بهینه‌سازی کارآیی علف‌کش‌ ای‌پی‌تی‌سی در کنترل علف‌های‌هرز توتون با بهره‌گیری از فرمولاسیون میکروکپسول و ماده افزودنی تداوم‌بخش

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 5، دوره 37، شماره 1 - شماره پیاپی 59، فروردین 1402، صفحه 45-57   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2021.32440.0

نویسندگان

احمد رهبری¹؛ ابراهیم ایزدی دربندی^{* 1}؛ محمد حسن راشد محصل²؛ غلامحسین ظهوری¹؛ اسکندر زند³

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

³استاد بخش تحقیقات علف‌های هرز، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران، ایران

چکیده

کارایی علف‌کش‌ها در کنترل علف‌های‌هرز نه تنها به مادۀ موثره و سمیت آنها بستگی دارد، بلکه به عواملی نظیر نوع فرمولاسیون وابسته است. این پژوهش در ادامه ساخت اولین فرمولاسیون میکروکپسول علف‌کش‌ ای‌پی‌تی‌سی در ایران، با هدف بررسی کارایی فرمولاسیون میکروکپسول و تأثیر ماده افزودنی تداوم‌بخش تیوسولفات آمونیوم در مقادیر و روش‌های مختلف کاربرد بر کنترل علف‌های‌هرز و عملکرد توتون اجرا گردید. بدین ترتیب این آزمایش بصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های‌ کامل تصادفی با سه تکرار طی سال‌ زراعی 93-1392 در مرکز تحقیقات تیرتاش (استان مازندران) انجام شد. عوامل مورد بررسی شامل نوع فرمولاسیون در سه سطح، امولسیون (ارادیکان 82 درصد)، امولسیون همراه ماده تداوم‌بخش و میکروکپسول، مقدار کاربرد در سه سطح، 50، 75 و 100 درصد مادۀ موثره توصیه‌‌شده (به ترتیب 46/2، 69/3 و 92/4 کیلوگرم مادۀ موثره در هکتار) و روش کاربرد در دو سطح، اختلاط و عدم اختلاط با خاک. تراکم و وزن خشک علف‌های‌هرز در 40 و 60 روز پس از نشاکاری و عملکرد توتون پس از 4 چین مورد سنجش قرار گرفت. در این آزمایش علف‌های‌هرز دم‌روباهی‌سبز و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز به ترتیب با فراوانی نسبی 22 و 32 درصد به عنوان گونه‌های غالب تعیین شدند. نتایج نشان داد که کاربرد 100 درصد دُز توصیه ‌شده میکروکپسول موجب کاهش تراکم دم‌روباهی‌سبز و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز به ترتیب 92 و 71 درصد و افزایش عملکرد توتون به میزان 82/4 تن در هکتار گردید. همچنین با استفاده از فرمولاسیون میکروکپسول می‌توان ضمن حفظ کارایی، دُز مصرفی را 25 درصد کاهش داد. اختلاط علف‌کش با خاک جهت افزایش کارایی ضروری است.

کلیدواژه‌ها

توتون؛ تیوسولفات آمونیوم؛ دُز کاهش یافته؛ رهاسازی‌کنترل‌شده؛ علف‌هرز

مراجع

1. Bean, B.W., Roeth, F.W., Martin, A.R., & Wilson, R.G. (1990). Rotation and continuous use of dietholate, fonofos and SC-0058 on EPTC persistence in soil. Weed Science 38: 179-185. https://www.jstor.org/stable/4045048.
2. Bernards, M.L., Simmons, J.T., Guza, C.J., Schulz, C.R., Penner, D., & Kells, J.J. (2006). Inbred corn response to acetamide herbicides as affected by safeners and microencapsulation. Weed Technology 20: 458-465. https://doi.org/10.1614/WT-05-130R.1.
3. Buelk, S., Vendy, W.B., Colin, D.B., Mattew, M., & Allan, W. (2005). Evaluation of simplifying assumption on pesticide degradation in soil. Journal of Environmental Quality 34: 1933-1943. https://doi.org/10.2134/jeq2004.0460.
4. Cobb, A.H., & Reade, P.H. (2010). Herbicide and plant physiology. Blackwell Science. https://doi.org/10.1002/9781444327793
5. Coffman, C.B., & Gentner, W.A. (1984). Herbicidal activity of controlled release formulations of trifluralin. Indian Journal of Agricultural Science 54(2): 117-122. http://www.jstor.org/stable/4044606.
6. Danielson, L.L., Gentner, W.A., & Jansen, L.L. (1961). Persistence of soil-incorporated EPTC and other carbamates. Weeds 9(3): 463-476. https://www.jstor.org/stable/i386849.
7. Doub, J.P., Wilson, H.P., & Hatzios, K.K. (1988). Comparative efficacy of two formulations of alachlor and metolachlor. Weed Science 36: 221-226. https://www.jstor.org/stable/3989325.
8. Ghorbani, R., Seel, W., & Leifert, C. (1999). Effects of environmental factors on germination and emergence of Amaranthus retroflexus. Weed Science 47: 505-510. https://doi.org/10.1017/S0043174500092183.
9. Goos, R.J., & Ahrens, W.H. (1991). Ammonium thiosulfate as herbicide extender. Patent No.: EP0431863.
10. Gray, R.A. (1965). A vapor trapping apparatus for determining the loss of EPTC and other herbicides from soils. Weed Science 13(2): 138-141. https://doi.org/10.2307/4041155.
11. Harvey, R.G. (1990a). Biodegradation of butylate, EPTC and extenders in previously treated soils. Weed Science 38: 237-242. https://doi.org/10.1017/S0043174500056460.
12. Harvey, R.G. (1990b). Systems allowing continued use of carbamothioate herbicides despite enhanced biodegradation. p. 214-221. In K. Racke (ed.) Enhanced biodegradation of pesticides in the environment. ACS Symposium Series, American Chemical Socity, Washington DC. https://doi.org/10.1021/BK-1990-0426.
13. Harvey, R.G., Mcnevin, G.R., Albright, J.W., & Kozak, M.E. (1986). Wild proso millet (Panicum miliaceum) control with thiocarbamate herbicides on previously treated soils. Weed Science 34: 773-780. https://www.jstor.org/stable/3987102.
14. Hyzak, D.L. (1983). N-methylcarbamoyloxy anilides as herbicide extenders. Patent No.: US 4381195A.
15. Hyzak, D.L. (1984). Iminophenyl n-methylcarbamates as herbicide extenders. :US 4490166A.
16. Kotoula-Syka, E., Matsi, T., & Georgoulas, L. (1999). Alachlor and acetochlor toxicity to corn and cotton seedlings and residual activity of the herbicides. Proceedings of the 11^th European Weed Research Society Symposium, 28 June - 1 July 1999. Basel – Switzerland.
17. Mandumbu, R., Twomlow, S.J., Jowah, P., Mashingaidze, N., Hove, L., & Karavina, C. (2012). Weed seed bank response to tillage and residue management in semi-arid Zimbabwe. Archives of Phytopathology and Plant Protection 1: 1-12. https://doi.org/10.1080/03235408.2012.722842.
18. Matthews, G.A. (2000). Pesticide application methods. Blackwell Science. Ltd. https://doi.org/1002/9780470760130.
19. Nichols, V., Verhulst, N., Cox, R., & Govaerts, B. (2015). Weed dynamics and conservation agriculture principles:A review. Field Crops Research 183: 56-68. https://doi.org/10.1016/j.fcr.2015.07.012.
20. Obrigawitch, T., Roeth, F.W., Martin, A.R., & Wilson, R.G. (1982). Addition of R-33865 to EPTC for extended herbicide activity. Weed Science 30(4): 417-422. https://etd.ohiolink.edu/apexprod/rws_etd/send_file/send?accession=osu148759630735724&disposition=inline.
21. Petersen, B.B., & Shea, P.J. (1989). Microencapsulated alachlor and its behavior on wheat (Triticum aestivum) straw. Weed Science 37(5): 719-723. https://www.jstor.org/stable/4045135.
22. Rashed Mohassel, M.H., & Mousavi, S.K. (2007). Weed management principles. Ferdowsi University of Mashhad press. (In Persian)
23. Sabahi, G. (2009). Optimising pesticide use. University of Tehran press. (In Persian)
24. Schneider, M., Endo, S., & Goss, K.U. (2013). Volatilization of pesticides from the bare soil surface: Evaluation of the humidity effect. Journal of Environmental Quality 42: 844-851. https://doi.org/10.2134/jeq2012.0320.
25. Schreiber, M.M., Shasha, S., Ross, M.A., Orwick, P.L., & Edgecomb, D.W. (1978). Efficacy and rate of release of EPTC and butylate from starch encapsulated formulations under greenhouse conditions. Weed Science 26: 679-686. https://doi.org/10.1017/S0043174500064821.
26. Somani, L.L. (1992). Dictionary of weed science. Agrotech Publishing Academy (India).
27. Sopeña, F., Maqueda, C., & Morillo, E. (2009). Controlled release formulations of herbicides based on micro-encapsulation. Ciencia eInvestigacion Agraria 35(1): 27-42. http://dx.doi.org/10.4067/S0718-16202009000100002.
28. Ueji, M., & Inao, K. (2001). Rice paddy field herbicides and their effects on the environment and ecosystems. Weed Biology and Management 1: 71-79. http://doi.org/10.1046/j.1445-6664.2001.00002.x.
29. Vasilakoglou, I.B., Eleftherohorinos, I.G., & Dhima, K.B. (2001). Activity, adsorption and mobility of three acetanilide and two new amide herbicides. Weed Research 41: 535-546. https://doi.org/10.1046/j.1365-3180.2001.00256.x.
30. Wilkins, R. (2003). Controlled release formulations of pesticides. In Encyclopedia of agrochemicals Eds Plimmer J.R., Gammon D.W. and Ragsdale N.N., Wiley-Interscience. https://doi.org/10.1002/047126363X
31. Williams, A. (1984). The controlled release of bioactive agents. Chemical in Britain 221-224. https://doi.org/10.1016/0167-7799(84)90007-6.
32. Wilson, M. (2003). Optimising pesticide use. John Wiley & Sons Ltd. https://doi.org/10.1002/0470871792
33. Zand, E., Baghestani, M.A., Mousavi, S.K., Oveisi, M., Ebrahimi, M., Rastgoo, M., & Labafi Hosseinabadi, M.R. (2008). Weed management guide. Jahad Daneshgahi of Mashhad press. (In Persian)

Zhang, Y., & Rochefort, D. (2012). Characterisation and applications of microcapsules obtained by interfacial polycondensation. Journal of Microencapsulation 1-14. https://doi.org/10.3109/02652048.2012.676092