اقتصاد، امنیت و شهروندی در مدیریت مرز ایران و ترکمنستان

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 03 مهر 1402

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2023.73726.1110

نویسنده

حسین ربیعی^*

دانشگاه خورازمی

چکیده

مرزها همان اندازه که سدی برای جدایی و تعیین حد و حدود هستند می توانند محلی برای کنش و تعامل مردمان و پلی برای ارتباط ساکنان دو طرف مرز باشند. در گوشه و کنار جهان بسته به تاریخ، سنتها، فرهنگ مردمان و از همه مهمتر سیاست حکومت ها، گونه های مختلفی از مرزداری دیده می شود. شیوه اداره مرز ایران و ترکمنستان با وجود تاریخ نسبتاً طولانی فراز و فرودهای بسیاری داشته است. پیش از استقلال ترکمنستان این مرز از سوی شوروی مرز ایدئولوژیک تلقی می شد که به شدت محافظت و کنترل می شد. در ابتدای استقلال ترکمنستان با هدف برقراری تعامل دو طرفه بین ایران و ترکمنستان توافقاتی برای گذرمرزی ساکنان دو سوی مرز انجام شد که در سالهای اخیر از سوی ترکمنستان لغو شده و در حال حاضر دوباره محدودیت های زیادی برای رفت و آمد مرزنشینان وضع شده است. این مقاله عوامل و زمینه های این فراز و فرود را بررسی کند. به این منظور ابتدا مباحث نظری در مورد مطالعات مرزی و مدیریت مرز طرح می شود و سپس نمونه هایی از واقعیت های مدیریت مرز در این منطقه بررسی می شود. فرضیه مقاله این است که سیاست های داخلی ترکمنستان بیشترین تأثیر را بر وضعیت فعلی داشته است. این مقاله از طریق مشاهده میدانی، مصاحبه با مرزبان ها و ساکنین مرز و نیز برخی آمار و ارقام کتابخانه ای جریان مرزبانی را در این مرز تحلیل می کند.

کلیدواژه‌ها

مرز؛ ایران؛ ترکمنستان

مراجع