بررسی کارایی مدل سالت‌مد در شبیه‌سازی عملکرد گندم و شوری در شرایط خاک‌شور و غیر‌شور

آب و خاک

مقاله 12، دوره 34، شماره 4 - شماره پیاپی 72، آبان 1399، صفحه 933-946  

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v34i4.84734

نویسندگان

محمدرضا امداد ؛ آرش تافته

بخش تحقیقات آبیاری و فیزیک خاک مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

مدل سالت­مد یکی از مدل‌های کاربردی بوده که به منظور شبیه‌سازی تغییرات عملکرد و شوری خاک در شرایط مختلف بکار می‌رود. این پژوهش در سال زراعی 94-93 و 95-94 در اراضی گندمکاری دشت آزادگان استان خوزستان و در سه منطقه رامسه (خاک شور)، عتابیه (خاک خیلی شور) و حمیدیه (خاک غیر شور) با هدف ارزیابی این مدل در شرایط شور اجرا شد. در این راستا سه قطعه 10 هکتاری در هر منطقه انتخاب و در هر یک از این قطعات یک پایلوت به مساحت 2000 متر مربع در نظر گرفته شد. در سال اول این مدل مورد واسنجی و در سال دوم برای سه شرایط خاک از نظر شوری در سه منطقه گندم‌کاری عتابیه، حمیدیه و رامسه (استان خوزستان) بمنظور بررسی تغییرات عملکرد دانه و کل و نیز تغییرات شوری خاک مورد استفاده واقع گردید. نتایج نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین عملکرد دانه و بیوماس گندم اندازه‌گیری و شبیه‌سازی شده با مدل سالت­مد در مناطق مورد نظر (با شوری‌های کم، متوسط و زیاد) وجود ندارد. خطای استاندارد عملکرد دانه و بیوماس گندم به ترتیب 16/0 و 63/0 تن در هکتار و ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده برای عملکرد دانه و بیوماس گندم 08/0 تعیین گردید. از طرف دیگر مقادیر شوری خاک اندازه‌گیری شده در سه لایه (30-0، 60-30 و 90-60 سانتی‌متر) با مقادیر شبیه‌سازی شده توسط مدل سالت­مد تفاوت معنی‌داری نداشته و محدوده تغییرات خطای استاندارد شوری خاک بین 81/0 تا 1/1، ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده 18/0 و میانگین انحراف خطای شوری خاک 13/0- بدست آمد. بنابراین این مدل از قابلیت، کارایی و دقت بالایی در شبیه‌سازی عملکرد و شوری خاک برخوردار است.
 

کلیدواژه‌ها

آبیاری؛ بیوماس؛ خوزستان؛ عملکرد دانه؛ اعتبار سنجی

مراجع

1- Allen R.G., Pereira L.S., Raes D., and Smith M. 1998. Crop Evapotranspiration, FAO Irrigation and Drainage Paper No 56. Rome, Italy. 300: 6541

2- Aly A.A., Al-Omran A.M., and Khasha A.A. 2015. Water management for cucumber: Greenhouse experiment in Saudi Arabia and modeling study using Saltmed model. Soil and Water Conservation 70(1): 1-11.

3- Cardon E.G., and Letey J. 1992. Plant water uptake terms evaluated for soil water and solute movement models. Soil Science Society American Journal 56: 1876-1880.

4- Dastranj M., Noshadi M., Sepaskhah A.R., Razzaghi F., and Ragab R. 2018. Soil salinity and tomato yield simulation using Saltmed Model in drip Irrigation. Irrigation and Drainage Engineering 144(2): 7001-7022.

5- Geerts S., Raes D., Garcia M., Miranda R., Cusicanqui J.A., Taboada C., Mendoza J., Huanca R., Mamani A., Condori O., Mamani J., Morales B., Osco V., and Steduto P. 2009. Simulating yield response of Quinoa to water availability with AquaCrop. Agronomy Journal 101: 499–508.

6- Golabi M., Naseri A.A., and Kashkuli H.A. 2009. Evaluation of Saltmed model performance in irrigation and drainage of sugarcane farms in Khuzestan province of Iran. Food. Agriculture and Environment 7(2): 874-880.

7- Hassanli M., Ebrahimian H., Mohammadi E., Rahimi A., and Shokouhi A. 2016.Simulating maize yields when irrigating with saline water, using the Aquacrop, SALTMED, and SWAP models. Agricultural Water Management 176: 91-99.

8- Hassanli M., Afrasiab P., and Ebrahimian H. 2015. Evaluation of AquaCrop vs SALTMED model to estimate crop yield and soil salinity. Iranian. Journal Soil and Water Research 46(3): 487-498. (In Persian with English abstract)

9- Heidarinia M., Boroomand Nasab S., Naseri A., and Albaji M. 2017.AquaCrop model evaluation to estimate of Maize yield and soil salinity under different agriculture managements and irrigation with saline water. Iranian. Journal Soil and Water Research 48(1): 49-61. (In Persian with English abstract)

10- Hirich A., Choukr-Allah R., Ragab R., Jacobsen S.E., El Youssfi L., and El Omari H. 2012.The SALTMED model calibration and validation using field data from Morocco. Environal. Science 3: 342-359.

11- Mohammadi M., Davari K., Ghahreman B., Ansari H., and Haghverdi A. 2015. Calibration and validation of AquaCrop model for the simulation of spring wheat yield under simultaneous stress of salinity and drought. Water Research in Agriculture 29(3): 277-295. (In Persian with English abstract)

12- Nasrollahi A., Hooshmand A., and Heydarinia M. 2016. Evaluation of the SALTMED model under different managements of drip irrigation with saline water. Iranian. Journal Soil and Water Research 47(3): 561-567. (In Persian with English abstract)

13- Rameshwaran P., Tepe A., Yazar A., and Ragab R. 2014. The effect of saline irrigation water on the yield of pepper. Experimental and modeling study. Wiley Online Library: Retrieved February18. 2015. from http:doi/ 10. 1002/ird.1867///onlinelibrary.wiley.com. 64(1):41-49.

14- Ragab R., Malash N., Abdel Gawad G., Arsalan A., and Ghaibeh A. 2005. A holistic generic integrated approach for irrigation, crop and field management The Saltmed model validation using field data of five growing seasons from Egypt and Syria. Agricultural Water Management 78: 89-107.

15- Ragab R. 2015. Integrated Management Tool for Water, Crop, Soil and N‐Fertilizers: The Saltmed Model. Irrigation and Drainage 64(1): 1-12.

16- Ranjbar G.H., Ghadiri H., Razzaghi F., Sepaskhah A.R., and Edalat M. 2015. Evaluation of the SALTMED model for sorghum. International Journal of Plant Production 9(3): 373-392.

17- Razzaghi F., Plauborg F., Ahmadi S.H. Jacobsen S-E. Anderson M. N. and Ragab R. 2011.Simulation of quinoa (Chinopodium quinoa wild.) response to soil salinity using the Saltmed model. ICID 21st International Congress on Irrigation and Drainage.15-23 Oct.Tehran, Iran 56(3): 25-32.

18- Silva L.L., Ragab R., Duarte I., Lourenc E., Simo˜es N., and Chaves N.N. 2013.Calibration and validation of Saltmed model under dry and wet year conditions using chickpea field data from Southern Portugal. Irrigation Science 31: 651–659.

19- Todorvic M., Albrizio R., Zivotic L., Abi Saab M., Stocle C., and Steduto P. 2009. Assesment of Aquacrop, Cropsyst, and Wofost models in the simulation of sunflower Growth under different water regimes. Agronomy Journal 101: 509-521.

20- Ziaii G., Babazade, H., Abbas, F., and Kaveh F. 2014. Evaluation of the Aquacrop and CERES-Maize models in assessment of soil water balance and maize yield. Iranian Journal of Soil and Water Research 45(4): 435-445. (In Persian with English abstract)