تحلیل اقتصادی معامله به قصد فرار از دین در ایران

دانشنامه حقوق اقتصادی

دوره 27، شماره 18، اسفند 1399، صفحه 203-222   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/lowecon.2020.48813.0

نویسندگان

پژمان محمدی^{* 1}؛ محبت مظفری²؛ نرگس کشاورز بهادری³

¹استاد دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس

²دانشجوی دکترای حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

³دانشجوی دکترای حقوق داوری بین المللی دانشگاه لوزان سوئیس

چکیده

یک قاعده حقوقی بر جنبه‌های گوناگون جوامع تأثیر می‌گذارد که ازجملۀ آن، اقتصاد کشورهاست. گاهی قرارداد بر اشخاصی غیر از طرفین نیز مؤثر است که این آثار در هزینه‌ها و منافع قرارداد محاسبه نشده‌اند، اما می‌توانند بر رفاه جامعه اثر مثبت یا منفی داشته باشند. در اقتصاد، این امر تحت عنوان " آثار جانبی" موردبررسی قرار می‌گیرد. معامله به قصد فرار از دین دارای اثر جانبی برای طلبکاران است که نسبت به قرارداد ثالث محسوب می‌شوند.گاهی میان طرفین قراردادها تقارن اطلاعاتی وجود ندارد که این نیز می‌تواند موجب فرصت‌طلبی شود. در قانون ما احکامی به معامله به قصد فرار از دین اختصاص یافته است که ازجملۀ مواد 21 قانون نحوۀ اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1393 می‌باشد و رأی وحدت رویه شماره 774 مصوب 20/1/1398. سؤال این است که آیا با توجه به مبانی اقتصادی حکم موادی که راجع به معامله به قصد فرار از دین آمده است کاراست؟ باید گفت با وجود احکام چندگانه در قوانین مختلف از لحاظ اقتصادی، این احکام کارایی لازم در حقوق ایران را ندارند.
 

کلیدواژه‌ها

معامله به قصد فرار از دین؛ تحلیل اقتصادی؛ کارایی؛ آثار جانبی؛ فرصت‌طلبی

مراجع

[1]      Ahmadi vastanti, Abdolghani. (1962). Bankrupt’s transactions, Journal of central bar association,80,pp.117-141 .(In Persain)

[2]      Ansari, Mahdi. (2011). Economic analysis of the Law of the Contracts, Tehran, Javdaneh publications. (In Persian)

[3]      Badini, Hasan. (2013). Philosophy of the Civil Responsibility, Tehran, Enteshar Co. Publications (In Persian)

[4]      Badini, Hasan. (2003). Philosophical Principals of Economic Approach to the Law, The  Tehran University’s faculty of law and political sciences  journal, 62,pp.91-136 (In Persian)

[5]      Coleman, J. L. (1979). Efficiency, utility, and wealth maximization. Hofstra L. Rev., 8, 509.

[6]      Darvish Khadem, Bahram. (1991). Transactions intended to escape from payment, The  Tehran University’s faculty of law and political sciences  journal, 26,pp.1-30.(In Persian)

[7]      Hatami, Ali Asghar, Zakeri, Mohammad Vahid. (2000). Revaluation of  in Islamic Republic of Iran’s Legal System, The faculty of law and political sciences journal, 48,pp.47-70 (In Persian)

[8]      Hermalin, B. E., Katz, A. W., & Craswell, R. (2006). The Law and economics of contracts.

[9]      Kaplow, L., & Shavell, S. (2002). Economic analysis of law. In Handbook of public economics (Vol. 3, pp. 1661-1784). Elsevier.

[10]  Izanloo, Mohsen, Sharieatinasab, Sadegh. (2012). Comparative Study on “Unenforceability” in Iranian and French Law, Private law journal, 9:2, pp.35-66 (In Persian)

[11]  Jafari Langerodi, Mohammad Jafar. (2003). Annoted Civil Code of Iran, Tehran, Ganjedanesh Publication.(In Persian)

[12]  Katouzian, Naser. (2010). Iranian Civil Code in Current Legal order, Tehran, Mizan Publication.(In Persian)

[13]  Katouzian, Naser. (2009). Civil Law- General Provisions on Contract Law, Vol2, Tehran, Enteshar Co. Publications.  (In Persian)

[14]  Lawson, G. (1992). Efficiency and Individualism. Duke LJ, 42, 53.

[15] Mackaay, E., & Leblanc, V. (2003). The law and economics of good faith in the civil law of contract.

[16]  Mankiew, Gregory. (2008). Principles of Economics, Translated by. Hamidreza Arbab, Tehran, Nay Publication.

[17]  Miceli, T. J., & Miceli, T. J. (1997). Economics of the law: Torts, contracts, property, litigation. Oxford University Press on Demand.

[18]  Nouri, Jafar, Akhundi, Abdur Rashid. (2013). Economic Analysis of Law on Limitation (Lapse of Time).Private law Journal, 5,pp. 35-59.(In Persian)

[19]  Posner, R. A. (1977). Gratuitous promises in economics and law. The Journal of Legal Studies, 6(2). 411-426.

[20]  Posner, R. A. (1979). Utilitarianism, economics, and legal theory. The Journal of Legal Studies, 8(1). 103-140.

[21]  Ott, C., & Schäfer, H. B. (2004). The economic analysis of civil law. Cheltenham, UK: Edward Elgar Publishing.

[22]  Qaboli Derafshani, Seyed Mohammad Mahdi, Mohseni, Saeed, (2013)Protection of Creditors against Contracts with Intention of Escape from Payment of Their Depts In Iran and France’s Legal Systems, Economic law journal (Then- knowledge and development), 19:1,pp.119-147.(In Persian)

[23]  Safayi, Hossein, (2004) Briefing on Civil Law, Tehran, Mizan Publication. (In Persian)

[24]  Safari, Mohammad. (2000). Practical and Theoretical Approaches to Bancrupcy,Tehran, Enteshar Co. publication. (In Persian).

[25]  Sokooti,Reza. (2006). The effect of Bankruptcy judgment on pre-bankruptcy’s Transaction of Merchants, Human studies and social science journal of University of Tabriz, 21,pp.81-115. (In Persian)

[26]  Sotude Tehrani. (1996)Commercial Law, Tehran, Dadgostar Publication. (In persian)

[27]  Trebilcock, M. J. (1997). The limits of freedom of contract. Harvard University Press.

[28]  Veljanovski, C. G. (2007). Economic principles of law. Cambridge University Press.