediterranean areas. Crop Protection 30: 179-184.

17- Yousefi A.R., and Peri M.A. 2015. Use of false seedbed and reduced doses of imazethapyr for weed management in common bean (Phaseolus vulgaris L.). Iranian Journal of Pulses Research 6(1): 108-116. (In Persian with English abstract)

18- Zand E., Baghestani M.A., Nezamabadi N., Shimi P., and Mousavi S.K. 2017. A Guide to Chemical Control of Weeds in Iran. Jahad-e Daneshgahi Mashhad Publication. (In Persian)