بررسی دسته‌بندی‌های مجله‌های پایگاه‌هایWOS ، Scopus و Mathscinet تحت عنوان چارک‌ها (Richard & Sun)

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 7، دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 24، آذر 1401، صفحه 144-166   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/infosci.2022.72416.1061

نویسندگان

مهدی جباری نوقابی^{* 1}؛ سیدرضا علویان²

¹دانشیار گروه آمار، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

²کارشناس ارشد آمار اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

مقدمه: امروزه استناد نقش مهمی در اعتباردهی به مجله­ها و ارزیابی عملکرد آن­ها دارد، هرقدر استناد به مجله­ها توسط مقاله­ها بیشتر شود، اعتبار آن­ها افزایش خواهد یافت؛ لذا وجود شاخصی که کارایی بیشتری جهت ارزیابی اعتبار مجله­ها داشته باشد، تبدیل به امری ضروری و مهم گردیده است. هدف این پژوهش تهیه روش­های جدید ارزیابی اعتبار مجله­های پایگاه­های Scopus، WOS و Mathscinet است.
روش‌شناسی: جهت دستیابی به این هدف، شیوه گردآوری داده­ها به‌صورت استخراج داده­های ثبتی مبنا و رسمی در نظر گرفته شد و با مراجعه به سه پایگاه Scopus، WOS و Mathscinet فهرست مجلات به‌همراه شاخص رتبه‌بندی­ را استخراج نموده و با استفاده از دو ­روش پارامتری (مبتنی بر توزیع آماری) و ناپارامتری و شاخص­های امتیازدهی مختص هر پایگاه، چارک­های دسته‌بندی جهت اعتباردهی به مجله­ها به­ دست آمد. با کمک روش­های پیشنهادی، مجله­های آمار و ریاضی بیشتر بررسی شدند.
یافته‌ها: نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش نشان می­دهد که می­توان با استفاده از روش­های پیشنهادی، مجله‌های موجود در هر پایگاه را، به­صورت دقیق­تر و کاراتر، براساس اعتبار واقعی دسته‌بندی کرد.
نتیجه ­گیری: روش پارامتری در مقایسه با روش دسته­ بندی موجود در پایگاه­ های سه­ گانه به ­صورت دقیق ­تری عمل می‌کند، زیرا در روش پارامتری به توزیع آماری شاخص رتبه ­بندی مجلات توجه می‌شود. لذا روش پارامتری علاوه بر دسته ­بندی دقیق ­تر مجلات براساس کیفیت، به پژوهشگران کمک می­کند تا بتوانند به ­صورت صحیح ­تر، دقیق­ تر و کاراتر مجله موردنظر را با توجه به دسته کیفی آن انتخاب کنند. همچنین در این پژوهش تلاش شد نوعی دسته‌بندی برای مجلات ریاضی و آمار ارائه گردد.

کلیدواژه‌ها

پایگاه‌های استنادی (Scopus؛ WOS؛ Mathscinet)؛ چارک‌بندی نشریه‌ها؛ ارزیابی اعتبار مجله

مراجع

صادقی‌گورجی، شهربانو، صال‌مصلحیان، محمد (1393). مقایسه MCQ با JIF۲ و JIF۵ برای مجلات ریاضی. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 29(4)، 15. بازیابی‌شده در 10 مهر 1401 از:  https://jipm.irandoc.ac.ir/article-1-2648-fa.pdf

فروغی، زهرا، طهماسبی لیمونی، صفیه، قیاسی، میترا (1399). مروری بر وضعیت شاخص‌های علم‌سنجی و انتخاب شاخص ارزیابی بروندادهای علمی در حوزه علوم پزشکی. تعالی بالینی، 9(4). بازیابی‌شده در 10 مهر 1401 از:  http://ce.mazums.ac.ir/article-1-498-fa.pdf

قنادی‌نژاد، فرزانه، حیدری، غلامرضا (1399). روش‌ها و شاخص‌های ارزیابی تولیدات علمی در علوم‌انسانی و اجتماعی: مرور نظام‌مند. پژوهش‌نامه علم‌سنجی، 6(12)،203-230. https://doi.org/10.22070/rsci.2020.4998.1341

فروغی، زهرا، طهماسبی لیمونی، صفیه، قیاسی، میترا (1399). مروری بر وضعیت شاخص‌های علم‌سنجی و انتخاب شاخص ارزیابی بروندادهای علمی در حوزه علوم پزشکی. تعالی بالینی، 9(4). بازیابی‌شده در 10 مهر 1401 از:  http://ce.mazums.ac.ir/article-1-498-fa.pdf

نوروزی چاکلی، عبدالرضا، راهجو، آمنه (1393). شناسایی و اعتبارسنجی شاخص‌های ارزیابی کیفیت نمایه‌های تخصصی در حوزه‌های موضوعی علوم پایه، مهندسی، کشاورزی، علوم انسانی، علوم پزشکی و هنر. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 29(4). بازیابی‌شده در 10 مهر 1401 از : https://jipm.irandoc.ac.ir/article-1-2540-fa.pdf

Abrizah, A., Zainab, A. N., Kiran, K., & Raj, R. G. (2013). LIS journals scientific impact and subject categorization: a comparison between Web of Science and Scopus. Scientometrics, 94(2), 721-740. doi: https://doi.org/10.1007/s11192-012-0813-7

Agresti, A. (2007). An Introduction to Categorical Data Analysis (Second ed.): John Wiley & Sons, Inc. doi: https://doi.org/10.1002/0470114754

Bensman, S. J., Smolinsky, L. J., & Pudovkin, A. I. (2010). Mean citation rate per article in mathematics journals: Differences from the scientific model. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 61(7), 1440-1463. doi: https://doi.org/10.1002/asi.21332

Brzezinski, M. (2015). Power laws in citation distributions: evidence from Scopus. Scientometrics, 103(1), 213-228. doi: https://doi.org/10.1007/s11192-014-1524-z

Campanario, J. M. (2011). Empirical study of journal impact factors obtained using the classical two-year citation window versus a five-year citation window. Scientometrics, 87(1), 189-204. doi: https://doi.org/10.1007/s11192-010-0334-1

Efremenkova, V. M., & Gonnova, S. M. (2016). A comparison of Scopus and WoS database subject classifiers in mathematical disciplines. Scientific and Technical Information Processing, 43(2), 115-122. doi: https://doi.org/10.3103/S0147688216020088

Falagas, M. E., Kouranos, V. D., Arencibia-Jorge, R., & Karageorgopoulos, D. E. (2008). Comparison of SCImago journal rank indicator with journal impact factor. The FASEB Journal, 22(8), 2623-2628. doi: https://doi.org/10.1096/fj.08-107938

García, J. A., Rodriguez-Sánchez, R., & Fdez-Valdivia, J. (2011). Ranking of the subject areas of Scopus. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 62(10), 2013-2023. doi: https://doi.org/10.1002/asi.21589

Garfield, E. (1972). Citation Analysis as a Tool in Journal Evaluation. Science, 178(4060), 471-479. doi: https://doi.org/10.1126/science.178.4060.471

González-Pereira, B., Guerrero-Bote, V. P., & Moya-Anegón, F. (2010). A new approach to the metric of journals’ scientific prestige: The SJR indicator. Journal of Informetrics, 4(3), 379-391. doi: https://doi.org/10.1016/j.joi.2010.03.002

Guz, A. N., & Rushchitsky, J. J. (2009). Scopus: A system for the evaluation of scientific journals. International Applied Mechanics, 45(4), 351. doi: https://doi.org/10.1007/s10778-009-0189-4

Mongeon, P., & Paul-Hus, A. (2016). The journal coverage of Web of Science and Scopus: a comparative analysis. Scientometrics, 106(1), 213-228. doi: https://doi.org/10.1007/s11192-015-1765-5

Richard, S., & Sun, Q. (2019). Analysis on MathSciNet database: some preliminary results. CoRR. doi: https://doi.org/10.48550/arXiv.1908.10282.