Modeling the Shopping Pattern of Religious Tourists (Case study: Religious Tourists in Mashhad)

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

Article 1, Volume 22, Issue 4 - Serial Number 49, February 2025, Pages 1-24   

Document Type: Research

DOI: 10.22067/jgrd.2022.70367.1032

Authors

Hasan Ahmadi¹; Omid Ali Kharazmi^{* 2}; Mohammad Rahim Rahnama³

¹MA in Urban Management, Department of Geography and Urban Planning, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

²Assistant Professor, Department of Geography, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

³Professor, Department of Geography, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

Abstract

Shopping tourism serves as an economic-social phenomenon that plays a significant role in the economic development of tourist destinations. This type of tourism is not only deemed as an economic activity but also as a part of the travel experience. Shopping tourism is recognized as a combination of two global industries: tourism and retail. It describes purchasing at various travel destinations acting as a driving force for generating employment, income, and both direct and indirect benefits. This research aims to model the shopping pattern of pilgrims and tourists residing in 3- and 5-star hotels in Mashhad. This is an applied study that uses a descriptive-analytical method. For the descriptive section, central tendency-dispersion indices, and for the inferential section, structural equations were used. The statistical population consisted of the religious tourist population in Mashhad, (n=31,188,664 people). Of this figure, 9,792,252 people stayed in 3-star hotels and 776,552 people stayed in 5-star hotels. A sample of 380 people was selected using the Cochran method. The data analysis was conducted using SPSS and Amos software. The findings suggest that psychological factors are explained by 43% through social and cultural indices and they are one hundred percent influenced by three underlying factors, i.e. marketing mix factors (price, distribution and product), and cultural-social and individual factors. The results show that tourism development should be informed by a comprehensive planning process that is tailored to the consumption needs and purchasing patterns of pilgrims and tourists to improve the quality of travel, the tourist-friendliness of the city, and ultimately higher number and quality of pilgrim trips.

Keywords

Shopping Pattern; Mixed Marketing Stimuli; Tourism; Mashhad

References

1. حیدری‌چپانه، ر.(1387). مبانی برنامه‌ریزی صنعت گردشگری. تهران: سمت.
2. خبرگزاری جمهوری اسلامی.(1398). ایرنا. 4 شهریور. 1922/7489.
3. رفیعی، ه؛ پارساپور، س؛ و رهنما، ع. (1395). تأثیر ویژگی‌های مراکز خرید بر رضایت و تمایل به خرید بیشتر گردشگران؛ مطالعۀ موردی مراکز خرید شهر مشهد. سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و اقتصاد. مشهد. (42) 25-44.
4. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. (1396). مشهد.
5. سروری، م؛ رفیعی، ه؛ رهنما، ع؛ و نورایی، م. (1395). بررسی خصوصیات اقتصادی و دموگرافیک مؤثر بر رضایت زائران و گردشگران از بازار: مقایسۀ بازار سنتی و جدید. سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و اقتصاد. تهران. (241)، 241-252.
6. سقایی، م؛ مآفی، ع؛ جوانبخت‌قهفرخی، ز. (1391). تحلیل نقش مراکز خرید در رابطه با گردشگری و زیارت در کلان‌شهرها؛ مطالعه موردی کلان‌شهر مشهد. مجلۀ مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، دوره 2(8)، 77-101.
7. شکوهی، م؛ صباغی‌آبکوه، ش؛ معینی، ع؛ و خزاعی‌نژاد، ف. (1399). ارزیابی اثرات گردشگری براساس ادراکات جامعۀ میزبان (مطالعه موردی: منطقه ثامن مشهد). مجلۀ جغرافیا وتوسعۀ ناحیه‌ای، 18 (1)، 23-49.
8. شعبانی‌فرد، م؛ پوراحمد، ا؛ حسینی، ع؛ و رشیدی، م. (1388). بررسی سنجش ظرفیت پذیرش گردشگری شهری ومدل‌سازی شهرهای گردشگری پایدار از بعد کالبدی (نمونه موردی منطقۀ 12 تهران. نشریۀ تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 11. 47-74.
9. طهماسبی، ا؛ و روشنیان، س. (1395). ویژگی‌ها و رفتار خرید گردشگران بانه. فصلنامۀ مطالعات مدیریت گردشگری، 11(36)، 31-59.
10. عنابستانی، ع؛ حسینی، م؛ و طالبی، ه. (1395). بررسی تأثیر نقش پلیس بر امنیت گردشگران (مطالعه موردی: شهر شاندیز). جغرافیا و توسعۀ فضای شهری . دوره سوم. 2. (23) 141-159.
11. فروغ‌زاده، س؛و رضوی‌زاده، ن. (1395). تحلیل رفتار خرید سوغات در میان زائران شهر مشهد. مطالعات اجتماعی گردشگری ، دوره 4(8)، 23-49.
12. فرهودی، ر.، شورچه، م.، صبوری، ح (1389). برآورد اثرات تغییرات فصلی بر درآمد گردشگری معبد آناهیتا با تحلیل رگرسیونی. جغرافیا و توسعه، 8 ،45-62.
13. قادری، ط؛ عظیمی‌هاشمی، م؛ و بخشی، ه. (1392). بررسی رفتار کنش خرید سوغات در بین گردشگران مذهبی. اولین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست پایدار. همدان. (35) 35-48.
14. کاظمی، م. (1386). مدیریت گردشگری. تهران: سمت.
15. مرادنژاد، ج؛ باقری، ح؛ پوربرات، و. (1383). بررسی سازوکارها و روند توسعۀ گردشگری خرید در مناطق مرزی ایران. اولین همایش ملی گردشگری و طبیعت گردی ایران زمین. همدان. (89). 87-101.
16. مرکز آمار و اطلاعات شهرداری مشهد، (1397). سالنامۀ آماری. مشهد.
17. مشکینی، ا؛ اعظم نبوی، م؛ و پورطاهری، م. (1393). ارزیابی عوامل مؤثر در جذب گردشگران به مراکز تجاری-تفریحی(مطالعۀ موردی مراکز تجاری منطقۀ نمونه گردشگری سپاد مشهد). برنامه‌ریزی و آمایش فضا، 18(1)، 109-134.
18. نرگسی، ش؛ بابکی، ر؛ و عفتی، م. (1397). بررسی رابطۀ بین گردشگری، رشد اقتصادی و توسعۀ مالی در ایران (1368- 1395). فصلنامۀ اقتصاد مالی، 12 (44)، 41-67.
19. Agata Wawrzyniak،, Furaiji, F., & Łatuszyńska, M. (2012). An Empirical Study of the Factors influencing Consumer Behaviour in the Electric Appliances Market. CONTEMPORARY ECONOMICS,130-149.
20. Bieger، , & Laesser, C. (2004). Information Sources for Travel Decisions: Toward a Source Process Model. Journal of travel research 42(4), 357-371.
21. Butler، W. (1991). West Edmonton Mall as a tourist attraction. The Canadian Geographer/Le Géographe canadien Department of Geography, University of Western Ontario, London, Ontario, Canada N6A 5C,2, 287-295.
22. Cañizares،, Cañizares، S., Núñez Tabales, J., & Fuent. (2014). Local residents’ attitudes towards the impact of tourism development in Cape Verde. Tourism & Management Studies 10, 87-96.
23. Cohen،, Prayag، G., & Moital, M. (2014). Consumer behaviour in tourism: Consumer behaviour in tourism. Current Issues in Tourism 17(10) ، 872-909.
24. Crick-Furman. D., & Prentice، (2000). Modeling tourists’ multiple values. Annals of Tourism Research، 27(1), 62-97.
25. Hoyle، (2012). Handbook of Structural Equation Modeling. New York: The Guilford press.
26. Tribe ، (1997). The indiscipline of tourism. Annals of Tourism Research Volume 24، Issue 3, 638-657.
27. Kassarjian، H. (1971). Personality and consumer behavior: A review. Journal of Marketing Research 8(4), 409-418.
28. Kotler،, & Caslione, J. (2009). How marketers can respond to recession and turbulence. Journal of Customer Behaviour 8(2), 187-191.
29. Lehto،Y., Silkes, C., & Chen، S.Y. (2014). Tourist shopping style preferences. Journal of Vacation Marketing 20(1), 3-15.
30. Lutz، (2005). Cultural Tourism: Trends and prospects. University of Birmingham.
31. McCormick، R. (2001). Shopping Paper presented at the Travel Industry.
    Association of America Marketing Outlook Forum225
32. Mihajlović،, & Koncul، N. (2016). Changes in consumer behaviour – the challenges for providers of tourist services in the destination. Economic Research-Ekonomska Istraživanja، 914-937.
33. Rittichainuwat ، B., & Chakraborty، G. (2009). Perceived travel risks regarding terrorism and disease: The case of Thailand. Tourism Management، 30، 410–418.
34. Seongseop Kim،, Timothy، D. J., & Hwang، J. (2017). Understanding Japanese tourists’ shopping preferences using the Decision Tree Analysis method. Tourism Management 32(3), 544-554.
35. Timothy، J. (2005). Shopping tourism، retailing، and leisure. Channel View Publications. Clevedon. Buffalo. Toranto. Chris Cooper (University of Queensland, Australia) 14-200.
36. World Tourism Organization   Report. (2011). WTO, 15-45.