اعتبارسنجی مدل آکواکراپ در شبیه‌سازی عملکرد گندم متأثر از تعداد نوبت‌های آبیاری

آب و خاک

مقاله 2، دوره 32، شماره 3 - شماره پیاپی 59، مرداد 1397، صفحه 463-473   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v32i3.70189

نویسندگان

محمدرضا امداد^{* 1}؛ آرش تافته²؛ سعید غالبی²

¹موسسه تحقیقات خاک و اب

²مؤسسه تحقیقات خاک و آب

چکیده

مدل آکواکراپ در شبیه‌سازی عملکرد گیاهان در مدیریت‌های مختلف آب و خاک از دقت بالایی برخوردار بوده و استفاده از آن نیازمند واسنجی و اعتبارسنجی می‌باشد. این تحقیق در راستای واسنجی و اعتبارسنجی مدل در شبیه‌سازی عملکرد دانه گندم در سه پایلوت منتخب در منطقه حمیدیه استان خوزستان و در دو سال زراعی اجرا شد. مدل آکواکراپ برای شرایط سال اول واسنجی و سپس سناریوهای مختلف نوبت‌های آبیاری (3 تا6 نوبت آبیاری) با هم مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج مدل نشان داد که در شرایط معمول منطقه، 4 نوبت آبیاری مناسب‌ترین سناریوی آبیاری می‌باشد. با استفاده از نتایج حاصله از مدل و در نظر گرفتن 4 نوبت آبیاری، گندم در سال زراعی دوم به‌منظور اعتبارسنجی مدل کاشته شد. متوسط عملکرد دانه گندم اندازه‌گیری شده و شبیه‌سازی شده پایلوت‌ها در سال دوم به‌ترتیب 8/3 و 4/4 تن در هکتارحاصل گردید (با خطای 14 درصد). مقایسه شاخص‌های آماری بین مقادیر اندازه‌گیری و شبیه‌سازی عملکرد دانه در هر دو سال نشان داد که ضریب تبیین، ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده و شاخص توافق به‌ترتیب برابر با 9/0، 14/0 و 89/0 می‌باشند که بیانگر کارایی مناسب مدل در شبیه‌سازی عملکرد گندم در دو سال متوالی می‌باشد. با در نظر گرفتن تعداد 4 نوبت آبیاری، کارایی مصرف آب دانه گندم به مقدار 7/0 کیلوگرم بر متر مکعب افزایش یافته که مؤید کارایی مدل آکواکراپ در شبیه‌سازی عملکرد دانه گندم و در راستای ارتقای کارایی مصرف آب می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

آبیاری سطحی؛ دور آبیاری؛ کارایی مصرف آب؛ گندم

مراجع

1- Abedinpour M., Sarangib Rajputb A., Man Singhb T.B.S., Pathakc H., and Ahmadd T. 2012. Performance evaluation of AquaCrop model for maize crop in a semi-arid environment. Agricultural Water Management. 110, Pages 55–66.

2- Afshar A., and Neshat A. 2013. Evaluation of Aqua Crop computer model in the potato under irrigation management of continuity plan of Jiroft region, Kerman, Iran. International Journal of Advanced Biological and Biomedical Research, 1(12): 1669-1678.

3- Babazadeh H., and Sarai Tabrizi M. 2011. Assessment of AquaCrop Model under Soybean Deficit Irrigation Management Conditions. Journal of Water and Soil, 26(2):329-339. (In Persian with English abstract)

4- Geerts S., Raes D., Garcia M., Miranda R., Cusicanqui J.A., Taboada C., Mendoza J., Huanca R., Mamani A., Condori O., Mamani J., Morales B., Osco V., and Steduto P. 2009. Simulating Yield Response of Quinoa to Water Availability with AquaCrop. Agronomy Journal, 101: 499–508.

5- Guendouz A., Hafsi M., Khebbat Z., and Achiri A. 2014. Performance evaluation of aquacrop model for durum wheat (Triticum durum Desf.) crop in semi-arid conditions in Eastern Algeria. International Journal of Microbiology and Applied Sciences, 3. 2. 168-176.

6- Iqbal M., Shen Y., Stricevic R., Pei H., Sun H., Amiri E., Penas A., and Del Rio S. 2014. Evaluation of the FAO AquaCrop model for winter wheat on the North China Plain under deficit irrigation from field experiment to regional yield simulation. Agricultural Water Management, 135:61-72.

7- Khalili N., Davari K., Alizadeh A., Najafi M., and Ansari H. 2014. Simulation of rainfed wheat yield using AquaCrop model, Case study: Sisab rainfed researches station, Northen Khorasan. Journal of Water and Soil, 28 (5), 930-939. (In Persian with English abstract).

8- Kumar P., Sarangi A., Singh D.K., and Parihar S.S. 2014. Evaluation of aquacrop model in predicting wheat yield and water productivity under irrigated saline regimes, irrigation anddrainage. 63, pages 474–487.

9- Montoya F., Camargo D., Ortega J.F., Corcoles J.I., and Dominguez A. 2016. Evaluation of Aquacrop model for a potato crop under different irrigation conditions. Agricultural Water Management. 164, Part 2, Pages 267–280.

10- Raes D., Steduto P., Hsiao TC., and Fereres E. 2012. Reference manual AquaCrop, FAO, Land and Water Division, Rome, Italy.

11- Steduto P., Hsiao T. C., Raes D., and Fereres E. 2009. “AquaCrop-The FAO crop model to simulate yield response to water: I. Concepts and underlying principles.” Journal of Agronomy, 101:426–437.

12- Todorvic M., Albrizio R., Zivotic L., Abi Saab M., Stocle C., and Steduto P. 2009. AssesmentofAquacrop, Cropsyst, and Wofost models in the simulation of sunflower Growth under different water regimes. Agronomy Journal, 101: 509-521.

13- Toumia J., Er-Rakib S., Ezzaharc J., Khabbaa S., Jarland L., and Chehbounid A. 2016. Performance assessment of AquaCrop model for estimating evapotranspiration, soil water content and grain yield of winter wheat in Tensift Al Haouz (Morocco): Application to irrigation management. Agricultural Water Management. 163, Pages 219–235.

14- Zhang W1., Liu W., Xue Q., Chen J., and Han X. 2013. Evaluation of the AquaCrop model for simulating yield response of winter wheat to water on the southern Loess Plateau of China. Water Science Technology, 68(4):821-8.

15- Ziaii G., Babazadeh H., Abbasi F., and Kaveh F. 2014. Evaluation of the Aquacrop and CERES-Maize Models in Assessment of Soil Water Balance and Maize Yield. Iranian Journal of Soil and Water Research, 45(4):435-445. (In Persian with English abstract).