تعداد نشریات | 49 |
تعداد شمارهها | 1,778 |
تعداد مقالات | 18,929 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,807,974 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,105,089 |
تحلیل پتانسیل سیلخیزی حوضۀ آبریز قرهسو در استان کرمانشاه | ||
جغرافیا و مخاطرات محیطی | ||
مقاله 1، دوره 9، شماره 4 - شماره پیاپی 36، بهمن 1399، صفحه 1-23 اصل مقاله (2.03 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geoeh.2021.66986.0 | ||
نویسندگان | ||
غلامرضا محمدی1؛ رضا برنا* 2؛ فریده اسدیان3 | ||
1دانشجوی دکتری تخصصی آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2- دانشیار گروه جغرافیا، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران | ||
3استادیار گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
سیلاب یکی از بزرگترین مشکلات جهانی است بهطوریکه با افزایش شدت و فراوانی سیل، نگرانیهای جهانی در خصوص افزایش مرگومیر و ضررهای اقتصادی ناشی از سیل افزایش یافته است. در این تحقیق با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، تصاویر ماهوارهای، دادههای ایستگاه سینوپتیک، تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و روش تلفیق لایهها (WLC) پتانسیل سیلخیزی حوضه آبریز قرهسو مدلسازی شده است. نقشه نهایی خطر سیلخیزی بر پایه ترکیبی از عوامل و عناصر اقلیمی و فیزیکی یعنی 10 عامل پوشش گیاهی، ارتفاع، مسیل سیلابی، زمینشناسی، کاربری اراضی، بارش، فاصله از رودخانه، شیب، خاک و تراکم زهکشی تهیه شد. وزن هر یک از معیارها با روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و جهت مدلسازی فضایی و تلفیق لایهها برای تهیه نقشه پتانسیل سیلخیزی از روش ترکیب خطی وزندار (WLC) استفاده گردید. نتایج حاصل از پهنهبندی ریسک سیلخیزی نشان داد که طبقه 4 بهعنوان ردهای با خطر زیاد با 7/21 درصد و طبقه 5 نیز با پتانسیل سیلخیزی خیلی زیاد با 4/8 درصد، بیشتر در مناطق کوهستانی شمال و مرکز منطقه واقع هستند که در مجموع حدود 31 درصد از محدوده حوضه آبریز را پهنههای سیلخیز خطرپذیر زیاد تا خیلی زیاد در بر گرفته است و به دلیل اینکه بیشترین نقش را در تولید رواناب دارند، باید از نظر مدیریت آبخیزداری موردتوجه ویژه باشند. طبقات یک تا سه با پتانسیل سیلخیزی کم تا متوسط با قرارگیری در مناطق کم ارتفاع، دامنه و دشتهای مرکز، جنوب و غرب حوضه قرار گرفتهاند و بیش از 69 درصد از منطقه را در بر گرفتهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
سیل خیزی؛ سامانه اطلاعات جغرافیایی؛ تحلیل سلسله مراتبی؛ قره سو | ||
مراجع | ||
امیدوار، کمال؛ آزیتا، کیانفر؛1389. پهنه سیلخیزی پتانسیل حوضه آبریز کنجانچم. پژوهشهای جغرافیای طبیعی. 72: 90-73. بهرامی، شهرام؛ علوی پناه، کاظم؛ یمانی، مجتبی؛ 1387. تحلیل مورفومتری و مورفولوژی شبکهی زهکشی در مخروط آتشفشانی تفتان. پژوهشهای جغرافیای طبیعی. 65: 72-61. ثقفیان، بهرام؛ قرمز چشمه، بهمن؛ 1387. تغییرات مکانی شدت سیلخیزی. تحقیقات منابع آب ایران. (1): 28-39. عابدینی، موسی؛ فتحی جوکدان، رقیه؛ 1395. پهنه بندی خطر وقوع سیل در حوضه آبریز کرگانرود با استفاده از ARC GIS. هیدروژئومورفولوژی. 7: 17-1. علایی طالقانی، محمود؛ همایونی، صادق؛1390. پهنه حوضه بندی دینور از نظر تولید سیلاب با استناد به مؤلفه ژئومورفولوژی. پژوهش نامه جغرافیایی. 1: 39-49. کرم، امیر؛ درخشان، فرزانه؛ 1391. پهنه بندی سیلخیزی، برآورد سیلاب و ارزیابی کارایی کانالهای دفع آبهای سطحی در حوضههای شهری (مطالعه موردی: حوضه آبشوران کرمانشاه). فصلنامه جغرافیای طبیعی. 5 (16): 37-54. محمدی، جمال؛ ضرابی، اصغر؛ احمدیان، مهدی؛1391. اولویت سنجی مکانی توسعه فضاهای سبز و پارکهای شهری با استفاده ازAHP (نمونه موردی: شهر میاندوآب). فصلنامه علمی - پژوهشی نگرشهای نو در جغرافیای انسانی. 4 (2): 61-41 ملکیان، آرش؛ افتادگان خوزانی، اصغر؛ عشونژاد، غلام؛ 1391. پهنه حوضه بندی پتانسیل سیلخیزی آبخیز اختر آباد با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی. پژوهشهای جغرافیای طبیعی. 44: 152-131. نجفی، علی؛ نصری، محمد؛ 1388. عوامل مؤثر در سیلاب حوضه آبخیز اصفهان-سیرجان به روش تحلیل عاملی. جغرافیا و برنامه ریزی محیطی. 20 (36): 118-108. نسرین نژاد، نعمت اله؛ رنگزن، کاظم؛ کلانتری، نصر اله؛ صابری، عظیم؛ 1393. پهنه بندی پتانسیل سیلخیزی حوضه آبریز باغان با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی. سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی. 5 (4): 34-15. نظافتی نمین، فردین؛ ندا خوش ولد؛ 1395. آنالیز ویژگیهای سیلابهای شهری بالخلوچای اردبیل با دورههای بازگشت مختلف، دومین کنفرانس بین المللی یافتههای نوین علوم و تکنولوژی. قم: مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی سروش حکمت مرتضوی.
Chang, L.F., Lin, C.H., Su, M.D., 2008. Application Of geographic weighted re gression to establish flood-dam age functions reflecting spatial variation. Water SA, 34 (2): 209-216.
Cherqui, F., Belmeziti, A., Granger, D., Sourdril, A., Gauffre, P., 2015. Assessing urban potential flooding risk and identifying effective risk-reduction measures. Environment, 514: 418-425.
Darand, M., Pazhoh, F., 2019. Synoptic analysis of sea level pressure patterns and Vertically Integrated Moisture Flux Convergence VIMFC during the occurrence of durable and pervasive rainfall in Iran. Dynamics of Atmospheres and Oceans, 86: 10-17. doi:org/ 10.1016/ j.dynatmoce. 2019.02.004
Ezemonye, M.N., Emeribe, C.N., 2012. Flood Characteristics and management adatatios in parts of the IMO River system. Journal of Environmental Studies and Management, 4(3):56-64.
Ghaggar Basin: A case study of Guhla block, Kaithal, Haryana, India. International Journal of Geomatics and Geosciences, 3(1): 42-54.
Meyer, V., Scheuer, S., Haase, D., 2009. A multicriteria approach for flood risk mapping exemplified at the Mulde river, Germany. Natural Hazards, 48(1): 17-39.
Mukand, N.M.D., Huynh, S.B. Luong, T., 2011. Evaluation of food risk param eters in the Day River Flood Diversion Area, Red River Delta, Vietnam. Nat Hazards, 56:169–194.
Portugués-Mollá, X., Bonache-Felici, J.F., Mateu-Bellés, J., Marco-Segura, B., 2016, A GIS-Based Model for the analysis of an urban flash flood and its hydro-geomorphic response. The Valencia event of 1957. Journal of Hydrology, 541: 582-596.
Qin, Q.M., Tang, H.M., Chen,H.K., 2011. Zoning of highway flood-triggering environment for highway in Fuling District, Chongqing. International Conference on Photonics, 3Dimaging, and Visualization. International Society for Optics and Photonics, 530-538.
Saini, S.S., Kaushik, S.P., 2012. Risk and vulnerability assessment of flood hazard in part of
Sarhadi, A., Soltani, S. Modarres, R., 2012. Probabilistic f ood inundation m apping of unga uged rivers: Linking GIS techniques and frequency analysis. Journal of Hydrology, 458–459: 68–86.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 600 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 488 |