ارزیابی و تعیین وضعیت تغذیه‌ای باغات پرتقال رقم والنسیا در جنوب استان فارس

آب و خاک

مقاله 6، دوره 32، شماره 1 - شماره پیاپی 57، اردیبهشت 1397، صفحه 143-154   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v32i1.67597

نویسندگان

مجید بصیرت^{* 1}؛ حسن حقیقت نیا²؛ سید مجید موسوی³

¹موسسه تحقیقات خاک و آب

²مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس

³دانشگاه تهران

چکیده

با استفاده از روش‌های تشخیص چندگانه4 و تجزیه آماری چند متغیره5 وضعیت تغذیه‌ای باغات پرتقال رقم والنسیا در جنوب فارس مطالعه شد. برای این منظور تعداد 80 باغ پرتقال رقم والنسیا انتخاب و 30 درخت از هر باغ انتخاب ونشانه‌گذاری شدند. در فصل مناسب با انجام نمونه‌برداری از درخت‌های انتخاب شده، غلظت عناصر در نمونه‌های گیاهی تعیین و در فصل برداشت، میانگین عملکرد هر باغ اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که 11 باغ جزء گروه عملکرد زیاد و 69 باغ دارای عملکرد کم بودند و میانگین عملکرد‌های مطلوب، 113 کیلوگرم بر درخت، به عنوان عملکرد هدف تعیین شد. از میانگین اعداد بدست آمده‌ی عناصر غذایی برای جامعه‌ی با عملکرد بالا، غلظت‌های مطلوب 10 عنصر مورد بررسی به دست آمد که شامل نیتروژن 18/0± 00/3 درصد، فسفر01/0± 17/ 0 درصد، پتاسیم12/0± 37/1 درصد، کلسیم 78/0±32/3 درصد، منیزیم07/0± 36/0 درصد، منگنز 35/3 ± 0/23 میلی‌گرم در کیلوگرم، روی3/2 ± 3/17 میلی‌گرم در کیلوگرم، آهن 3/7± 75 میلی‌گرم در کیلوگرم، مس 44/1± 81/7 میلی‌گرم در کیلوگرم و بور 4/19±76 میلی‌گرم در کیلوگرم بود. با مقایسه با اعداد مرجع به دست‌آمده برای باغات با عملکرد مطلوب، بیش از 50 درصد باغات مورد ارزیابی مقادیر نیتروژن، کلسیم و منگنز آنها کمتر از عدد مرجع به‌دست‌آمده بود و غلظت بور در گروه باغات با عملکرد بالا بیش از 50 درصد کمتر از باغات با عملکرد پایین بود که نشان‌دهنده محدودیت این عنصر در گیاه برای عملکرد است. همچنین، نتایج تجزیه آماری چندمتغیره و تجزیه به مولفه-های اصلی6 نشان داد که عناصر نیتروژن، کلسیم، آهن و روی به ترتیب بیشترین اثر را بر تغییرات عملکرد داشتند.

کلیدواژه‌ها

اعداد مرجع؛ پرتقال؛ تشخیص چندگانه؛ عناصر غذایی

مراجع

ciation of official analytical chemists (AOAC). 1990. In: K. Helrich. (eds.), Official Methods of Analysis. 15th Edition. Published by the Association of Official Analytical Chemists, INC.

2- Aitchison J. 1988. Statistical analysis of compositional data. Chapman and Hall, New York.

3- Ross S.M. 1987. Introduction to probability and statistics for engineers and scientists. John Wiley & Sons, New York.

4- Basirat M. 2014. Introducing the compositional nutrient diagnosis method to determinate the nutritional status of pistachio orchards. In: Proceedings of the national congress of scientific approaches in the green gold industry, pistachio, 17-18 Dec., Islamic Azad University, Damghan Branch, NCSAPI01_107: (COI). (in Persian)

5- Basirat M., Daryashenas A., and Akhyani A. 2015. Reference norms determination for nutrients in the grape leaf (Shahroudi cultivar). Iranian journal of soil researches, 1 (1). (in Persian with English abstract)

6- Chakerolhosseini M.R., Khorasani R., Fatovat A., and Basirat M. 2015. Determining the reference norms and limitations of nutrient elements on orange by using the Compositional Nutrient Diagnosis method. Journal of soil management and sustainable production, 6(3): 161-172. (in Persian with English abstract)

7- Daryashenas A., and Pak Nejad A. 2005. Determining the DRIS standard norms for the autumn sown sugar beet in Khuzestan province. In: Proceedings of the 9th Iranian soil science congress, 28-31 Aug., University of Tehran, Karaj. (in Persian)

8- Daryashenas A., and Saghafi K. 2011. Compositional Nutrient Diagnosis (CND) for sugar beet. Iranian Journal of Soil Researches, 25(1). (in Persian with English abstract)

9- Emami A. 1996. Methods of Plant Analysis. Publications of the Soil & Water Research Institute, Karaj, Iran (in Persian).

10- Helmke P.H., and Spark D.L. 1996. Potassium, P 551-574. In: Sparks, D.L., Page, A.L., Helmke, P.A., Loppert, R.H., Soltanpour, P.N., M.A. Tabataai, C.T. Johston, and M.E. Summer. (eds.), Methods of soil analysis. SSSA, Inc. ASA, Inc. Madison, WI.

11- Kenworthy A.L. 1983. Leaf analysis as an aid in fertilizing orchards. p. 381-392 in L.M. Walsh and J.D. Beaton (eds.) Soil testing and plant analysis. Revised edition, 5th Printing, Soil Soil Science Society of America, Madison, WI.

12- Khiari L., Parent L.E., and Tremblay N. 2001a. Critical compositional nutrient indexes for sweet corn at early growth stage. Agronomy Journal, 93:809–814.

13- Khiari L., Parent L.E., and Tremblay N. 2001b. The phosphorus compositional nutrient diagnosis range for potato. Agronomy Journal, 93:815–819.

14- Khiari L., Parent L.E., and Tremblay N. 2001c. Selecting the high-yield subpopulation for diagnosing nutrient imbalance in crops. Agronomy Journal, 93:802–808.

15- Kjeldahl J. 1883. A New Method for the Determination of Nitrogen in Organic Matter. Zeitschrift für Analytische Chemie, 22, 366-382. http://dx.doi.org/10.1007/BF01338151.

16- Malakouti M.J. 2008. The comprehensive method of diagnostic and urgency of optimum fertilizers application for the sustainable agriculture. Publications of Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. (in Persian)

17- Nelson L.A., and Anderson R.L. 1977. Partitioning of soil test-crop response probability. p. 19–38. In M. Stelly (ed.) Soil testing: Correlating and interpreting the analytical results. ASA Spec. Publ. 29. ASA, Madison.

18- Olsen S.R., Cole C.V., Watanabe F.S., and Dean L.A. 1954. Estimation of available phosphorous in soil by extraction with sodium bicarbonate. United States Department of Agriculture. United States Goverment. Print Office, Washington, D. C.

19- Parent L.E., and Dafir M. 1992. A theoretical concept of compositional nutrient diagnosis. Journal of the American Society for Horticultural Science, 117:239–242

20- Parent L.E., Cambouris A.N., and Muhawenimana A. 1994. Multivariate diagnosis of nutrient imbalance in potato crops. Soil Science Society of American Journal, 58:1432–1438.

21- Parent L.E., and Khiari L. 2003. The compositional nutrient diagnosis of onions .xxxvi international horticultural congress : Toward ecologically sound fertilization strategies for field vegetable production. http://www.actahort.org.

22- Ross S.M. 1987. Introduction to probability and statistics for engineers and scientists. John Wiley & Sons. New York.

23- Rozane D., Junior D.M., Parent S., Natalei W., and Parent L.E. 2011. Compositional meta-analysis of Citrus varieties in the state of São Paulo Brazil.The 4th International workshop on compositional data analysis.

24- Samadi A., and Majidi A. 2010. Norms establishment of the diagnosis and recommendation integrated system and its comparison with the deviation from optimum percentage method in a white grape. Iranian Journal of Soil Researches, 24(2). (in Persian with English abstract)

25- Smith G.S., Asher G.J., and Clark C.J. 1997. Kiwifruit Nutrition diagnosis of nutritional disorders. Originally published 1985 ISBN 0-9597693-0-7, revised 1987, republished for HortNET 1997.

26- Soltanpour P.N., Malakouti M.J., and Ronaghi A. 1995. Comparison of diagnosis and recommendation in integrated system and nutrient sufficiency range for corn. Soil Science Society of American Journal, 59:10. 133-139.

27- Tisdale S.L, Nelson W.L., and Beaton J.D. 1993. Soil fertility and fertilizer. Macmillan USA. 648 page.

28- Turan M.A., Taban N., and Taban S. 2009. Effect of calcium on the alleviation of boron toxicity and localization of Boron and Calcium in cell wall of wheat. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca, 37 (2), 99-103.

29- Walworth J.L., and Sumner M.E. 1987. The Diagnosis and Recommendation Integrated System (DRIS). Advances in Soil Science, 6:149–188.