بررسی تاثیرگرایش‌های محلی ـ طایفه‌‌ای بر انتخابات مجلس شورای اسلامی (نمونه پژوهی: دهمین دوره انتخابات در حوزه انتخابیـة مَمَسَنـی)

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 26، مرداد 1401، صفحه 99-120   

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2022.27155.0

نویسندگان

محمدرضا حافظ نیا¹؛ هادی اعظمی^{* 2}؛ وحید صادقی³؛ سید محمد حسین حسینی⁴

¹استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

²دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

³دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

⁴دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

بخش عُمده ­ای از کُنش و مَنش انسان­ تابع برداشت و ادراک محیطی آن‌هاست. اشتراک در برداشت از منافع و مصالح گروه به رفتار اجتماعی و سیاسی آن‌ها معنا می ­بخشد. در این میان، طایفه به‌عنوان یک واحد زیستی/فرهنگی که منافع و مصالح کلان گروه در قالب آن نمود می ­یابد به کُنش طایفه ­گرایانه می ­انجامد به‌گونه‌ای که اعضاء ارزش­ های مرتبط با نحوه ادراک از مکان و محل زیست را بر ارزش­ های فراتر از محل یا مرتبط با محل­ های دیگر ترجیح می­ دهند. در جغرافیای انتخابات وجود طایفه­ گرایی ناظر بر اثرگذاری عناصر مکانی در مطلوب­ های مؤثر بر رفتار رأی­ دهندگانِ ساکن محدوده ­های خاص به‌عنوان پایگاه رأی آوری است. پژوهش حاضر که ماهیتی کاربردی دارد بر این فرض استوار است که در دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی گرایش­ های محلی/طایفه ­ای مؤثرترین عامل در خلق پایگاه رأی آوری نامزدهای حوزه انتخابیهِ ممسنی بود به‌گونه‌ای­­ که، پایگاه رأی آوری نامزدها در این حوزه بیش از آنکه تابع فرآیند کلان دموکراسی باشد، درون­مایه­ ای خویشاوندی و در قالب بازتولید هماوردی­ های سنتی طایفه ­ای نمود یافت. داده ­ها و یافته ­های موردنیاز پژوهش حاضر نیز به روش اسنادی (کُتب، نشریات و اینترنت) و میدانی (مشاهده و مصاحبه) گردآوردی شده و با روش ­تحقیقِ توصیفی ـ تحلیلی و استفاده از نرم­افزار GIS و  Excelبه تحلیل و کاوش داده­ های برگرفته از آمار دوره دهم انتخابات مجلس شورای اسلامی پرداخته‌شده است. نتیجه پژوهش نشان داد که خاستگاه آراء زادگاهی و طایفه‌ای نقش مؤثری در رأی آوری نامزدهای انتخاباتی دهمین دوره انتخابات حوزه یادشده داشته است.

کلیدواژه‌ها

جغرافیای انتخابات؛ هویت مکانی؛ طایفه‌گرایی و حوزه انتخابیه مَمَسَنی

مراجع

1. Ahmadipour, Z., & Mirzaetabar, M., (2010). The role of sense of place in the political organization of space. Geographical Journal of Environmental Studies, 4(12), 47-62. [In Persian].
2. Hafez Nia, M.R., & Kavyani Rad, M., (2014). Philosophy of political geography. Iran, Tehran: Publications of the Research Institute of Strategic Studies. [In Persian].
3. Hafez Nia, M.R., (2017). Principales and concept of Geopolitics. Iran, Mashad: Publication of pupoli. [In Persian].
4. Hafez Nia, M.R., et.al. (2012). Politics and space. Iran, Mashhad: Publication of pupoli. [In Persian].
5. kavyani Rad, M., Sadeghi, V., & Hoseini, S.M.H., (2021). Geopolitical explanation of Tribe relations in Mamsani constituency, 17(1), 177-145. [In Persian].
6. Kohen, B., (2011). Principles of Sociology. (tavasoli, K., & fazel, R., Trans.). Iran, Tehran: SAMT. [In Persian].
7. Mamasani Governorate. (2016). Minutes of the meeting report on the results of the first and second stages of the 10th term of the Islamic Council elections in Mamsani constituency. [In Persian].
8. Mirhedarm D., & Mirahmadi, F.S., (2017). The course of thought in traditional and modern political geography (1897 to the late 1980s). Iran, Tehran: Publication University of Tehran, [In Persian].
9. Romina, E., & Sadeghi, V., (2015). Study the impact of tribalism on the voting pattern (case study: Mamsani city). Journal of Geopolitics, 11(3), 84-116. [In Persian].
10. Sadeghi, V., (2014). Study the impact of tribalism on the voting pattern (case study: Mamsani city), Unpublished Master's Thesis, under the guidance of Mohammad Reza Hafez-Nia, Tehran, Department of Political Geography, Tarbiat Modares University. [In Persian].
11. Saedi, A., (2012). Basics of rural geography. Iran, Tehran: SAMT. [In Persian].