ارزیابی کارایی انرژی در ضوابط و مقررات شهری با تاکید بر الگوی پهنه بندی (مورد پژوهی: منطقه 6 شهر تهران)

جغرافیا و توسعه فضای شهری

دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 25، شهریور 1403

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2022.76762.1196

نویسندگان

مجتبی رفیعیان^{* 1}؛ آساره رشیدی²؛ مریم فراهانی³

¹استاد گروه شهرسازی- دانشگاه تربیت مدرس

²گروه شهرسازی- دانشکده هنر- دانشگاه تربیت مدرس- تهران- ایران

³استادیار دانشکده معماری و شهرسازی ، دانشگاه هنر تهران

چکیده

امروزه با توجه به شاخص مصرف انرژی در ایران و عدم کارایی انرژی شهرها، تهیه ضوابط و مقررات شهری در اجرایی ترین سطح سیاست گذاری شهری با هدف افزایش کارایی انرژی در پهنه بندی، به عنوان خروجی اصلی طرح های تفصیلی، امری الزامی است. هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی و سنجش کارایی انرژی در ضوابط و مقررات شهری با تاکید بر الگوی پهنه بندی و شامل سه سوال اصلی است: ارتباط میان مفاهیم ضوابط و مقررات شهری و کارایی انرژی چیست و پارامترهای تاثیرگذار بر کارایی انرژی در ضوابط و مقررات شهری کدام اند؟ چارچوب ارزیابی کارایی انرژی در ضوابط و مقررات شهری در پهنه بندی، معیارها، شاخص ها و اوزان آن ها چگونه است؟ چگونه می توان کارایی انرژی بافت موجود شهری و بافت شهری شبیه سازی شده مبتنی بر ضوابط و مقررات شهری پهنه بندی را ارزیابی و مقایسه نمود؟ این پژوهش در تقسیم بندی تحقیقات علمی بر اساس هدف، کاربردی، بر مبنای روش، توصیفی-تحلیلی و ترکیبی از پژوهش های کیفی و کمی تلقی می شود. این پژوهش با بکارگیری روش های کتابخانه ای و میدانی شامل پرسشنامه و تحلیل داده های ثانویه و تکنیک تحلیل سلسله مراتبی AHP توسط نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و نرم افزار Expert Choice انجام شده است. همچنین قابل ذکر است منطقه 6 شهر تهران به عنوان محدوده مطالعاتی پژوهش انتخاب شده است.یافته ها نشان می دهد کارایی انرژی در منطقه 6 تهران با اعمال ضوابط و مقررات شهری با تاکید بر پهنه بندی طرح تفصیلی در مقایسه با وضع موجود 22.25% کاهش یافته، که این امر موجب افزایش مصرف انرژی و در نتیجه پیامدهای زیست محیطی نامطلوب ناشی از آن شده است.

کلیدواژه‌ها

کارایی انرژی؛ ضوابط و مقررات شهری؛ پهنه بندی؛ تهران؛ نرم افزار GIS

مراجع