تعداد نشریات | 49 |
تعداد شمارهها | 1,844 |
تعداد مقالات | 19,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,281,875 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,513,061 |
بررسی تنوع صفات مورفولوژیکی و ترکیبات اسانس جمعیتهای مختلف بومادران (Achillea santolinoides subsp. wilhelmsii (K. Koch) Greuter) در استان همدان | ||
علوم باغبانی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 خرداد 1402 اصل مقاله (1.49 M) | ||
نوع مقاله: مقالات پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2023.79842.1210 | ||
نویسندگان | ||
مهتاب صالحی* 1؛ رمضان کلوندی2؛ فروزان صالحی3 | ||
1استادیار گروه علوم و مهندسی باغبانی دانشگاه بوعلی سینا ـ مجتمع آموزش عالی نهاوند (ویژه دختران) | ||
2استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان | ||
3دانش آموخته مقطع دکتری، گروه علوم باغبانی و مهندسی فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران | ||
چکیده | ||
جنس بومادران (Achillea) گیاه دارویی متعلق به تیره کاسنی است که از نظر خصوصیات مورفولوژیکی و ترکیبات اسانس، از تنوع بالایی برخوردار است. 19 گونه گیاه علفی و معطر از این جنس، در ایران شناسایی شدهاند که 7 گونه آن، انحصاری کشورمان است. با توجه به خواص درمانی این گیاه و کاربرد آن در صنایع غذایی، آرایشی ـ بهداشتی و دارویی، بررسی مقدار و اجزای تشکیلدهنده اسانس آن، از اهمیت زیادی برخوردار است. این پژوهش، به منظور ارزیابی تنوع صفات مورفولوژیکی و ترکیباتِ اسانسِ 11 جمعیت گیاه بومادران در مناطق مختلف استان همدان در خردادماه 1401 به اجرا درآمد. نمونههای گیاهی در مرحله گلدهی، جمعآوری و پس از اندازهگیری برخی صفات مورفولوژیکی، در سایه خشک گردید. پس از استخراج اسانس به روش تقطیر با آب، اجزای تشکیلدهنده اسانس، با استفاده از دستگاه کروماتوگراف گازی (GC) و کروماتوگراف گازی متصل به طیفسنج جرمی (GC-MS) مورد شناسایی و تعیین مقدار قرار گرفت. عملکرد اسانسها از 3/0 تا 6/0 درصد متغیر بود. نتایج نشان داد که بیشترین میزان اسانس متعلق به جمعیتهای وراینه و نازول (6/0 درصد) و کمترین میزان اسانس مربوط به جمعیت حیدره بالا شهر (3/0 درصد) بود. بیشترین وزن تر و خشک گیاه، مربوط به جمعیت یلفان (بهترتیب 92/3 و 24/2 گرم) و کمترینِ آنها مربوط به جمعیت ناصحآباد (بهترتیب 60/1 و 79/0 گرم) بود. همچنین، 28 ترکیب در اسانس شناسایی شد و تنوع زیادی در میزان و اجزای تشکیلدهنده اسانس در جمعیتهای مورد مطالعه وجود داشت. کامفور، فراگرانول، آلفا ـ پینن، 1و8 ـ سینئول و سابینن، اجزای اصلی تشکیلدهنده اسانس بودند. با توجه به نتایج حاصل از آزمایش، جمعیت اسلامآباد با بالاترین ارتفاع از سطح دریا، دارای بیشترین درصد فراگرانول (29/43%) بود. این موضوع نشان میدهد که عوامل محیطی نیز همانند عوامل ژنتیکی، در ایجاد تنوع در خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی از جمله تنوع در میزان و ترکیبات تشکیلدهنده اسانس، مؤثر هستند. | ||
کلیدواژهها | ||
اسانس؛ تنوع؛ فراگرانول؛ کامفور | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 26 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 16 |